Depremin ruhsal izleri derin
Güncelleme Tarihi:
Depremden yogun olarak etkilenen bolgelerde kurtulan vatandaslarda ‘‘akut stres bozuklugu’’ adi verilen psikolojik problemler gozlenmeye basladi. Yetiskinler evlerine girmekten korkarken cocuklar da anne ve babalarinin yanindan uzaklasamama, gerginlik, aglama krizleri gibi tepkiler gosteriyorlar.
Uykuda yakalandik. Bazilarimiz o uykudan uyanabildi. Bazilarimiz ise bir daha uyanmamacasina yasamini noktaladi. Haritada fay hattini gosteren cizginin ustunde yasam, son bir haftadir hic de normal surmuyor. Hicbir sey eskisi gibi olmayacak... Biten yasamlardan, yikilan binalardan, enkazlardan ve sokaklardaki insanlardan geriye unutulmayacak bir tablo kaldi. Depremin uzerinden tam bir hafta gecti ve ozellikle depremden etkilenen vatandaslarda saglik, yiyecek ve barinma gibi acil ihtiyaclarin yani sira cesitli psikolojik problemler de olusmaya basladi. Bu bolgelerde yarali vatandaslara saglik hizmeti veren doktorlarla birlikte psikiyatristler de gunlerdir sokaklarda yasayan vatandaslarda olusan ruhsal kokenli problemleri azaltmaya calisiyorlar.
Korkulu gunler
Istanbul’da depremden en fazla etkilenen Avcilar’da saglik hizmeti veren Ozel Avcilar Hastanesi’nde gorev yapan Psikiyatrist Dr. Ismet Bora da hem yetiskinlerde hem de cocuklarda ‘‘akut stres bozuklugu’’ denilen rahatsizliklar gorulmeye basladigini acikladi. Depremin yasandigi pazartesi gecesinden bu yana yetiskinlerde evlere girememe, korku, hicbir seyden keyif alamama seklinde tepkiler olustugunu soyleyen Bora; ‘‘Cocuklarda ise ajitasyon tablosu, yani gerginlik, aglama ve anne babanin yanindan ayrilamama gozleniyor. Bu durum 4 hafta icinde yuzde 60 olasilikla kendiliginden duzelecek. Uykuda ve istahta bozukluklar, surekli deprem gecesini yasama, olayla ilgili haberleri izlerken panik olma gibi durumlar devam ederse post travmatik stres bozuklugu gorulmeye basliyor. 3 aydan uzun surede ise kroniklestigini gosteriyor.’’
Dr. Bora, Istanbul’un Avcilar gibi ozellikle gocmen vatandaslarin olusturdugu yerlerde yasayanlarda bu durumun kalici olabilecegini vurgulayarak; ‘‘Bu insanlarin buyuk bolumu goc ederek buraya gelip yerlesmis. Deprem felaketinden aldiklari yaralar onlarin bulunduklari yere karsi guvensizlik duymalarina neden olacak’’ dedi.
Cocuklara dikkat
Depremin yarattigi korkudan etkilenen cocuklar icin anne ve baba tutumunun cok onemli oldugunu soyleyen Bora, daha once baska problemleri olan cocuklarda etkilenme derecesinin daha yuksek oldugunu belirtti. Bazi cocuklarda ise korku duygusu yerine genel durgunluk, tepkilerde donukluk belirtilerinin gorulebilecegini soyleyen Dr. Bora; ‘‘Olayi inkar etme, hatirlatacak seylerden kacinma ya da neseli tepkiler ortaya koyan cocuklar da olabilir. Bu cocuklarda olayin etkileri zamanla ortaya cikabilir’’ dedi.
Bu donemde cocuklarin saglikli akrabalar, ev duzeni bozulmamis aileler icinde daha az kaygi duyarak yasayabilecekleri ortamlarda bulunmalari gerektigini soyleyen Bora, sosyal kurumlara buyuk gorev dustugunu de hatirlatti. Dr. Bora, Ozel Avcilar Hastanesi’ndeki butun saglik gorevlilerinin ucretsiz danismanlik hizmeti verdigini sozlerine ekledi.