Buzları eriten deprem

Dünya dün Ä°ran'da meydana gelen felaketle sarsıldı. 6.3'lük depreme en az 20 bin kurban veren Ä°ran'a yardıma ilk koÅŸanlar, ezeli düşmanları ABD ve Ä°srail oldu.Ä°ran'ın tarihi Bem kentini uykuda vuran ve 20 bin kiÅŸinin ölümüne neden olan depremde binaların yüzde 70'i yıkıldı. Deprem sonrası dünya Ä°ran'a yardım elini uzattı. En ilginç teklif, Ä°ran'ı ‘‘şer ekseni’’nde gören ABD ve ‘‘ezeli düşman’’ Ä°srail'den geldi.Yoksulluk farkı: ABD’de iki, Ä°ran’da 20 bin ölüİRAN'da meydana gelen ve büyüklüğünü Ä°ranlı yetkililerin Richter ölçeÄŸine göre 6.3, Amerikan Jeolojik AraÅŸtırma Merkezi'nin ise 6.7 olarak ölçtüğü depremin vurduÄŸu tarihi ve turistik Bem kenti yerle bir oldu. BaÅŸkent Tahran'ın 980 kilometre güneydoÄŸusunda ve tarihi Ä°pek yolu üzerinde bulunan, 90 bin nüfuslu, çoÄŸunlukla kerpiç binaların bulunduÄŸu Kerman eyaletindeki kentin yüzde 70'ten fazlası yıkıldı. Ölü sayısı henüz kesinleÅŸmedi ancak, ilk belirlemelere göre, 20 bin kiÅŸi öldü, 30 bin kiÅŸi de yaralandı. YoksulluÄŸun, insanları kerpiçten, derme çatma binalarda yaÅŸamaya mahkum ettiÄŸi kentte ölü sayısının 40 bini aÅŸmasından korkuluyor. Oysa geçen pazartesi günü ABD'nin deprem kuÅŸağındaki California eyaletinde meydana gelen 6.5'lik sarsıntıda sadece iki kiÅŸi ölmüş ve birkaç binada hasar meydana gelmiÅŸti.KÖYLERE ULAÅžILAMIYORÄ°nsanlar, depreme uykudayken yakalandı. Yerel saatle sabah 05.28'de meydana gelen ÅŸiddetli sarsıntıyla uyanan insanların çoÄŸu, yataklarından bile çıkma fırsatı bulamadan, feci ÅŸekilde can verdiler. Ä°ran hükümeti ilk belirlemelere göre 20 bin kiÅŸinin öldüğünü açıklarken, bunlardan 2 bininin akÅŸam saatlerinde topraÄŸa verildiÄŸi öğrenildi. Kerman Eyaleti Valisi Muhammed Ali Kerimi, Bem kentinde yaralanan yüzlerce kiÅŸinin eyaletin baÅŸkenti Kerman'daki hastanelere kaldırıldığını, Bem kentindeki çok sayıda yaralının Kerman'a nakledilmesi konusunda çalışmalar yapıldığını, bütün hastanelerin ve saÄŸlık merkezlerinin alarm durumuna geçtiÄŸini söyledi. Kentte sıcaklığın 6 derece olduÄŸunu ifade eden Kerimi, Bem'de su, elektrik ve telefonların kesildiÄŸini, ve Bem'in dışında depremin vurduÄŸu Ciroft ve Kehnuc kentleriyle telefon hatlarının kesik olması yüzünden can ya da mal kaybı konusunda tam bilgi alamadıklarını belirtti. 3 gün yas ilan edildi6.3’lük depremde binlerce kiÅŸinin ölümü üzerine, Bem kentinin bulunduÄŸu Kirman eyaletinde üç günlük yas ilan edildi. Sokaklar aÄŸlayan çocuklarla doluTam bir kaosun hakim olduÄŸu Bem kentinin sokakları, yakınlarını arayan, evsiz kalan insanlarla dolu. Çok sayıda ev yıkılırken, sokaklarda aÄŸlayan çocuklar ve soÄŸuÄŸa karşı battaniyeye sarılmış, yakınlarını arayan insanların haykırışları yürek burkuyor. Cesetler kamyonetlerin arkalarına dolduruluyor, kan bağışı çaÄŸrısı yapılıyor. Kültür mirası da yıkıldıDeprem, ünlü Bem Kalesi'ni de yıktı. Her yıl yerli ve yabancı yüz bin kadar turistin ziyaret ettiÄŸi dünyanın en büyük kerpiç kalesinin yüzde 80'den fazlası depremde yerle bir oldu. UNESCO tarafından dünya kültürel mirası listesine alınan ve Kevir Çölü'nün kırmızı toprağından yapılma Erg Kalesi'nde 1953 yılından bu yana restorasyon çalışmaları yürütülüyordu. Kerpiç, çamur, saman ve palmiye aÄŸacından inÅŸa edilen kale ve etrafındaki surlar, 224-651 yıllarında Ä°ran'a egemen olan Sasaniler döneminde yapıldı. 180 bin metrekare alanı bulunan Erg Kalesi 1815 metre uzunluÄŸunda 6-7 metre yüksekliÄŸinde surlarla çevrili ve surlarda 67 kule bulunuyor. Bem kenti, Avrupa ve UzakdoÄŸu'yu birbirine baÄŸlayan Ä°pek Yolu üzerinde bulunduÄŸu için tarihte önemli bir merkezdi.Türkiye: Elimizden geleni yapacağızÄ°ran'ın yardım istediÄŸi ülkelerin başında gelen Türkiye, en üst düzeyde harekete geçti. CumhurbaÅŸkanı Ahmet Necdet Sezer, Ä°ran'daki deprem felaketi nedeniyle Ä°ran CumhurbaÅŸkanı Muhammed Hatemi'ye telefonla baÅŸsaÄŸlığı dilerken, BaÅŸbakan Recep Tayyip ErdoÄŸan da, ‘‘İran'a elimizden gelen desteÄŸi, yardımı göstereceÄŸiz. Kızılay'a gerekli talimatı verdik’’ ifadesini kullandı.Türkiye, bir uçak ve 6 TIR dolusu erzak, Kızılay'a mensup 48 arama kurtarma görevlisi, 30 saÄŸlık personelini bölgeye yolladı. Sivil kurtarma ekiplerinden KYÖT 30, AKUT da beÅŸ kiÅŸilik personelle Ä°ran'a uçtu. Depremin ardından Ä°ngiltere, Almanya, Fransa, Ä°talya, Yunanistan, Çin gibi ülkeler yardıma hazır olduklarını açıklarken, Avrupa Komisyonu 800 bin Euro'luk yardım yapılacağını bildirdi.Â