Bir dönemin sonu

Yekta Güngör Özden'in 18 yıldır görev yaptığı Anayasa Mahkemesi'nden emekliye ayrılmasıyla bir dönem sona erecek. Atatürkçü ve laik çizgisinden hiç ödün vermeyen Özden, bugün kadar görülmemiş törenlerle uğurlandı. Tarihi kararlara imza atan Özden, siyasete girmeyeceğini söylüyor.

Anayasa Mahkemesi Başkanı Yekta Güngör Özden, bugün saat 17.30'da üye, başkavekili ve 6 yıl da başkan olarak 18 yılını geçirdiği Yüksek Mahkeme'den yasal yaş sınırı nedeniyle emekliye ayrılıyor. Özden, siyaseti düşünmediğini vurgulayarak, ‘‘Emeklilik yaşamımda dinlenmeyi öne alıyorum. Sonra sağlığım elverirse, omuzlayacağım görevleri üstleneceğim. Bir vatandaş olarak canımdan çok sevdiğimi ülkeme hizmete devam edeceğim’’ dedi.

Atatürkçü ve laik çizgisinden ödün vermeyen Özden, farklı bir başkan portresi çizdi ve bir döneme imzasını attı. Özden, bugüne kadar hiçbir başkana yapılmayan şekilde, görev süresinin son 2 ayında sivil toplum örgütlerinin düzenlediği 100'ü aşkın tören, yemek ve resepsiyonla uğurlandı. Özden'e makamında yapılan veda ziyaretlerinin sayısının ise 1000'e yaklaştı. Özden'e sayısız şilt, plaket ve Atatürk fotoğrafı, resim ve büstü armağan edildi.

TARİHİ KARAR

Özden'in döneminde mahkeme tarihi kararlara imza atarken, ‘yürürlüğü durdurma’ yetkisini kendiliğinden kullanmaya başlama kararı verdi. Bununla, icranın, Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararlarının geriye yürümemesi nedeniyle bunları delmeleri engellendi. Anayasa yargısı alanında çok önemli ve çağdaş kararları imza atan Yüksek Mahkeme, Meclis kararları ve uluslararası anlaşmaların da Anayasal denetimini yaptı. Refahyol'un şeriat hükümleri getirdiği için tepki çeken islam ülkeleriyle yaptığı anlaşmada mahkemeden döndü.

SEÇİME İPTAL

Anayol Hükümeti'nin güvenoylamasını iptal eden Yüksek Mahkeme, Başbakan Mesut Yılmaz'ı istifa ettiren karara imza attı. Yılmaz, güvenoylamasının iptali ile yargı kararına uyararak, istifa eden ilk Başbakan oldu. Yüksek Mahkeme bu tarihi iptal kararı ile Refahyol'un kurulmasına imkan sağladı. Yüksek Mahkeme büyük tartışmalardan sonra 1995 genel seçimleriyle ilgili yasayı da iptal etti.

ÇAĞDAŞ KARARLARA İMZA

Mahkeme yine Özden döneminde özelleştirme yasaları ve PTT'nin T'sinin satış yasalarını defalarca iptal ederek, Anayasa çizgisinde bir özelleştirme yapılmasına yasal zemin hazırladı. Kıyak emeklilik yasaları da, Özden döneminde birçok kez iptal edilen yasalar arasında yer aldı. Mahkeme bununla da kalmayarak, zinada ceza eşitsizliğini Anayasa'ya aykırı olarak iptal etti. Aynı şekilde mahkeme Medeni Kanun'un kadının çalışmasını kocanın iznine bağlayan hükmünü de iptal etti.

İKİ DÖNEM BAŞKANLIK

Özden, 1979'da Cumhuriyet Senatosu tarafından Anayasa Mahkemesi üyeliğine oybirliğiyle seçildi. Başkanvekili olmasının ardından 2 kez üst üste başkanlık yaptı.

22 yaşında Atatürk nöbeti

Özden 22 yaşındayken 10 Kasım 1953'te Atatürk'ün naaşının Anıtkabir'e taşınması ve defni sırasında orada bulunan 10 kişiden biriydi. Özden naaşın başında gençler adına ‘Gençlik Nöbeti’ni de yönetmişti. 1991'de Anayasa Mahkemesi Başkanlığı'na seçilen Özden, 1995'te 2'nci kez başkan oldu. Özden'in, çoğu hukukla ilgili olmak üzere yazdığı ya da katkıda bulunduğu 31 kitabı var.

Özden'le Tokat muhabbeti

Tokatlı olan Anayasa Mahkemesi Başkanı Yekta Güngör Özden, Devlet Bakanı Metin Gürdere ile birlikte Tokat El Sanatları Sergisi'ni açtı. Yer minderlerine oturan Özden, Gürdere ve RP Tokat Milletvekili Bekir Sobacı'ya meşhur Tokat sucuğu ikram edildi. Konuklar, Tokat kenti ve meşhur yiyecekleri konusunda uzun uzun sohbet ettiler. Bu sırada gazetecilere de sucuk ikram eden Özden, ‘‘Tokat'ın sucuğu ile gocuğu meşhurdur’’ diye espri yaptı.