Barut izi nedir? Barut izi nasıl bulaşır? Adli Tıp Uzman Şevki Sözen'den barut izi açıklamaları
Güncelleme Tarihi:
Konya'da işlenen çifte cinayetle ilgili mehir iddiaları devam ederken barut izi tartışmaları da gündem oldu. Peki, Türkiye'nin konuştuğu olayda gündeme gelen swap testi ve barut izi nedir? Adli Tıp Uzman Şevki Sözen, swap testi ve barut izi hakkında neler söyledi?Barut izi, kan izi gibi delilleri ortaya çıkarmada etkili olan swap izi, suç olaylarında şüphelilerden alınan örneklerle gerçekleri ortaya çıkarmada etkili bir yöntem olarak kullanılıyor. Barut izi tespiti silahın hangi elde olduğu, merminin sağ mı, sol mu koldan çıktığı hakkında önemli bir ipucu verir.
Barut, enerjiyi biriktirmek, taşımak ve harekete geçirmek için kullanılan ilk teknolojilerden biridir.1800'lerin ikinci yarısı boyunca barut, güherçile, kükürt ve odun kömürünün bir karışımı olan "karabarut" anlamına geldi.Baruta ilk gönderme, geçici olarak 800'lerin ortasına tarihlenen bir Taocu metinden, Zhenyuan miaodao yaolüe'den bir bölüm olabilir. Günümüze kalan en eski barut formülleri 1040'lardan bir askeri kitapta, Wujing zongao'da bulunabilir. Bu kitaptaki üç formül en fazla %50 güherçile içerir; bu, patlama için yeterli değildir; ama yanıcı etki için yeterlidir. Patlayıcı barut için en uygun formül, %75 güherçile, %10 kükürt, %15 yumuşak odun kömürü içerir.
Çinliler barutu silah olarak ilk defa 904 yılında patlayıcı olarak kullandılar. Adını "uçan ateş" koymuşlardı. Ardından barut bombalarını mancınıklarda da kullanmaya başladılar. Barutun kayıtlı ilk itici güç olarak kullanılması 1132 yılında bambudan yapılmış toplarda kullanılması denemeleridir. Metal boruya sahip topların kullanımı 1268-1279 tarihleri arasında Moğollar ile Song Hanedanlığı arasındaki savaşta görülür.Barutun Araplar tarafından kullanılması 13. yüzyılda gerçekleşmiştir.Barutun Avrupa'ya nasıl geldiği hakkında fazla bir bilgi yoktur. Bazı tarihçiler İpek Yolu yoluyla geldiğine inanmakta, bir grup da, barutun Avrupa'da Çin'den bağımsız olarak icat edildiğini savunmaktadır.
Barutun Avrupa'ya nasıl geldiği hakkında fazla bir bilgi yoktur. Bazı tarihçiler İpek Yolu yoluyla geldiğine inanmakta, bir grup da, barutun Avrupa'da Çin'den bağımsız olarak icat edildiğini savunmaktadır.1846 yılında İtalya'da Soprero,İsveç'te Schönbein ve Fransa'da Böttger adlı kimyagerler ayrı ayrı çalışarak nitrogliserin ve nitroselüloz (veya pamuk barutu) adı verilen barut çeşidini buldular. Bu patlayıcılar olumlu olduğundan, birçok kişi bunları tekamül ettirmek için çaba sarf etti. 1886'da Fransız kimyager Vielle silahlarda kullanılabilen ilk dumansız barutu yaptı.
BARUT İZİ NASIL BULAŞIR?
Ateşli silah ateşlendiği zaman patlayan fişek ve fişek kapsülü içerisindeki patlayıcı madde artıkları ile silahın çalışması esnasında kovan, kapsül, mermi çekirdeği ve silahın hareketli bazı parçalarından koparak ayrılan metal parçalarından oluşan basınç ile atmosfere yayılarak çevreye bulaşırlar.
Büyük Şen cinayetinde barut izi ne anlatıyor?
Büyükşen cinayeti üzerinden yaklaşık üç yıl geçtiğini hatırlatan Şevki Sözen, swap sonuçlarının kendilerine çok şey anlattığını ifade etti. Sözen, silahtan çıkan barut izinin ne şekilde vücuda sıçrayacağını Müge Anlı canlı yayınında anlattı. Swap izi sonuçlarında bir harita çıkarıldığını dile getiren Sözen, katilin hangi elini kullandığının bu test sonucunda anlaşıldığını ifade etti. Sözen, "Barut izi, silahı kullanan kişi sağ elini kullandıysa vücudunun ve yüzünün sağ tarafında olur" diye konuştu.
Cinayetle ilgili şüphelerin odağında olan çiftin oğulları Uğur Büyükşen ve gelinleri Betül Büyükşen'de barut izine rastlandığını hatırlatan Dr. Şevki Sözen, "Büşra'nın sadece giysilerinde barut izine rastlandı. Bu normal sayılabilir. Cinayetin işlendiği yerdeydi. Uğur – Betül Büyükşen çiftinin durumuysa anormal görünüyor. Onların hem ellerinde hem yüzlerinde hem de elbiselerinde barut izine rastlanmış. Olay yerinde olan Büşra'nın sadece elbiselerinde barut izi varken olay yerinde olmayanlarda daha fazla iz olması tuhaf" sözlerini kullandı.