Bakanlık: Yoksullar adli yardımdan yararlanabilir
Güncelleme Tarihi:
Yeni Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK), 1 Ekim 2011 itibarıyla yürürlüğe girdi. Yasaya göre artık hukuk ve aile mahkemelerindeki tüm masraflar peşin yatırılacak. Nakit ödenecek meblağ içerisinde tanık, bilirkişi ve keşif ücretleri de var. Amaç, taraflarca aksatılan giderler nedeniyle uzayan dava sürelerini kısaltmak. Ancak tepki çeken yasayla ilgili Adalet Bakanlığı açıklama yaptı. Bakanlık, davalarla ilgili her türlü tebligat ücretleri, keşif giderleri, bilirkişi ve tanık ücretleri gibi giderlerin, davacı tarafından avans olarak yatırılması zorunluluğunun, halen tahsil edilmekte olan giderlere bir ek yük getirmediğini, baştan toplu tahsili öngördüğünü bildirdi. Bakanlık ayrıca yoksulların adli yardım kurumundan da faydalanabileceğini duyurdu.
Adalet Bakanlığı giderlerin davacılardan önceden tahsil edilmesi uygulamasıyla ilgili “Nakit Adaletin Temelidir” başlıklı haberle ilgili yazılı açıklama yaptı. Türkiye’de yargılamanın çok uzun sürdüğünü, “geciken adalet” sebebiyle yargı kurumunun sık sık eleştirildiğini kaydeden Adalet Bakanlığı, “Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nda, yargılama giderlerinden bir kısmını oluşturan dava dilekçesinin tebliği ve başka yerlerden getirtilecek belgeler için gereken giderlerin dava açılırken peşin olarak ödenmesi hususu düzenlenmiştir. Ancak bu hüküm, tanık, davetiye masrafları, keşif veya davanın ileri aşamalarında yapılması muhtemel diğer giderler gibi hususları kapsamadığından, bu işlemler için gerekli masrafların zamanında ödenmemesi nedeniyle davalar gereksiz şekilde uzamaktadır” dedi.
Yeni “Hukuk Muhakemeleri Kanunu”nun taslağını hazırlayan Bilim Komisyonu'nca, yargılamanın gecikmesine sebep olan yargılama giderlerinin tahsili aşaması ayrıntılı şekilde tartışılarak, yargılama giderlerinin dava açılırken avans olarak peşin ödenmesi sisteminin benimsendiğini belirten Bakanlık, “Kanun Tasarısındaki bu düzenleme Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde de kabul edilerek kanunlaştırılmıştır. Yeni sisteme göre, her türlü tebligat ücretleri, keşif giderleri, bilirkişi ve tanık ücretleri gibi giderleri karşılayacak tutarın, avans olarak davacı tarafından dava açılırken yatırılması zorunluluğu getirilmiştir. Bu avansın yetmemesi durumunda ise tamamlanması için davacıya kesin süre verileceği hususu hüküm altına alınmıştır” dedi.
“EK YÜK GETİRMİYOR”
Bakanlık şöyle devam etti:
“Yeni düzenleme, iddiaların aksine geçerli olan yargılama giderlerine ilave bir yük getirmemektedir. Sadece, yargılamanın değişik aşamalarında ödenen yargılama giderinin, davanın başında hesaplanarak toplu şekilde tahsil edilmesi, karar kesinleştiğinde ise avansın artan kısmının iade edilmesi amaçlanmıştır. Yeni düzenlemedeki peşin olarak tahsil edilmesi amaçlanan avans, önceki düzenlemede dava devam ederken ilgili tarafın yatırılması gereken miktarların alınmasından ibarettir.”
YOKSULLAR ADLİ YARDIM KURUMUNDAN YARARLANABİLİR
Adalet Bakanlığı, açıklamasında, “Kaldı ki yargılama giderlerini ödeme gücünden yoksun olan kimselerin adli yardım kurumundan yararlanmaları mümkün bulunmaktadır” vurgusu da yaptı.