Ayşen Hanım, Moskova'yı Dr. Jivago ile fethedecek

On yıl önce İç MoÄŸolistan'da bir kaÅŸmir tesisine ortak olarak yurtdışında ‘‘Silk & Cashmere’’ markasını yaratan AyÅŸen Zamanpur, ÅŸimdi de Rusya pazarına gözünü dikti. AyÅŸen Hanım, Moskova'daki ilk maÄŸazasını ‘‘Dr. Jivago’’ koleksiyonu ile açtı. Silk & Cashmere, ilk kez Rus müşterileri için kaÅŸmir kaban, manto ve palto üretti. ON yıl önce İç MoÄŸolistan'da bir kaÅŸmir tesisine ortak olarak yurtdışında ‘‘Silk & Cashmere’’ markasını yaratan ve yurtdışında birçok ülkede maÄŸaza açan Fabeks Dış Ticaret Genel Müdürü AyÅŸen Zamanpur, ÅŸimdi de Rusya pazarına gözünü dikti. KaÅŸmir tutkunu Ruslar'ın Silk & Cashmere'den toptan alışveriÅŸ yaptıklarını gören AyÅŸen Hanım, Moskova'daki ilk maÄŸazasını ‘‘Dr. Jivago’’ koleksiyonu ile açtı. Silk & Cashmere, ilk kez Rus müşterileri için kaÅŸmir kaban, manto ve palto üretti. AyÅŸen Zamanpur, Rusya'da bu koleksiyon ile çok iddialı olduklarını ve yeni maÄŸazalar açmalarının gündeme gelebileceÄŸini söylüyor. Çin'de ilk yabancı sermaye yatırımını gerçekleÅŸtirenler arasında yer alan AyÅŸen Zamanpur, ‘‘En kaliteli kaÅŸmir İç MoÄŸolistan'da, ben de hammaddenin anavatanına gittim’’ diyor. Yarattığı ‘‘Silk & Cashmere’’ markasının elde ettiÄŸi baÅŸarıyla Geçen yıl BirleÅŸmiÅŸ Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu Mükemmel Kadın GiriÅŸimci Ödülü'ne layık görülen AyÅŸen Zamanpur ile ipek-kaÅŸmir'le yakaladığı niÅŸ pazarın öyküsünü konuÅŸtuk.Silk & Cashmere nasıl doÄŸdu?- ÅžiÅŸe Cam'da planlama uzmanı olarak çalıştığım 5.5 yılda uzun vadeli plan ve stratejik plan kavramlarını tanıdım. Olaylara ve projelere amaç, politika, hedef ve strateji saptamak gibi bir olguyla bakmayı öğrendim. Ä°ÅŸimi çok sevmeme raÄŸmen sürekli aynı iÅŸi yapmak benim kiÅŸiliÄŸimle örtüşmüyordu. Galleria'da Benetton maÄŸazası açtım. 5 yılda 7 maÄŸazaya ulaÅŸtım. Benetton ile markaya olan saygınlığım arttı. Bir niÅŸ yakalarsanız markanız baÅŸarılı olabiliyorsunuz. MaÄŸazacılık tecrübem vardı, marka yaratma arzum ve kaÅŸmire merakım vardı. EÅŸim de demir çelik alanında Çin'le iÅŸ yapıyordu. KaÅŸmirin ana vatanı Çin'di. Bütün bunlar biraraya geldi. 1992'de Silk & Cashmere markasını çekirdek bir kadroyla yarattık. Çin'de üretim fikrini hayata geçirirken zorlandınız mı?- Çin'de büyük araÅŸtırmalar yaptık. EÅŸim demir çelik ticareti nedeniyle Çin'e gidiyordu, bazılarına ben de katılıyordum. Çin'de bir yıl kaÅŸmiri inceledim. Ağıllara kadar gidip, en iyi kaÅŸmir Çin'de nerede diye araÅŸtırdım. Sonra Çin'de bir kaÅŸmir fabrikasına ‘‘Silk & Cashmere’’ projesini sundum. Nasıl dünya markası olunacak, ne gibi bir niÅŸ yakaladık, hangi ülkelerde maÄŸaza açılacak, kaÅŸmire ipeÄŸi nasıl katacağız gibi detayları anlattım. KurduÄŸumuz Fabeks ile 1992'de İç MoÄŸolistan'daki Luda adlı fabrikanın kaÅŸmir bölümüne yüzde 50 ortak olduk. Böylece ortak ÅŸirketimiz Lufa doÄŸdu. Ä°lk kez ipek ve kaÅŸmiri birleÅŸtirerek kullandık. Ä°pek ve kaÅŸmirin yanısıra ipek-kaÅŸmir yeni bir soluk olarak ortaya çıktı.Yola çıkarken düşündüğünüz niÅŸ'i yakalayabildiniz mi?- Silk & Cashmere'ın yakaladığı ÅŸu oldu. KaÅŸmirin anavatanına gidip yatırım yaparak maliyeti kontrol eder duruma geldik. Bir marka için en önemli avantajlardan biri budur. Bizden önceki kaÅŸmir markalarının bu avantajı yok, kaÅŸmiri birkaç elden alıyorlar. KaÅŸmir sadece İç MoÄŸolistan'da yetiÅŸen bir keçiden elde ediliyor. Dünyada 6-7 bin tondan bahsediyoruz. Bu konuda üretim yapan firma da müşteri de az. Bizden önce yüz yıllık geçmiÅŸi olan markalar var kaÅŸmir konusunda. Bunlar da kaÅŸmiri İç MoÄŸolistan'dan alıp ülkelerinde iÅŸliyorlar. Yıllar sonra ilk kez bir firma, üstelik de Türkiye'den çıkıp yeni bir kaÅŸmir markası yarattı. Farklı bir niÅŸ yakaladığınızda, müşteriye birebir hitap edecek bir ürün bulduÄŸunuzda mutlaka karşılığını alıyorsunuz. Tabii maliyet ve fiyat çok önemli. Yeni girdiÄŸiniz Moskova pazarından beklentiniz nedir?- Moskova'daki maÄŸazamız 16 Eylül'de açıldı. Moskova'da sadece kaÅŸmir satılan ilk maÄŸaza bizimki. Rusların müthiÅŸ bir kaÅŸmir tutkuları var. KaÅŸmirden yapılmış kabanları, paltoları, ÅŸapkaları atkıları, eldivenleri çok seviyorlar. Rus müşterilerimiz bizden toptan alışveriÅŸ yapıyordu. Moskovalı yerel bir franchise ile güzel bir yerde büyük bir maÄŸaza açtık. KaÅŸmir denilince akla ilk gelen manto, ama biz ceket ve mantoya hiç girmedik. Ä°lk kez Moskova'da ‘‘Dr. Jivago’’ koleksiyonu ile kürk yakalı, kadın-erkek, manto ve paltoya da girdik. Bu koleksiyon çok kısıtlı üretilecek ve çok azı Ankara'da satılacak. Gelecek yıl da belli miktarlarda diÄŸer maÄŸazalarımızda da bu koleksiyonun yer almasını planlıyoruz. Moskova'ya Dr. Jivago koleksiyonu ile çok iddialı giriyoruz. Krizde pazar yüzde 40 daraldıKrizden nasıl etkilendiniz?- Krizde yüzde 40 oranında bir daralma yaÅŸadık. Allahtan biraz öngörüyle sipariÅŸlerimizi azaltmıştık. Krizde yara aldık ama ekibimizi aynen koruduk. MaÄŸazalarımızdan zaten eleman çıkaramazdık, çünkü müşterilerimiz bizden özel ilgi bekliyor. Hangi ülkelerde maÄŸazanız var?- Åžu anda corner ve maÄŸaza olarak, yurtiçi ve yurtdışında 26 satış noktasında kaÅŸmir ve ipek ürünleri kendi markamızla satıyoruz. Zürih, Berlin, Barcelona, Belçika ve Ä°talya'da maÄŸazalarımız var. Rusya pazarına girdik. Silk&Cashmere olarak ilk show-room'umuzu Almanya'da açmıştık. Sonra Zürih'te bir maÄŸazayı hizmete soktuk. Ciromuzun yüzde 50'si yurtdışında gerçekleÅŸiyor.KaÅŸmir neden pahalı?KaÅŸmirden yapılan ürünler çok pahalı?- KaÅŸmir, insan teniyle uyumludur. Ãœstelik vücut yapısını da kontrol eder. Vücudu çok ısıtmaz, ama üşümezsiniz de. Dünyada Çin, MoÄŸolistan baÅŸta olmak üzere pek az sayıda ülkede elde ediliyor. KaÅŸmir, yüksek ve serin yaylalarda yaÅŸayan kaÅŸmir keçilerinin yılın sadece 3 ayında, en soÄŸuk dönemlerde aşırı soÄŸuktan korunmalarını saÄŸlamak üzere oluÅŸan, asıl yünlerinin altındaki, ikinci ipeksi yumuÅŸacık yünün adıdır. KaÅŸmir keçilerinin boyun altından karınlarına kadar olan bölgede oluÅŸan bu ipeksi tabaka özel taraklarla toplanır, yöresel sularda yıkanır ve 50 ayrı iÅŸlemden geçerek kaÅŸmir kazaÄŸa yada kumaÅŸa dönüşür. KaÅŸmir hammaddesi bir keçiden bir yılda en fazla 30-70 gram Elde edilebilir. Ama bir kazak için ortalama 300 gram kaÅŸmir gerekir. Hedef kitleniz kimler?- Dünyada çok kaliteli kaÅŸmir satanlar vardı, ancak bunlar fazla aristokrattı. Çok pahalıydı ve çok az sayıda insana seslenirdi. Nadir kaÅŸmirlerin satıldığı maÄŸazalara çok rahat giremezsiniz. Çünkü çok pahalıdır. Ucuzsa zaten kaÅŸmir deÄŸildir. Ama ben bu kadar da olmamalı diyordum. KaÅŸmir, çok yaygın olmasa da en azından belli yerlerde ulaşılabilir olmalıydı. Benim gibi aristokrat olmayan ama kaÅŸmiri sevenler de buna ulaÅŸabilmeli diyordum. Kendimden yola çıkarak kaÅŸmiri hedef seçtim. GösteriÅŸ için deÄŸil, bunu giymekten keyif alan insanları hedefliyordum.AYÅžEN ZAMANPURFABEKS Dış Ticaret Genel Müdürü AyÅŸen Zamanpur, 1976 Robert Kolej mezunu. 1980'de BoÄŸaziçi Ãœniversitesi Ä°ÅŸletme Bölümü'nden mezun olduktan sonra, 1981-1985 yılları arasında T.ÅžiÅŸe Cam Fabrikaları'nda Planlama uzmanlığı ve Planlama Müdürlüğü yaptı. 1988-1992 yılları arasında Benetton'un 7 maÄŸazasının bayiliÄŸini yürüttü. 1992'de Silk & Cashmere'i kurdu. Zamanpur, 1998'de BoÄŸaziçi Ãœniversitesi, NTV ve Arthur Andersen Uluslararası Genç GiriÅŸimci Yarışması ‘‘En Yaratıcı GiriÅŸimci’’ ödülünü, 1999'da Milli Prodüktivite Merkezi'nin ‘‘Yılın En BaÅŸarılı Ä°ÅŸ Adamı’’ ödülünü aldı. 2000 yılında Dünya Gazetesi tarafından ‘‘Yılın En BaÅŸarılı GiriÅŸimcisi’’ seçilen Zamanpur, 2001'de 8 kiÅŸiyle birlikte, BirleÅŸmiÅŸ Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu Mükemmel Kadın GiriÅŸimci Ödülü'ne layık görüldü. Â