Av için “melez yaban koyunu” üretme

SU Veteriner Fakültesi Zootekni Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kemal Kırıkçı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Konya Bozdağ civarında yayılma alanı bulmuş olan yaban koyunlarının (Ovis Orientalis) 1967 yılında sayılarının 35'e kadar düştüğünü belirtti.

Halen Bozdağ'da, etrafı tel örgüyle çevrili 3 bin 500 dekar alanda koruma altına alınmış durumda olan yaban koyunlarının, dünyadaki zengin av tutkunlarının da ilgi odağı olduğunu vurgulayan Kırıkçı, şunları kaydetti:
“Avcılar için yaban koyunlarını bu kadar cazip hale getiren şey, erkeklerinin büyük boynuzlarıdır. Bu nedenle yaban koyunu avlamak için çok büyük talep olduğunu biliyoruz. Ancak şu an yaban koyunlarının avlanması yasak. Bu nedenle, av koleksiyonlarına bir adet Anadolu yaban koyununu dahil etmek için 300 bin dolara varan yüksek meblağları gözden çıkarmaya hazır av tutkunlarının talepleri karşılanamıyor. Bu yabani hayvanları benzer başka bir ırkla melezleyip, doğan yavruların av turizmine açılmasının yollarını arıyoruz.”

Doç. Dr. Kırıkçı, yaban koyunlarının av turizminde ülke ekonomisine yüksek miktarlarda gelir getirecek bir materyal olarak kullandırılmasını sağlamak için de “Konya Yaban Koyununun Kromozomları” adı altında bir çalışma yaptıklarını vurguladı.

Bu çalışmanın, yaban koyunlarının evcil koyunlarla aynı sayıda ve aynı tipte kromozomlara sahip olduğunu ortaya koyduğunu belirten Kırıkçı, “Bu sonuç bize, yaban koyunlarının av turizmi için evcil koyunla melezlenip üretilebileceğini gösteriyor. Elde edilecek melez yavrular büyüdüğünde, yüksek fiyatlardan ava açılabilir” dedi.

ÇALIŞMA NASIL YAPILDI?

Çalışmanın, fakültenin kliniğine bir hastalık şüphesiyle getirilen dişi bir yaban koyunu üzerinde gerçekleştirildiğini anlatan Kırıkçı, sözlerini şöyle sürdürdü:“Koyundan alınan kandan üretilen kromozom preparatları, G-bantlama tekniği ile boyanıp, elde edilen veriler bilgisayara aktarıldı. Araştırmada yaban koyununun kromozom sayısı 54 XX olarak tespit edildi.

 Bu bulgu, yaban koyunu ve evcil koyunun melezlenmesinden yüzde 99.9 yavru alınabileceği anlamına geliyor. Ancak, elde edilecek tüm melez hayvanlar, üremelerine izin verilmeyerek sadece av turizminde kullanılmalıdır.”

BAKANLIKTAN İZİN İÇİN ÇALIŞILIYOR

Kırıkçı, elde ettikleri bu sonucu Çevre ve Orman Bakanlığı yetkilileriyle paylaşıp, yaban koyununun av turizmine açılması yönünde çalışma yapmayı teklif ettiklerini belirterek, “Bunun için ayrı bir melezleme projesi bile hazırlayıp ilgili makamlara sunduk. Ancak, mevzuata uygun olmadığı gerekçesiyle Bakanlıktan, böyle bir melezleme yapmamız için izin çıkmadı” dedi.
Bu çalışmanın, yaban koyununun genetik yapısı sıkı bir şekilde korunarak gerçekleştirilmesini öngördüğünü ifade eden Kırıkçı, Bakanlıktan gerekli iznin çıkması durumunda yaban koyunu-evcil koyun melezlemesine hemen başlayabileceklerini sözlerine ekledi.