Artan vakaların nedeni Omikron'un son varyantı

Koronada artan vaka sayıları, vatandaşların hatırlatma dozları için kuyruk oluşturmasına neden oldu. Dünya Sağlık Örgütü de yeni varyantlara karşı aşı çalışması yapılması önerisinde bulunmuştu. Vaka artışlarının bu hızla gitmesi sonrasında eylül-ekim ayı gibi yeni aşıların piyasaya çıkması söz konusu olabilir. Uzmanlar vakalarda ciddi artışa neden olan Omikron’un alt varyantı BA.5 ile ilgili Hürriyet’e konuştu. İşte uzmanlar ve görüşleri...

HIZLI BULAŞIYOR AĞIR SEYREDİYOR

Bu varyantı COVID-19’un ilk zamanları ile karşılaştırsak ne söyleyebilirsiniz?

COVID-19’un ilk çıktığı andan çok farklı ama daha ölümcül diyemeyiz. İlk virüs çok evrim geçirdi. Yani şimdiki virüsle arasında ciddi fark var. Başta bu enfeksiyonu geçirenlerin bağışıklığı, yeni varyantlara karşı etkisiz hale geldi.

Omikron’un son alt varyantına ‘grip gibi’ diyebilir miyiz?

Omikron’un hızlı bulaştırıcılığını, Delta’nın da ağır seyrine neden olan özelliklerini taşıyor bu yeni varyant. Ancak ‘grip gibi’ diyemeyiz, kişi risk grubundaysa ve yaşı 60’ın üzerindeyse yeni varyantların ağır seyretme ihtimali var.

Hastalık kaç gün sürüyor?

Akciğer tutulması durumunda hastalık artık çok daha uzun sürüyor. Yani tam iyileşme bir ayı geçebiliyor. Hafif seyredenlerde bir hafta içinde kayboluyor. Akciğer tutulumu ile seyreden varyantlarda bulaştırıcılık süresi de uzayabiliyor. Bulaş süresi 7 güne düşmüştü ancak artık ortalama 10 gün diyebiliriz.

Kalıcı yan etkisi var mı?

COVID-19 geçirenlerde birçok organı etkileyen problemler ortaya çıkabiliyor. Hastalığı geçirmemek ve korunmak çok önemli.

HANGİ AŞIYI YAPTIRMALIYIZ?

Mevcut aşılar son varyant için de etkili mi?

Şu an için aşılı olanların son varyantlardan daha az etkilendiğini biliyoruz. Aşılı olmayanlara göre çok daha koruyucu.

Kimler hemen aşı olmalı?

Burada önemli olan e-nabız sisteminden aşı sırası açık olan herkesin gidip aşı olması. Ama özellikle 50 yaş üzerinde olan ve son aşısının üzerinden 6 ay geçmiş vatandaşların aşı olması doğru olacaktır. Herkes kronik hastalığını göz önüne almalı. İnsanlar korunma durumunu da gözden geçirmeliler.

Hangi aşıyı yaptırmalıyız?

Bu biraz tercihle ilgili. Kimi çalışmalar hibrit (inaktif ve mRNA) aşılamanın daha iyi olduğunu savunurken, kimi çalışmalar da aynı tip aşı ile ilerlemenin daha iyi sonuç getirebileceğini söylüyor. Bence hangisini tercih ederseniz edin, önemli olan mutlaka aşı olunması.

Hâkim varyant haline geldi diyebilir miyiz?

Bu varyantta bulaştırıcılığın yüksek olduğu gözleniyor ama öldürücülüğü ile ilgili net bir bilgi yok. Bir aya kadar ‘hakim suş’ olup olmayacağı ortaya çıkar. Salgının nasıl devam edeceği üç konuya bağlı. Birincisi toplumun kurallara ne kadar uyduğu, ikincisi toplumun ne kadarının aşılandığı ve bağışıklık kazandığı. Üçüncüsü ise virüsün yeni varyant çıkarıp çıkarmayacağı.”

OMİKRON VE ALT VARYANTLARI

Omikron ilk kez Güney Afrika’da tespit edilerek, Kasım 2021 itibarıyla Delta varyantının önüne geçti ve üç alt varyantıyla (BA.1, BA.2, BA.3) birlikte hızla yayılmaya başladı. BA.4 alt varyantı ilk olarak bu yıl ocak ayında, BA.5 alt varyantıysa şubat ayında Güney Afrika’da tespit edildi. BA.4 ve BA.5 alt varyantları diğerlerine göre daha yüksek bulaşıcılık oranlarına sahip. Virüsün hücrelerimize girmesine izin veren ‘spike’ proteinini etkileyen iki mutasyon, onu örneğin BA.2 alt varyantına göre yaklaşık yüzde 20 daha bulaşıcı hale getirdi.

DSÖ UYARDI: COVID HİÇBİR YERDE BİTMEDİ

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), yeni bir açıklama yaparak koronavirüs pandemisinin bitmediğini, küresel bir acil durum olarak devam ettiğini söyledi. Geçtiğimiz iki haftada küresel anlamda vaka sayılarının yüzde 30 arttığına dikkat çeken DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, “COVID-19 hiçbir yerde bitmedi. Virüs bize doğru itilirken, biz de onu geri itmeliyiz” dedi.