AKP’nin fotoğrafını çektik, 59 belediye başkanını inceledik
Güncelleme Tarihi:
Ersin KALKAN - Metin YÜKSEL
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 16, 2004 00:20
AKP’nin 59 ildeki belediye başkanı arasında Milli Görüş (Refah, Fazilet) geleneğinden gelenlerin sayısı 23. ANAP kökenli 12, DYP kökenli 7, CHP ve MHP kökenli birer kişi var. 15’i politikada yeni. 10’u imam-hatip lisesi, 5’i ilahiyat fakültesi mezunu. Hepsi evli, eşlerinin eğitim profilleri daha düşük. Büyük çoğunluğu ev hanımı.
Milli Görüşçüsü, Tayyip Beycisi, eskisi yenisi, hepsi ‘orta yolcuyum’ diyor.
Milli Görüşçüsü, Tayyip Beycisi ANAP’lısı, CHP’lisi, eskisi yenisi hepsi de ben orta yolcuyum diyor
Fitili ateşleyen, Fazilet Partisi’nin Anayasa Mahkemesi tarafından 2001 Haziran’ında kapatılması oldu. Fazilet içinde Recep Tayyip Erdoğan ve arkadaşları tarafından temsil edilen, Yenilikçiler ya da Erdemliler denen grup, yeni kurulacak partide etkili olmak istiyordu. Anayasa Mahkemesi’nin kararından 1 ay sonra yeni parti Saadet kuruldu ama Erdemliler, Saadet’e katılmakta acele etmiyorlardı. Partinin önderi Necmettin Erbakan ile ters düşülen bazı şeyler olduğu konuşuluyordu. Ve beklenen oldu. Fazilet’in yenilikçileri, Saadet’in kurulmasından bir ay sonra, ağustosta kendi partilerini kurdular. Türkiye siyasi tarihinin en nev-i şahsına münhasır, en bilinmeyen, elde edilen başarılar dikkate alındığında en ilginç partisi Adalet ve Kalkınma Partisi işte böyle doğdu.
AKP, kurulduktan bir yıl sonra ilk seçimine girdi ve müthiş bir başarı yakaladı. 3 Kasım 2002 seçimlerinde, yüzde 34.28 oy alarak parlamentoya 363 milletvekili soktu. Tek başına iktidar olmuştu, hatta neredeyse Anayasa’yı değiştirmeye yetecek bir milletvekili sayısı yakalamıştı. Bir buçuk yıl sonra, 28 Mart 2004 yerel seçimlerinde oy oranını yüzde 41.67’ye çıkardı. Türkiye’nin 59 ili dahil toplam 1774 belediye AKP’ye geçti.
Erbakan’ın yetiştirmeleri, Milli Görüş uzantıları, takıyyeciler, Amerikancılar suçlamaları altında 3. yılını doldurmak üzere olan AKP, imam-hatip liseleri meselesi nedeniyle tartışılırken, çoğu insan için hálá bir muamma. Ne bu partinin sırrı? Savunduğu düşünceler neler? Temsil ettiği siyasi görüş? Kadrolarında kimler var? Nedir dayandığı düşünce? Bu soruların yanıtlarını bulmak için işe ‘Kimler AKP’li?’ sorusu ile başladık. AKP’yi, içindeki kişileri inceleyerek değerlendirmeye karar verdik. 2004 seçimlerinde Türkiye genelindeki 59 ilde belediye başkanlığını kazanan AKP adayları üzerinden, tümevarım yöntemiyle bir parti analizi yaptık. Kimler bu partinin belediye başkanları? Nerelerden geliyorlar? Dünya görüşleri ne? Evde nasıllar? Hobileri neler? Teker teker sorduk, etraflarından araştırdık. İşte 59 belediye başkanı profilinin ortaya çıkardığı AKP.
En genç
EKREM AKTAŞ (33, Ağrı)
Erdoğan olmasa siyasetle işim olmazdı
Hiçbir zaman aktif görev almamış olsa da sempatizan olarak Necmettin Erbakan’ın teşkilatına yakın biri Aktaş. Siyasete ilgi duymaya başladığı günden itibaren, Refah-Fazilet çizgisinde bu partinin sorumluları ile diyaloğunu koparmadı. AKP’nin en genç il belediye başkanı. Parti içinde hangi kanada yakın olduğu konusunda yorumu çok açık: ‘Recep Tayyip Erdoğan olmasa benim siyasetle işim olmazdı. Onun savunduğu ilkeleri savunuyorum.’ Ağrı, Taşlıca doğumlu. İnşaat mühendisi. Belediyeciliğin içinden geliyor. Mezun olduktan sonra Ağrı Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü’nde mühendis olarak görev yaptı. Evli, üç çocuk babası. Eşi Zinnet Aktaş, ilkokul mezunu ve ev hanımı.
En yaşlı
AYTAÇ DURAK (66, Adana)
Partinin Adana’daki mantık evliliği
AKP’nin dava adamları kontenjanından değil, gedikli siyasiler grubundan. Daha çok, Aytaç Durak gibi Recep Tayyip Erdoğan da Adana’yı kazanmak istemiş ve bunun için sanki ikisi oturup anlaşmışlar, bir mantık evliliği yapmışlar. Ama illa bir şey demek gerekiyorsa ‘Ben liberal demokratım’ diyor. Adana Karaisalı doğumlu, tüccar bir babanın oğlu. İnşaat Mühendisi. İlk iş yeri DSİ. Sonra inşaat işine girip Adana’da 2000’in üzerinde konut yaptı. Arada da birçok müteahhit gibi politikaya girdi. 1984’te ANAP’tan Adana’ya Belediye Başkanı seçildi. 1989 yerel seçimlerinde adaylığını koydu ama seçilemedi. İşine geri döndü. 1994 ve 1999 seçimlerinde ise Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nı üst üste 2 kez kazandı. Son dönemlerde ANAP iyice kötüye gidince, partisini terk edip AKP’ye geçti. Tüm bu koşuşturma arasında da, yaş aldı başını gitti.
En çok çocuklu
MUHAMMET NECİP BÜYÜKASLAN (50, Adıyaman)
Talebe Birliği’nden beri hareketin içinde
7 tane çocuğu var Büyükaslan’ın. Partinin Milli Görüş ekolünden. Daha gençlik yıllarında, Milli Türk Talebe Birliği örgütünde başladığı politika yaşamında her zaman aktif. 1978-1980 arasında da Milli Selamet Partisi’nin Adıyaman il gençlik teşkilatı başkanlığını yapar. Talebe Birliği, Selamet derken, çizgiyi takip eder ve Refah ardından Fazilet Partisi’ne katılır. 1994’te RP’den, 1999’da ise FP’den Adıyaman için belediye başkan aday adayı olur ama parti bir türlü aradığı şansı tanımaz Büyükaslan’a. Talihi AKP ile değişir. Adıyaman’ı üçüncü denemesinde AKP’den kazanır. Adıyaman doğumlu. İktisatçı. Ticaretle uğraşıyor.
Sol kökenli
İLHAMİ ORTEKİN (62, Aydın)
CHP’den gelme, nadiren içki içiyor
Partinin, CHP’den gelme tek il belediye başkanı. Siyasete çok erken, CHP gençlik kollarında başladı. Bir dönem Aydın’da ANAP il başkanlığı da yaptı. Nadiren içki içiyor. Antalya doğumlu. İktisatçı. Meşrubat dağıtımı yapan bir firmanın sahibi. Müteahhitlik deneyimi de var. Geçen dönemde Aydın Belediyesi’nde başkan vekili olarak görev yaptı. 2002 seçimlerinde milletvekili adayı olan CHP’li Belediye Başkanı’ndan görevi devraldı, son seçimlerde ise AKP’den seçildi. Evli, çocuğu yok.
Eşi ressam
Eşi Mimar Sinan’dan mezun bir ressam
BARBAROS BİNİCİOĞLU (42, Yalova)
Kendisi partinin gedikli siyasiler grubundan. Eşi Velide Binicioğlu, Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi mezunu. Ressam. Aynı üniversitede yüksek lisansı var. Geçen yıla kadar DYP içinde politika yapıyordu. Merkez sağ kökenli. Uzun yıllar belediye meclis üyesi olarak çalıştı. İnşaat mühendisi. İnşaat Mühendisleri Odası Yalova Temsilciliği ile çeşitli derneklerde yöneticilik yaptı. İki çocuk babası. İngilizce ve Arapça biliyor.
Lise mezunu
METİN PAMUKÇU (43, Mardin)
15 dakika ile gelen başkanlık
Partinin lise mezunu olan tek il belediye başkanı ama aslında AKP’den değil Saadet Partisi’nden aday gösterilmişti. Mardin’de AKP adayı Yusuf Yıldız’ın müracaatı 15 dakika gecikince, parti, Mardin’de Pamukçu’yu destekledi. O da, seçildikten hemen sonra AKP’ye geçti. Tüccar ve Menderes çizgisinden gelen bir aileye mensup. Kendisi de, 1990’ların ortalarında DYP’ye üye oldu ve il yöneticiliği yaptı. Bir yıl önce SP’ye girmişti. Mardinspor’da başkanlık dahil çeşitli görevlerde bulundu. Eşi Ferdağ Pamukçu ortaokul mezunu.
YENİ YÜZLER
MENDERES TÜREL (40, Antalya)
Dede, baba, amca hepsi merkez sağda
Eğitimi, hobileri ve yaşam tarzıyla partinin ‘Beyaz’ Türklerinden. Siyasete AKP’de başladı ama ailesinin, ciddi bir politik geçmişi var. Dedesi Demokrat Parti’nin kurucularından. Babası Adalet Partisi’nin önde gelen isimlerinden. Amcası Sudi Türel de ANAP kurucularından ve eski bakanlardan. ‘Ben liberal demokratım, partim merkezin tam ortasında hatta sosyal demokrat bir yönelimde’ diyor. İngiltere’de gazetecilik okudu. Antalya’da gazetecilik yaptı. Antalya Ticaret ve Sanayi Odası’nda başkanlık da dahil çeşitli görevlerde bulundu. Piyano çalıyor. Lisanslı eski basketbolcu. Eşi Ebru Türel, endüstri mühendisi.
Mehmet YELOĞLU (44, İçel) ‘Yobaz olmayan Müslüman, kafatasçı olmayan milliyetçi, komünist olmayan solcuyum’ dedi.
Turan ATLAMAZ (44, Çorum) Kamudan gelme. Vali yardımcılığı yaptı. Güzel sanatlara düşkün. Bağlama çalıyor.
Bekir ÇETİN (40, Bayburt) Memurluktan sonra siyasete AKP ile girdi. ‘Sağım solum yok, merkezdeyim’ diyor.
Selim YAĞCI (38, Bilecik) Seçilmeden önce hakimlik yapıyordu. Çiçeklere olan düşkünlüğü ile biliniyor.
Hüseyin ERER (Karabük, 40)
O da daha önce devlet memuruydu. Açık açık, ‘Tayyip Beyciyim, kanat falan tanımam’ dedi.
Ali KANTÜRK (37, Karaman) AKP onun için de ilk ama sosyal demokrat eğilimleriyle bilinirdi. Adaylığı sürpriz oldu.
Veli KORKMAZ (47, Kırıkkale) Amatör futbol geçmişi var. ‘Siyasi kimliğim kalıba girmez’ dedi.
Halim ÇAKIR (51, Kırşehir) Partinin Özal’ın 1983 ruhunu yaşattığını, kendisinin de demokrat Müslüman olduğunu söylüyor.
Mustafa İÇA (54, Kütahya) Mühendis kökenli. Kamuda yükselip özel sektöre geçenlerden. O da muhafazakar demokrat.
Hasan ÜNVER (41, Nevşehir) 8 yıllık Nevşehirli ama şimdi başkan. ‘Ben de parti de tam tamına merkezdedir’ diyor.
Davut ÇUHADAR (45, Osmaniye) Tanınmış bir aileden gelme. Denizcilik Müsteşarlığı’nda çeşitli görevler aldı.
Adnan ÇİÇEK (42, Tokat) Daha önce öğretim üyesiydi. ‘Teklif geldi kabul ettim’ diyor.
Hasan BALABAN (38, Isparta) O da İstanbul’dan kazananlardan. Nargileyi ve yürümeyi seviyor.
Nihat ZEYBEKÇİ (43, Denizli) Erdoğan’ın onayıyla geldi. ‘Burası AKP felsefesinin pilot kenti olacak’ diyor.
GEDİKLİ SİYASİLER
İSMET ÖZARSLAN (50, Amasya)
Ben merkezdeydim AKP benim yanıma geldi
ANAP ekolünden gelme. Siyasi görüşü için, ‘Merkezin tam merkezinde duruyorum’ diyor. ANAP’tan ayrılıp AKP’ye katılmasının dünya görüşündeki değişimden kaynaklanmadığını, asıl AKP’nin yıllardır süren bir siyasi hareketin merkeze doğru yönelmesi sonucu doğduğunu ve kendisine yaklaştığını savunuyor. ‘Ben değişmedim, zaten merkezdeydim, AKP benim yanıma geldi’ diyor. İngilizce öğretmeni. Milli Eğitim Bakanlığı’nın çeşitli kademelerinde görev aldı. 17. ve 18. dönem ANAP’tan Amasya milletvekili. Evli, 2 çocuk babası. İngilizce ve Fransızca biliyor.
SABAHATTİN AKKAYA (53, Burdur)
Beş Hececiler ve Dostoyevski hayranı
Merkez sağ gelenekten. 1999’da DYP’den adaydı, kaybetti. AKP’ye, 2002 seçimlerinden sonra geçti. ‘Muhafazakar demokratım’ diyor. Şiir ve roman okuyor. Şiirde ‘Beş Hececiler’i seviyor. Romanda Türkiye’den Orhan Pamuk’u beğeniyor. Klasik edebiyattan Dostoyevski ve Tolstoy en büyük favorileri. Isparta doğumlu. Açıköğretim mezunu. Evli ve üç çocuk babası. İngilizce biliyor.
Abdullah KAPTAN (49, Afyon) MHP kökenli. Nurcu olduğu biliniyor. Genel merkezin isteği ile aday oldu.
Melih GÖKÇEK (56, Ankara) ANAP, RP, FP ve DP derken şimdi AKP’li. Cemil Çiçek ve Abdülkadir Aksu’ya yakın.
Hacı KETENALP (52, Bingöl) Eski DYP’li. Jandarma Vakfı’nın Bingöl Şube başkanı. Folklorcu.
Naif ALİBEYOĞLU (50, Kars) ANAP ekolünden. Başkanlıkta ikinci dönemi. ‘Liberal demokratım’ diyor.
M. Abdi BULUT (37, Kilis) Siyasete ANAP’ta başladı. Fazilet’ten meclis üyeliği de var. Serbest avukat.
Bülent KAR (44, Manisa) Doğru Yol’cu biliniyor. Manisa davasında işkence sanığı polislerin avukatıydı.
Necmettin DEDE (64, Muş) DYP kökenli. İki fakülte mezunu. ‘Ben milliyetçi muhafazakarım’ diyor.
Yusuf Ziya YILMAZ (53, Samsun) Siyasete ANAP’tan atıldı. ‘Siyasetçi değil, hizmetkarım. Liberal demokratım’ diyor.
Zeki YILMAZER (47, Sinop) ANAP kökenli. AKP için, ‘Kamuoyunun iteklemesi ile merkeze oturuyor’ diyor.
Ahmet Eşref FAKIBABA (53, Şanlıurfa) ANAP menşeli. ‘Sağdan geliyorum, AKP’den devam ediyorum’ dedi.
Yusuf BAŞER (51, Yozgat) Aslında ANAP kökenli. Ama Fazilet’ten de denemiş. Olmayınca şimdi burada.
Secaattin GONCA (52, Zonguldak) Bir dönem DYP adayı. ‘Genel olarak, siyasi spektrumun sağındayım’ diyor.
MİLLİ GÖRÜŞ KÖKENLİLER
HİKMET ŞAHİN (53, Bursa)
Kenti laik kurallara göre yönetecek
Geçmişte, Refah Partisi’nin şahinlerinden biriydi. 1994’te İnegöl’de başkan seçilince, ilçede içki yasağı koymuştu. Sonra FP’ye geçti, ardından AKP’ye katıldı. Seçim öncesinde, artık değiştiğini, kenti laik kurallara göre yöneteceğini, köprünün altından çok sular aktığını söyledi. Seçimden sonra da ‘Artık tüm Bursalıların başkanıyım, bu yüzden yakamdaki parti rozetini çıkarıp yerine Bursa rozetini takıyorum’ dedi. Kendini merkez sağda muhafazakar demokrat olarak tarif ediyor. Seçimden önce Tuna Kiremitçi’nin kitaplarını okumuş. İnegöl doğumlu. İmam Hatip Lisesi mezunu. Bağdat Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ni bitirip öğretmenlik yaptı. Sonra ticarete atıldı. Evli, 6 çocuk babası.
Cevdet ÖZDEMİR (59, Bitlis) 1994’te Refah’tan aday gösterilmedi. 10 yıl sonra AKP’den başkan seçildi.
İrfan DİNÇ (40, Çankırı) 1990’dan beri Refah kadrolarından siyasetin içinde. İlahiyat Fakültesi mezunu.
Mehmet KELEŞ (41, Düzce) İmam-Hatip’teki lise yıllarından beri siyasetin içinde. ‘Muhafazakar demokratım’ diyor.
Mehmet BUYRUK (54, Erzincan) Refah kökenli. Gazete ve matbaa sahibi. ‘Liberale yakın muhafazakarım’ dedi.
Ahmet KÜÇÜKER (34, Erzurum) Çok genç. Erdoğan’ın yakın dostu Mahmut Kişioğlu (Hoca) en büyük rehberi!
Hurşit YÜKSEL (43, Giresun) Siyasete, 1990’da Refah’tan girdi. ‘En son Özal’ın hayatını okudum’ diyor.
Mustafa POYRAZ (47, Kahramanmaraş) 1994 yılı Refah ile onun için de milat. Hemen hepsi gibi ‘Değiştim’ diyor.
Mehmet ÖZHASEKİ (47, Kayseri) Milli Görüş kökenli lafını kesinlikle kabul etmiyor. RP, FP hepsinde vardı.
Tahir AKYÜREK (45, Konya) O da ‘Eski sıfatları kabul etmiyorum’ diyor. Saadet’e katılıp sonradan ayrılanlardan.
İbrahim KARAOSMANOĞLU (52, Kocaeli) O da içki yasakçılarındandı. Şimdi sakallarını kesti. Beş çocuğu var.
Aziz DURAN (55, Sakarya) 1994 Refah, 1999 Fazilet, 2004 AKP. Sakarya’yı nasıl kazanacağını biliyor.
Ahmet AYGÜN (37, Tekirdağ) Geç dönem Refahçılardan: 1996. Şimdi, ‘CHP’den daha sosyal demokratız’ diyor.
Mesut APAYDIN (35, Uşak) 1991’de Refah’ta başlayıp, Fazilet’e uğramadan direkt AKP’ye geçti. Makine mühendisi.
ARKASI SAĞLAMLAR
HÜSEYİN CEMAL AKIN (55, Malatya)
Hep Özal ailesinin yanındaydı
Partideki Korkut Özal ekibinden. 1983 yılında ANAP kurulduktan sonra uzun süre bu partide politika yaptı. Sonra Aydın Menderes’in Büyük Değişim Partisi’nin (BDP) kurucuları arasında yer aldı. BDP Malatya il başkanlığı yaptı. BDP ve Demokrat Parti’nin birleştirilmesi çalışmalarına katıldı. Korkut Özal’ın DP genel başkanlığı yaptığı dönemde yine Özal ailesinden Yusuf Bozkurt Özal’ın genel başkanlığını yaptığı Yeni Parti ile Demokrat Parti’nin birleştirilmesi çalışmalarına öncülük etti. Son olarak Malatya AKP örgütünü kurdu. Malatya doğumlu. Hukuk Fakültesi mezunu. İki dönem Malatya Barosu başkanlığı yaptı. Evli ve üç çocuk babası.
Nevzat PALTA (42, Aksaray) Binali Yıldırım’ın ekibinden. Siyasete AKP’yle atıldı. Teknokrat yanı ağır basıyor.
Asım GÜZELBEY (53, Gaziantep) Sanko Holding’in Gaziantep’te ona desteği tam. 250 parçalık halı koleksiyonu var.
Sami AYDIN (39, Sivas) Abdüllatif Şener ile ilişkileri çok iyi. Refah Partisi kadrolarından geliyor.
Burhan YENİGÜN (57, Van) Abdullah Gül’ün başbakanlığındaki ilk atamalarından biri onunkiydi. Sonra başkan oldu.
ERDOĞAN KONTENJANI
KADİR TOPBAŞ (59, İstanbul)
Vefa sadece İstanbul’da bir semt değilmiş
Başbakan Erdoğan’la aynı semtte, Kasımpaşa’da büyüdü. Refah Partisi’nden bu yana da Erdoğan nerede durdu ise eski mahalle arkadaşını yalnız bırakmadı. Belki de bu sayede, son ana kadar sürüncemede kalan İstanbul adaylığı her şeye rağmen Topbaş’ta kaldı. Parti içinde liberal demokrat kanattan. Artvin Yusufeli doğumlu. 140 yıllık İstanbullu bir ailenin çocuğu. Erdoğan’ın mezun olduğu İstanbul İmam Hatip Lisesi’nde okudu. İlahiyat ve mimarlık eğitiminden sonra sanat tarihi doktorası yaptı. Serbest mimar olarak çalıştı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne Erdoğan döneminde danışman olarak girdi. Aile şirketi Saray Muhallebicisi’nin de ortağı. 1999’da Fazilet’ten Beyoğlu Belediye Başkanı seçilmişti. Evli ve 3 çocuk babası. Eşi Özleyiş Hanım lise mezunu.
Sabri UĞUR (46, Balıkesir) Okul arkadaşı. ‘Türkiye’nin ana kütlesini muhafazakar demokrasi temsil etmektedir’ diyor.
Alaaddin YILMAZ (52, Bolu) Erdoğan’la üniversiteden arkadaşlar. Hemşerileri onun için ‘En az Demirel kadar politikacıdır’ diyor.
Halil BAKIRCI (46, Rize) Kasımpaşa’dan mahalle arkadaşı. İstanbul’dan Rize’yi kazandı. Teşkilat epey karıştı.
Mervan GÜL (43, Siirt) Ahde vefa böyle bir şey. Siirt’teki iptal olan seçimlerde yerini Erdoğan’a bırakmıştı.
İŞTE ARAŞTIRMANIN SONUÇLARI
Parti içinde bir ideolojik kamplaşma yok. Hemen herkes, kendini orta yolcu addediyor, ‘muhafazakar demokrat’ olarak tanımlıyor. Hüseyin Erer (Karabük) gibi ‘Ben Tayyip Beyciyim, siyasette kanat falan tanımam’ diyen başkanlar da var.
Eğitim düzeyi çok yüksek. Herkes en az akademi, yüksekokul ya da üniversite mezunu. Sadece 1 kişi lise mezunu o da, seçimlerde Saadet Partisi’nden aday olup, seçildikten hemen sonra AKP’ye geçen Metin Pamukçu (Mardin).
Genele bakıldığında, başkanların geçmişlerinde din eğitimi çok ön planda değil. Aralarından 10 tanesi imam-hatip lisesi mezunu (yüzde 17). Sadece 5 tanesi ilahiyat fakültesini bitirmiş (yüzde 8.5).
Meslekler arasında mühendislik ve mimarlık başı çekiyor. Mühendisler içinde ise inşaat mühendisleri fazla. Serbest çalışan inşaat mühendislerinin hemen hepsi de müteahhitlik yapıyor.
En az 1 yabancı dil bilen sayısı 21 (yüzde 36). Yabancı dil bilenler arasında İngilizce bilenler çoğunlukta. Arapça, Almanca, Fransızca, Kürtçe gibi dillere de rastlanıyor.
Hemen hepsi, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan gibi futboldan hoşlanıyor. Aralarında pek çoğu da, arkadaşları ile halı sahada düzenli olarak maç yapıyor.
Yarısına yakını, Erdoğan gibi Milli Görüş (Refah, Fazilet) ekolünden gelme. Siyaset ile AKP’de tanışanların oranı yüzde 25. Geri kalanlar, başka partilerden AKP’ye geçmiş.
Siyasete yeni atılanların çoğunu, Erdoğan teşvik etmiş. Bu kişilerin hepsi de, Erdoğan’a olan bağlılıklarını vurgulamaktan kaçınmıyorlar. Ekrem Aktaş (Ağrı), açıkça ‘Erdoğan olmasa, siyasetle işim olmazdı’ diyor.
İstisnasız hepsi evli. Yedi çocukluların yanı sıra hiç çocuğu olmayanlar da var. Çocuk sayısı Batı bölgelerinde 3’ü geçmiyor, Orta Anadolu, Doğu ve Güneydoğu Anadolu ile Karadeniz kentlerinde 3 ve üzerine çıkıyor.
Başkan eşlerinin eğitim profilleri hayli düşük. Çoğu genelde lise mezunu. Büyük bir kısmı da çalışmıyor. Ancak genelde sosyal kuruluşlarda aktif olarak görev alıyorlar. Gönüllülük esasına dayalı çalışmalarla, eşlerinin siyasi mücadelesine destek veriyorlar.
Fitili ateşleyen, Fazilet Partisi’nin Anayasa Mahkemesi tarafından 2001 Haziran’ında kapatılması oldu. Fazilet içinde Recep Tayyip Erdoğan ve arkadaşları tarafından temsil edilen, Yenilikçiler ya da Erdemliler denen grup, yeni kurulacak partide etkili olmak istiyordu. Anayasa Mahkemesi’nin kararından 1 ay sonra yeni parti Saadet kuruldu ama Erdemliler, Saadet’e katılmakta acele etmiyorlardı. Partinin önderi Necmettin Erbakan ile ters düşülen bazı şeyler olduğu konuşuluyordu. Ve beklenen oldu. Fazilet’in yenilikçileri, Saadet’in kurulmasından bir ay sonra, ağustosta kendi partilerini kurdular. Türkiye siyasi tarihinin en nev-i şahsına münhasır, en bilinmeyen, elde edilen başarılar dikkate alındığında en ilginç partisi Adalet ve Kalkınma Partisi işte böyle doğdu.
AKP, kurulduktan bir yıl sonra ilk seçimine girdi ve müthiş bir başarı yakaladı. 3 Kasım 2002 seçimlerinde, yüzde 34.28 oy alarak parlamentoya 363 milletvekili soktu. Tek başına iktidar olmuştu, hatta neredeyse Anayasa’yı değiştirmeye yetecek bir milletvekili sayısı yakalamıştı. Bir buçuk yıl sonra, 28 Mart 2004 yerel seçimlerinde oy oranını yüzde 41.67’ye çıkardı. Türkiye’nin 59 ili dahil toplam 1774 belediye AKP’ye geçti.
Erbakan’ın yetiştirmeleri, Milli Görüş uzantıları, takıyyeciler, Amerikancılar suçlamaları altında 3. yılını doldurmak üzere olan AKP, imam-hatip liseleri meselesi nedeniyle tartışılırken, çoğu insan için hálá bir muamma. Ne bu partinin sırrı? Savunduğu düşünceler neler? Temsil ettiği siyasi görüş? Kadrolarında kimler var? Nedir dayandığı düşünce? Bu soruların yanıtlarını bulmak için işe ‘Kimler AKP’li?’ sorusu ile başladık. AKP’yi, içindeki kişileri inceleyerek değerlendirmeye karar verdik. 2004 seçimlerinde Türkiye genelindeki 59 ilde belediye başkanlığını kazanan AKP adayları üzerinden, tümevarım yöntemiyle bir parti analizi yaptık. Kimler bu partinin belediye başkanları? Nerelerden geliyorlar? Dünya görüşleri ne? Evde nasıllar? Hobileri neler? Teker teker sorduk, etraflarından araştırdık. İşte 59 belediye başkanı profilinin ortaya çıkardığı AKP.
En genç
EKREM AKTAŞ (33, Ağrı)
Erdoğan olmasa siyasetle işim olmazdı
Hiçbir zaman aktif görev almamış olsa da sempatizan olarak Necmettin Erbakan’ın teşkilatına yakın biri Aktaş. Siyasete ilgi duymaya başladığı günden itibaren, Refah-Fazilet çizgisinde bu partinin sorumluları ile diyaloğunu koparmadı. AKP’nin en genç il belediye başkanı. Parti içinde hangi kanada yakın olduğu konusunda yorumu çok açık: ‘Recep Tayyip Erdoğan olmasa benim siyasetle işim olmazdı. Onun savunduğu ilkeleri savunuyorum.’ Ağrı, Taşlıca doğumlu. İnşaat mühendisi. Belediyeciliğin içinden geliyor. Mezun olduktan sonra Ağrı Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü’nde mühendis olarak görev yaptı. Evli, üç çocuk babası. Eşi Zinnet Aktaş, ilkokul mezunu ve ev hanımı.
En yaşlı
AYTAÇ DURAK (66, Adana)
Partinin Adana’daki mantık evliliği
AKP’nin dava adamları kontenjanından değil, gedikli siyasiler grubundan. Daha çok, Aytaç Durak gibi Recep Tayyip Erdoğan da Adana’yı kazanmak istemiş ve bunun için sanki ikisi oturup anlaşmışlar, bir mantık evliliği yapmışlar. Ama illa bir şey demek gerekiyorsa ‘Ben liberal demokratım’ diyor. Adana Karaisalı doğumlu, tüccar bir babanın oğlu. İnşaat Mühendisi. İlk iş yeri DSİ. Sonra inşaat işine girip Adana’da 2000’in üzerinde konut yaptı. Arada da birçok müteahhit gibi politikaya girdi. 1984’te ANAP’tan Adana’ya Belediye Başkanı seçildi. 1989 yerel seçimlerinde adaylığını koydu ama seçilemedi. İşine geri döndü. 1994 ve 1999 seçimlerinde ise Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nı üst üste 2 kez kazandı. Son dönemlerde ANAP iyice kötüye gidince, partisini terk edip AKP’ye geçti. Tüm bu koşuşturma arasında da, yaş aldı başını gitti.
En çok çocuklu
MUHAMMET NECİP BÜYÜKASLAN (50, Adıyaman)
Talebe Birliği’nden beri hareketin içinde
7 tane çocuğu var Büyükaslan’ın. Partinin Milli Görüş ekolünden. Daha gençlik yıllarında, Milli Türk Talebe Birliği örgütünde başladığı politika yaşamında her zaman aktif. 1978-1980 arasında da Milli Selamet Partisi’nin Adıyaman il gençlik teşkilatı başkanlığını yapar. Talebe Birliği, Selamet derken, çizgiyi takip eder ve Refah ardından Fazilet Partisi’ne katılır. 1994’te RP’den, 1999’da ise FP’den Adıyaman için belediye başkan aday adayı olur ama parti bir türlü aradığı şansı tanımaz Büyükaslan’a. Talihi AKP ile değişir. Adıyaman’ı üçüncü denemesinde AKP’den kazanır. Adıyaman doğumlu. İktisatçı. Ticaretle uğraşıyor.
Sol kökenli
İLHAMİ ORTEKİN (62, Aydın)
CHP’den gelme, nadiren içki içiyor
Partinin, CHP’den gelme tek il belediye başkanı. Siyasete çok erken, CHP gençlik kollarında başladı. Bir dönem Aydın’da ANAP il başkanlığı da yaptı. Nadiren içki içiyor. Antalya doğumlu. İktisatçı. Meşrubat dağıtımı yapan bir firmanın sahibi. Müteahhitlik deneyimi de var. Geçen dönemde Aydın Belediyesi’nde başkan vekili olarak görev yaptı. 2002 seçimlerinde milletvekili adayı olan CHP’li Belediye Başkanı’ndan görevi devraldı, son seçimlerde ise AKP’den seçildi. Evli, çocuğu yok.
Eşi ressam
Eşi Mimar Sinan’dan mezun bir ressam
BARBAROS BİNİCİOĞLU (42, Yalova)
Kendisi partinin gedikli siyasiler grubundan. Eşi Velide Binicioğlu, Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi mezunu. Ressam. Aynı üniversitede yüksek lisansı var. Geçen yıla kadar DYP içinde politika yapıyordu. Merkez sağ kökenli. Uzun yıllar belediye meclis üyesi olarak çalıştı. İnşaat mühendisi. İnşaat Mühendisleri Odası Yalova Temsilciliği ile çeşitli derneklerde yöneticilik yaptı. İki çocuk babası. İngilizce ve Arapça biliyor.
Lise mezunu
METİN PAMUKÇU (43, Mardin)
15 dakika ile gelen başkanlık
Partinin lise mezunu olan tek il belediye başkanı ama aslında AKP’den değil Saadet Partisi’nden aday gösterilmişti. Mardin’de AKP adayı Yusuf Yıldız’ın müracaatı 15 dakika gecikince, parti, Mardin’de Pamukçu’yu destekledi. O da, seçildikten hemen sonra AKP’ye geçti. Tüccar ve Menderes çizgisinden gelen bir aileye mensup. Kendisi de, 1990’ların ortalarında DYP’ye üye oldu ve il yöneticiliği yaptı. Bir yıl önce SP’ye girmişti. Mardinspor’da başkanlık dahil çeşitli görevlerde bulundu. Eşi Ferdağ Pamukçu ortaokul mezunu.
YENİ YÜZLER
MENDERES TÜREL (40, Antalya)
Dede, baba, amca hepsi merkez sağda
Eğitimi, hobileri ve yaşam tarzıyla partinin ‘Beyaz’ Türklerinden. Siyasete AKP’de başladı ama ailesinin, ciddi bir politik geçmişi var. Dedesi Demokrat Parti’nin kurucularından. Babası Adalet Partisi’nin önde gelen isimlerinden. Amcası Sudi Türel de ANAP kurucularından ve eski bakanlardan. ‘Ben liberal demokratım, partim merkezin tam ortasında hatta sosyal demokrat bir yönelimde’ diyor. İngiltere’de gazetecilik okudu. Antalya’da gazetecilik yaptı. Antalya Ticaret ve Sanayi Odası’nda başkanlık da dahil çeşitli görevlerde bulundu. Piyano çalıyor. Lisanslı eski basketbolcu. Eşi Ebru Türel, endüstri mühendisi.
Mehmet YELOĞLU (44, İçel) ‘Yobaz olmayan Müslüman, kafatasçı olmayan milliyetçi, komünist olmayan solcuyum’ dedi.
Turan ATLAMAZ (44, Çorum) Kamudan gelme. Vali yardımcılığı yaptı. Güzel sanatlara düşkün. Bağlama çalıyor.
Bekir ÇETİN (40, Bayburt) Memurluktan sonra siyasete AKP ile girdi. ‘Sağım solum yok, merkezdeyim’ diyor.
Selim YAĞCI (38, Bilecik) Seçilmeden önce hakimlik yapıyordu. Çiçeklere olan düşkünlüğü ile biliniyor.
Hüseyin ERER (Karabük, 40)
O da daha önce devlet memuruydu. Açık açık, ‘Tayyip Beyciyim, kanat falan tanımam’ dedi.
Ali KANTÜRK (37, Karaman) AKP onun için de ilk ama sosyal demokrat eğilimleriyle bilinirdi. Adaylığı sürpriz oldu.
Veli KORKMAZ (47, Kırıkkale) Amatör futbol geçmişi var. ‘Siyasi kimliğim kalıba girmez’ dedi.
Halim ÇAKIR (51, Kırşehir) Partinin Özal’ın 1983 ruhunu yaşattığını, kendisinin de demokrat Müslüman olduğunu söylüyor.
Mustafa İÇA (54, Kütahya) Mühendis kökenli. Kamuda yükselip özel sektöre geçenlerden. O da muhafazakar demokrat.
Hasan ÜNVER (41, Nevşehir) 8 yıllık Nevşehirli ama şimdi başkan. ‘Ben de parti de tam tamına merkezdedir’ diyor.
Davut ÇUHADAR (45, Osmaniye) Tanınmış bir aileden gelme. Denizcilik Müsteşarlığı’nda çeşitli görevler aldı.
Adnan ÇİÇEK (42, Tokat) Daha önce öğretim üyesiydi. ‘Teklif geldi kabul ettim’ diyor.
Hasan BALABAN (38, Isparta) O da İstanbul’dan kazananlardan. Nargileyi ve yürümeyi seviyor.
Nihat ZEYBEKÇİ (43, Denizli) Erdoğan’ın onayıyla geldi. ‘Burası AKP felsefesinin pilot kenti olacak’ diyor.
GEDİKLİ SİYASİLER
İSMET ÖZARSLAN (50, Amasya)
Ben merkezdeydim AKP benim yanıma geldi
ANAP ekolünden gelme. Siyasi görüşü için, ‘Merkezin tam merkezinde duruyorum’ diyor. ANAP’tan ayrılıp AKP’ye katılmasının dünya görüşündeki değişimden kaynaklanmadığını, asıl AKP’nin yıllardır süren bir siyasi hareketin merkeze doğru yönelmesi sonucu doğduğunu ve kendisine yaklaştığını savunuyor. ‘Ben değişmedim, zaten merkezdeydim, AKP benim yanıma geldi’ diyor. İngilizce öğretmeni. Milli Eğitim Bakanlığı’nın çeşitli kademelerinde görev aldı. 17. ve 18. dönem ANAP’tan Amasya milletvekili. Evli, 2 çocuk babası. İngilizce ve Fransızca biliyor.
SABAHATTİN AKKAYA (53, Burdur)
Beş Hececiler ve Dostoyevski hayranı
Merkez sağ gelenekten. 1999’da DYP’den adaydı, kaybetti. AKP’ye, 2002 seçimlerinden sonra geçti. ‘Muhafazakar demokratım’ diyor. Şiir ve roman okuyor. Şiirde ‘Beş Hececiler’i seviyor. Romanda Türkiye’den Orhan Pamuk’u beğeniyor. Klasik edebiyattan Dostoyevski ve Tolstoy en büyük favorileri. Isparta doğumlu. Açıköğretim mezunu. Evli ve üç çocuk babası. İngilizce biliyor.
Abdullah KAPTAN (49, Afyon) MHP kökenli. Nurcu olduğu biliniyor. Genel merkezin isteği ile aday oldu.
Melih GÖKÇEK (56, Ankara) ANAP, RP, FP ve DP derken şimdi AKP’li. Cemil Çiçek ve Abdülkadir Aksu’ya yakın.
Hacı KETENALP (52, Bingöl) Eski DYP’li. Jandarma Vakfı’nın Bingöl Şube başkanı. Folklorcu.
Naif ALİBEYOĞLU (50, Kars) ANAP ekolünden. Başkanlıkta ikinci dönemi. ‘Liberal demokratım’ diyor.
M. Abdi BULUT (37, Kilis) Siyasete ANAP’ta başladı. Fazilet’ten meclis üyeliği de var. Serbest avukat.
Bülent KAR (44, Manisa) Doğru Yol’cu biliniyor. Manisa davasında işkence sanığı polislerin avukatıydı.
Necmettin DEDE (64, Muş) DYP kökenli. İki fakülte mezunu. ‘Ben milliyetçi muhafazakarım’ diyor.
Yusuf Ziya YILMAZ (53, Samsun) Siyasete ANAP’tan atıldı. ‘Siyasetçi değil, hizmetkarım. Liberal demokratım’ diyor.
Zeki YILMAZER (47, Sinop) ANAP kökenli. AKP için, ‘Kamuoyunun iteklemesi ile merkeze oturuyor’ diyor.
Ahmet Eşref FAKIBABA (53, Şanlıurfa) ANAP menşeli. ‘Sağdan geliyorum, AKP’den devam ediyorum’ dedi.
Yusuf BAŞER (51, Yozgat) Aslında ANAP kökenli. Ama Fazilet’ten de denemiş. Olmayınca şimdi burada.
Secaattin GONCA (52, Zonguldak) Bir dönem DYP adayı. ‘Genel olarak, siyasi spektrumun sağındayım’ diyor.
MİLLİ GÖRÜŞ KÖKENLİLER
HİKMET ŞAHİN (53, Bursa)
Kenti laik kurallara göre yönetecek
Geçmişte, Refah Partisi’nin şahinlerinden biriydi. 1994’te İnegöl’de başkan seçilince, ilçede içki yasağı koymuştu. Sonra FP’ye geçti, ardından AKP’ye katıldı. Seçim öncesinde, artık değiştiğini, kenti laik kurallara göre yöneteceğini, köprünün altından çok sular aktığını söyledi. Seçimden sonra da ‘Artık tüm Bursalıların başkanıyım, bu yüzden yakamdaki parti rozetini çıkarıp yerine Bursa rozetini takıyorum’ dedi. Kendini merkez sağda muhafazakar demokrat olarak tarif ediyor. Seçimden önce Tuna Kiremitçi’nin kitaplarını okumuş. İnegöl doğumlu. İmam Hatip Lisesi mezunu. Bağdat Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ni bitirip öğretmenlik yaptı. Sonra ticarete atıldı. Evli, 6 çocuk babası.
Cevdet ÖZDEMİR (59, Bitlis) 1994’te Refah’tan aday gösterilmedi. 10 yıl sonra AKP’den başkan seçildi.
İrfan DİNÇ (40, Çankırı) 1990’dan beri Refah kadrolarından siyasetin içinde. İlahiyat Fakültesi mezunu.
Mehmet KELEŞ (41, Düzce) İmam-Hatip’teki lise yıllarından beri siyasetin içinde. ‘Muhafazakar demokratım’ diyor.
Mehmet BUYRUK (54, Erzincan) Refah kökenli. Gazete ve matbaa sahibi. ‘Liberale yakın muhafazakarım’ dedi.
Ahmet KÜÇÜKER (34, Erzurum) Çok genç. Erdoğan’ın yakın dostu Mahmut Kişioğlu (Hoca) en büyük rehberi!
Hurşit YÜKSEL (43, Giresun) Siyasete, 1990’da Refah’tan girdi. ‘En son Özal’ın hayatını okudum’ diyor.
Mustafa POYRAZ (47, Kahramanmaraş) 1994 yılı Refah ile onun için de milat. Hemen hepsi gibi ‘Değiştim’ diyor.
Mehmet ÖZHASEKİ (47, Kayseri) Milli Görüş kökenli lafını kesinlikle kabul etmiyor. RP, FP hepsinde vardı.
Tahir AKYÜREK (45, Konya) O da ‘Eski sıfatları kabul etmiyorum’ diyor. Saadet’e katılıp sonradan ayrılanlardan.
İbrahim KARAOSMANOĞLU (52, Kocaeli) O da içki yasakçılarındandı. Şimdi sakallarını kesti. Beş çocuğu var.
Aziz DURAN (55, Sakarya) 1994 Refah, 1999 Fazilet, 2004 AKP. Sakarya’yı nasıl kazanacağını biliyor.
Ahmet AYGÜN (37, Tekirdağ) Geç dönem Refahçılardan: 1996. Şimdi, ‘CHP’den daha sosyal demokratız’ diyor.
Mesut APAYDIN (35, Uşak) 1991’de Refah’ta başlayıp, Fazilet’e uğramadan direkt AKP’ye geçti. Makine mühendisi.
ARKASI SAĞLAMLAR
HÜSEYİN CEMAL AKIN (55, Malatya)
Hep Özal ailesinin yanındaydı
Partideki Korkut Özal ekibinden. 1983 yılında ANAP kurulduktan sonra uzun süre bu partide politika yaptı. Sonra Aydın Menderes’in Büyük Değişim Partisi’nin (BDP) kurucuları arasında yer aldı. BDP Malatya il başkanlığı yaptı. BDP ve Demokrat Parti’nin birleştirilmesi çalışmalarına katıldı. Korkut Özal’ın DP genel başkanlığı yaptığı dönemde yine Özal ailesinden Yusuf Bozkurt Özal’ın genel başkanlığını yaptığı Yeni Parti ile Demokrat Parti’nin birleştirilmesi çalışmalarına öncülük etti. Son olarak Malatya AKP örgütünü kurdu. Malatya doğumlu. Hukuk Fakültesi mezunu. İki dönem Malatya Barosu başkanlığı yaptı. Evli ve üç çocuk babası.
Nevzat PALTA (42, Aksaray) Binali Yıldırım’ın ekibinden. Siyasete AKP’yle atıldı. Teknokrat yanı ağır basıyor.
Asım GÜZELBEY (53, Gaziantep) Sanko Holding’in Gaziantep’te ona desteği tam. 250 parçalık halı koleksiyonu var.
Sami AYDIN (39, Sivas) Abdüllatif Şener ile ilişkileri çok iyi. Refah Partisi kadrolarından geliyor.
Burhan YENİGÜN (57, Van) Abdullah Gül’ün başbakanlığındaki ilk atamalarından biri onunkiydi. Sonra başkan oldu.
ERDOĞAN KONTENJANI
KADİR TOPBAŞ (59, İstanbul)
Vefa sadece İstanbul’da bir semt değilmiş
Başbakan Erdoğan’la aynı semtte, Kasımpaşa’da büyüdü. Refah Partisi’nden bu yana da Erdoğan nerede durdu ise eski mahalle arkadaşını yalnız bırakmadı. Belki de bu sayede, son ana kadar sürüncemede kalan İstanbul adaylığı her şeye rağmen Topbaş’ta kaldı. Parti içinde liberal demokrat kanattan. Artvin Yusufeli doğumlu. 140 yıllık İstanbullu bir ailenin çocuğu. Erdoğan’ın mezun olduğu İstanbul İmam Hatip Lisesi’nde okudu. İlahiyat ve mimarlık eğitiminden sonra sanat tarihi doktorası yaptı. Serbest mimar olarak çalıştı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne Erdoğan döneminde danışman olarak girdi. Aile şirketi Saray Muhallebicisi’nin de ortağı. 1999’da Fazilet’ten Beyoğlu Belediye Başkanı seçilmişti. Evli ve 3 çocuk babası. Eşi Özleyiş Hanım lise mezunu.
Sabri UĞUR (46, Balıkesir) Okul arkadaşı. ‘Türkiye’nin ana kütlesini muhafazakar demokrasi temsil etmektedir’ diyor.
Alaaddin YILMAZ (52, Bolu) Erdoğan’la üniversiteden arkadaşlar. Hemşerileri onun için ‘En az Demirel kadar politikacıdır’ diyor.
Halil BAKIRCI (46, Rize) Kasımpaşa’dan mahalle arkadaşı. İstanbul’dan Rize’yi kazandı. Teşkilat epey karıştı.
Mervan GÜL (43, Siirt) Ahde vefa böyle bir şey. Siirt’teki iptal olan seçimlerde yerini Erdoğan’a bırakmıştı.
İŞTE ARAŞTIRMANIN SONUÇLARI
Parti içinde bir ideolojik kamplaşma yok. Hemen herkes, kendini orta yolcu addediyor, ‘muhafazakar demokrat’ olarak tanımlıyor. Hüseyin Erer (Karabük) gibi ‘Ben Tayyip Beyciyim, siyasette kanat falan tanımam’ diyen başkanlar da var.
Eğitim düzeyi çok yüksek. Herkes en az akademi, yüksekokul ya da üniversite mezunu. Sadece 1 kişi lise mezunu o da, seçimlerde Saadet Partisi’nden aday olup, seçildikten hemen sonra AKP’ye geçen Metin Pamukçu (Mardin).
Genele bakıldığında, başkanların geçmişlerinde din eğitimi çok ön planda değil. Aralarından 10 tanesi imam-hatip lisesi mezunu (yüzde 17). Sadece 5 tanesi ilahiyat fakültesini bitirmiş (yüzde 8.5).
Meslekler arasında mühendislik ve mimarlık başı çekiyor. Mühendisler içinde ise inşaat mühendisleri fazla. Serbest çalışan inşaat mühendislerinin hemen hepsi de müteahhitlik yapıyor.
En az 1 yabancı dil bilen sayısı 21 (yüzde 36). Yabancı dil bilenler arasında İngilizce bilenler çoğunlukta. Arapça, Almanca, Fransızca, Kürtçe gibi dillere de rastlanıyor.
Hemen hepsi, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan gibi futboldan hoşlanıyor. Aralarında pek çoğu da, arkadaşları ile halı sahada düzenli olarak maç yapıyor.
Yarısına yakını, Erdoğan gibi Milli Görüş (Refah, Fazilet) ekolünden gelme. Siyaset ile AKP’de tanışanların oranı yüzde 25. Geri kalanlar, başka partilerden AKP’ye geçmiş.
Siyasete yeni atılanların çoğunu, Erdoğan teşvik etmiş. Bu kişilerin hepsi de, Erdoğan’a olan bağlılıklarını vurgulamaktan kaçınmıyorlar. Ekrem Aktaş (Ağrı), açıkça ‘Erdoğan olmasa, siyasetle işim olmazdı’ diyor.
İstisnasız hepsi evli. Yedi çocukluların yanı sıra hiç çocuğu olmayanlar da var. Çocuk sayısı Batı bölgelerinde 3’ü geçmiyor, Orta Anadolu, Doğu ve Güneydoğu Anadolu ile Karadeniz kentlerinde 3 ve üzerine çıkıyor.
Başkan eşlerinin eğitim profilleri hayli düşük. Çoğu genelde lise mezunu. Büyük bir kısmı da çalışmıyor. Ancak genelde sosyal kuruluşlarda aktif olarak görev alıyorlar. Gönüllülük esasına dayalı çalışmalarla, eşlerinin siyasi mücadelesine destek veriyorlar.