6. Sınıf Matematik Sıvı Ölçme Birimleri Ve Problemler konu anlatımı
Güncelleme Tarihi:
Sıvı maddeleri günlük hayatta ölçerek satın alıyorsunuz. Süt, zeytinyağı, meyve suları, şuruplar hep ölçülerek satılır. Sıvı ölçü birimi litredir. Sıvı maddeleri alırken, litre olarak ifade etmeniz gerekiyor. Günlük hayatta alışveriş olarak karşınıza çıkan sıvı ölçmeler, matematikte problemler olarak çıkıyor. Nasıl çözüleceğini öğrenirseniz, günlük yaşamınızda da rahatlıkla kullanabilirsiniz.
Bir kutunun, deponun, çantanın veya şişenin ne kadar sıvı alabileceğini sıvı ölçme işlemleriyle yapabilirsiniz. Bunun için geometrik şeklin hacmini bulmanız yeterlidir.
Sıvı Ölçme Birimleri ve Problemler
Sıvı ölçme birimi litredir. Litrenin ast ve üst katları bulunuyor. Üst katları dekalitre, hektolitre ve kilolitredir. Ast katları ise desilitre, santilitre ve mililitredir. Sıvı ölçüsü birimleri 10’ar 10’ar büyüyüp, küçülüyor.
Örneğin;
1 l= 0,1 dal, 0,01 hl, 0,001 kl’dir.
1 l= 10 dl, 100 cl, 1000 ml’dir.
Örnek Problemler
1) 5 litre zeytinyağı 200 ml’lik şişelere doldurulacaktır. Kaç şişe gerekiyor?
İşlemi kolay çözebilmek için litreyi mililitreye çevirebilirsiniz.
1 l=1000 ml olduğuna göre 5= 5000 ml’dir.
5000:200 = 25 şişe gerekiyor.
2) Dikdörtgenler prizması şeklindeki bir kutunun kısa kenarı 2 cm, uzun kenarı 5 cm ve yüksekliği 10 cm’dir. Bu kutu olan dikdörtgenler prizmasının içine en fazla kaç mL su dökebiliriz?
Öncelikli olarak kutunun hacmini bulmanız gerekiyor. Hacmin nasıl bulunacağını hatırlayın.
H= uzunluk x genişlik x yükseklik olduğunu unutmayın.
H= 2 x 5 x 10 = 100 cm3 kutunun hacmidir.
1000 cm3 = 1000 ml olduğuna göre 100 cm3 = 100 ml’dir. Yani kutuya 100 ml su dökebilirsiniz.
3) Sütçünün elinde 1 hl süt vardır. Bu sütleri 1 dm3’lük şişelere boşaltmak istiyor. Bunun için kaç şişeye ihtiyacı vardır?
Birimleri birbirine nasıl çevireceğini hatırlayın. Hektolitre litreden büyük olduğu için, büyük birimleri küçük birimlere çevirirken her basamak için bir sıfır eklediğinizi hatırlayın.
1hl = 100 l ediyor.
1 l = 1 dm3 olduğunu hatırlayın ve unutmayın. 100 l = 100 dm3
100 l süt olduğuna göre 100 adet şişeye ihtiyaç vardır.
4) Dikdörtgenler prizması şeklindeki su deposunun yüksekliği 15 m, genişliği 6 m ve uzun kenarı da 7 metredir. Bu depo tamamen doldurulmak isteniyor. Kaç litre suya ihtiyaç vardır?
- a) 42 b) 105 c) 2300 d) 630000
Deponun hacmini bularak problemi çözmeye başlayabilirsiniz.
H= 15 x 6 x 7 = 630 m3 deponun hacmidir. Sizden kaç litre suya ihtiyaç olduğu istendiğinden m3’ü litreye çevireceksiniz.
1 m3 = 1000 litre olduğuna göre 630 m3 = 630.000 litredir. Yani 630.000 litre suya ihtiyaç vardır.
5) Bir sütçü elinde kalan 5,4 litre sütü 900 ml’lik şişelere doldurmak istiyor. Bunun için kaç şişeye ihtiyacı vardır?
Öncelikli olarak litreyi mililitreye çevirmekle işleme başlayın.
1l = 1000 ml olduğuna göre 5,4 x 1000 = 5400 ml yapıyor.
5400 : 900 = 6 şişeye ihtiyacı vardır.
6) Murat’ın günde 4 litre su içmesi gerekiyor. Fakat Murat 20 cl’lik bardakla su içmeyi seviyor. Murat bu bardakla 15 defa su içtiğine göre daha kaç defa su içmesi gerekiyor?
Önce, Murat’ın ne kadar su içtiğini bularak işleme başlayın.
20 x 15 = 300 cl su içmiş. Litreyi santilitreye çevirirseniz,
1 l = 100 cl olduğuna göre 4 l = 400 cl’dir.
400 – 300 = 100 cl daha içilecek su var.
100 : 20 = 5 bardak daha içmesi gerekiyor.
7) Bozuk bir musluk saniyede 0,15 ml su damlatıyor. 1 saatin sonunda bu musluktan cl su boşa akmış olur?
Problemi çözebilmeniz için saati saniyeye çevirmeniz gerekiyor. Bunun için zaman ölçümü konusunu hatırlamanız gerekiyor.
1 saat = 60 dakika; 1 dakika = 60 saniye olduğuna göre 1 saat = 3600 saniyedir.
3600 x 0,15 = 540 ml birimler 10’ar büyüyüp küçüldüğü için, santilitre de mililitreden büyük olduğu için bir sıfır atıyorsunuz.
540 : 10 = 54 cl su boşa akmış oluyor.