Orta Oyunu nedir? Nerede oynanır? Orta oyunu nasıl ortaya çıkmıştır ve özellikleri nelerdir?

 Orta oyunu farklı isimler ile adlandırılan bir halk tiyatrosudur. Tiyatro severler tarafından araştırılan orta oyunu oldukça önemli olup belli başlı özelliklere sahiptir. 

 Orta Oyunu Nedir? 

 Orta oyunu Türk halk tiyatrosunun temelidir. Orta oyunu doğaçlama ve metinsiz bir şekilde hazırlanan tiyatro olmaktadır. Ustadan çırağa geçerek aktarılan bir sistemi bulunmaktadır. Eski gölge oyunu olan Karagöz ve Hacivat'ın canlandırması olarak kabul edilmektedir. 

 Orta oyunu halktan beslenen bir oyundur. Bu sebeple orta oyunu içerisinde bulunduğu toplumun ve halkın sorunlarını eleştirmektedir. Bu eleştiriyi de komedi havasında anlatmaktadır. 

 Orta Oyunu Nerelerde Oynanır? 

 Orta oyunu açık alanlarda oynan bir oyundur. Halk arasında oynan bu oyun doğaçlama şeklinde oynanmaktadır. Halktan beslenen ve halka mal edilmiş olan orta oyunu zaman içerisinde de Batı etkisine girmiştir. Bu nedenle de ülkemizde önemini yitirmeye başlamıştır. Son orta oyunu temsilcimiz İsmail Dümbüllü olmaktadır. Ölümü sonrasında ülkemizde orta oyunu sona ermiştir. 

 Orta Oyunu Nasıl Ortaya Çıkmıştır?

 Orta oyununun ilk kez ne zaman ortaya çıktığı konusunda pek çok fikir ileri sürülmüştür. Bazı araştırmalara göre orta oyunu ilk kez 19. yüzyılın ikinci yarısında ortaya çıkmıştır. Bazı araştırmalara göre ise orta oyunu adını aldıktan sonra başlatmanın yanlış olduğu söylenmiştir. Osmanlı toplumunda ise daha önceden meydan oyunu, kol oyunu ve zuhuri kolu gibi isimler ile karşımıza çıkmıştır. 

 Orta oyununda ilk kez Osmanlı Sultanı II. Mahmud'un kızı Saliha Sultan'ın düğünü için kaleme alınan Lebi'in Sürname'sinde bahsedilmiştir. Orta oyunu sözünün ortaya çıkışına ilişkin görüşlere dayanarak bazı düşünceler ortaya atılmıştır. Commedia dell'Arte ile olan benzerliğini ve ondan çıktığını ileri süren bazı yazarlar bulunmaktadır. Bu yazarlara göre Türkler Venedikliler ve Cenevizliler yolu ile bu sanat ile tanışmıştır. 

 Orta Oyunu Özelikleri Nelerdir? 

 Orta oyunu sahip oldukları özellikleri ile oldukça önemlidir. Bu sebeple özellikleri de sıklıkla araştırılmaktadır. Orta oyununun tiyatroya göre farklı ve kendine özgü özellikleri bulunmaktadır. Buna göre orta oyunu özelikleri şunlardır: 

 - Orta oyunu anonim ve halkın ortak malı olarak kabul edilmektedir.

 - Orta oyununda müzik ve dans iç içe olmaktadır.

 - Bu tiyatroda dekor ve kostüm ihtiyacı oldukça az olmaktadır.

 - Yazılı bir metne dayanmaz. Doğaçlama oynanır.

 - Karşılıklı konuşma, yanlış anlama ve şive taklidi gibi durumlara yer verilir.

 - Halkın sorunlarını ele almaktadır.

 - Pişekar ve Kavuklu ana kahramanları olmaktadır.

 - Bölümleri başlangıç, muhavere, fasıl ve bitiş olmaktadır.