Küçültme sıfatı nedir? Küçültme sıfatı ile ilgili örnek cümleler ve konu anlatımı
Güncelleme Tarihi:
İsim soylu sözcüklerin özellikleri hakkında bilgi veren sıfatlar, niteleme ve belirtme sıfatı olarak ikiye ayrılır. Niteleme sıfatlarından biri olan küçültme sıfatları, kelimelere hem azlık hem de benzerlik anlamı katar. Örneğin minicik kelimesi, normalde olması gerektiğinden daha küçük manasına gelir. Yeşilimsi ise, yeşil gibi demektir. Küçültme sıfatı konusunu örnek cümleler ve kelimelerle birlikte detaylı bir şekilde derledik.
Cümle içerisinde en çok kullanılan küçültme sıfatlarından bazıları şu şekilde sıralanabilir: 1- Küçücük 2- İrice 3- Bilgece 4- Mavimsi 5- Sarımtırak
Küçültme Sıfatı Nedir?
Kelimelere azlık, yetersizlik, eksiklik ve benzerlik anlamı katan sıfatlara küçültme sıfatı denir. Küçültme ekleri şunlardır:
1- (-ce, -ca):
Bu ekler daha çok, sözcüklere benzerlik ve yakınlık anlamı katmak için kullanılır.
Örneğin: 1- Cömertçe 2- İpince
2- (-ımtrak)
Eski Türkçe ile kaleme alınan metinlerde de sıklıkla kullanılan -ımtrak eki daha az, daha küçük anlamlarına gelir.
Örneğin: 1- Mavimtırak 2- Sarımtırak
3- (-Imsı, İmsi)
Bu ekler de -ce, -ca gibi anlamca ilgi ve yakınlık kuran eklerdir. Örneğin mavimsi r tam olarak mavi olmasa da bu renge yakın olan renk demektir.
4- (-ceğiz, -cağız)
Küçültme sıfatlarına getirilen -ceğiz, -cağız ekleri merhamet ve sevgi ifadesi taşıyan cümlelerde kullanılır. Örneğin çocukcağız kelimesi hem bir sevgi ifadesidir hem de küçük çocuk anlamına gelir.
5- (-cik, -cık)
Bu ekler de sıfatlara hem şefkat ve merhamet anlamı katar hem de ufak tefek, minik manasına gelir.
Küçültme Sıfatı ile İlgili Örnek Cümleler
A- (-cik, -cık) Ekleriyle Oluşturulan Küçültme Sıfatları
Örnek Cümleler:
1- Sorumsuz aile ''küçücük'' çocuğu arabada tek başına bırakıp mağazaya gitmiş.
2- ''Zavallıcık'' tek başına ne kadar da korkmuştur kim bilir?
3- Şair bu şiirinde ''incecik'' bilekleri ve kocaman gözleri olan bir kadına sesleniyor.
4- Yaşadığım korkunç deneyimlerden sonra hissettiğim ''biricik'' duyguları da yitirmeye başladım.
5- ''Minicik'' çocuk, soğuk bir kış akşamında, sokakta Tek Başına anne ve babasının geri dönmesini bekliyordu.
6- Akşam karanlığı çöktüğünde sokaklarda ''kimsecikler'' kalmamıştı.
B- (-ce, -ca): Ekiyle Oluşturulmuş Küçültme Sıfatları
Örnek Cümleler:
1- ''Kilometrelerce'' yol gitmemize rağmen hala köyün yakınlarına ulaşamadık.
2- Korkusuz savaşçı düşman ordusuna karşı ''kahramanca'' savaştı.
3- Bu kitapta ''bilgece'' öğütlerle dolu birçok kısa hikaye var.
4- Kendisine tamamen ''masumca'' yaklaşmama rağmen o yine de beni yanlış anladı.
5- ''Koskoca'' adam kendisine sarf edilen sözlere karşılık tek bir şey bile diyemedi.
6- İki takımın kaptanlar maç başlamadan önce ''centilmence'' el sıkıştı.
7- Tüm yaptıklarından sonra bir de ''pişkince'' sırıtması insanın kanına dokunuyor.
8- Yaşı çok küçük olmasına rağmen bu meselede epey ''olgunca'' davrandı.
C- (-ımtrak) Ekiyle Oluşturulmuş Küçültme Sıfatları
Örnek Cümleler:
1- ''Mavimtırak'' kumaş üstüne kırmızı işlemeler çok yakışmış.
2- Hazan mevsimi gelince ağaçlar ''sarımtırak'' yapraklarını dökmeye başladı.
D- (-ımsı, -imsi) Ekleriyle Oluşturulmuş Küçültme Sıfatları
Örnek Cümleler:
1- ''Şairimsi'' bir üslupla yazılmış romanları çok daha fazla seviyorum.
2- ''Yeşilimsi'' renkler tablodaki resme ayrı bir hava katmış.
3- Bugünkü Türkçe dersinde ''fiilimsi'' konusunu işledik.
4- Yemeğin ''ekşimsi'' bir tadı olduğu için iki kaşık alıp bıraktı.
5- Aç karnına çay içtiği için ağzında ''kekremsi'' bir tat kaldı.
E- (-ceğiz, -cağız) Ekleriyle Oluşturulmuş Küçültme Sıfatları
Örnek Cümleler:
1- ''Çocukcağız'' saatlerce dışarıda kaldığı için çok üşümüş.
2- Kim bilir ''adamcağızın'' ne derdi vardı?
3- ''Kadıncağız'' her yerde oğlunu arıyordu.''