Gönüllü ol zorlukları yenmeyi öğren

Sosyal sorumluluk ve gönüllülük duygusu çocuk gelişiminde önemli yer tutuyor. Çünkü bunu kazanan çocuk, öncelikle kendi işine ve mesleğine önem verip saygı gösterirken, onu en iyi şekilde yapmaya çalışıyor. Bu da ona başarıyı getiriyor. Özgüveni artarken, takım ruhu kazanıyor. Hepsinden önemlisi, insanların ihtiyaçlarına göre karşısındakine yardımcı olmayı ve karşılık beklemeden sevmeyi biliyor. Marmara Üniversitesi’nde ‘Topluma Hizmet Uygulamaları’ dersi veren gönüllülük eğitmeni, yazar İnal Aydınoğlu’na göre en büyük sorumluluk da bu; insanların birbirini sevmesi. Aydınoğlu, bu duyguların çocuk ve gençlere kazandırılması için yapılabilecekleri, ailelere düşen sorumluğu şöyle anlatıyor: İnsanlar toplu yaşar. Bunun kuralları, yöntemleri, yasaları olduğu gibi insanların da birbirlerine karşı sorumlulukları var. En büyük sorumluluk ise birbirlerini sevmeleri. Sevgi, hedefe ulaşabilmesi için mutlaka hizmete dönüşmeli. Bir insanın gönlünü, sevgisini, bilgi, birikim ve deneyimlerini, maddi-manevi olanaklarını, hiçbir karşılık beklemeden canlı-cansız tüm varlıklar için kullanması, istekli ve niyetli olması bu yolda hizmet için çaba sarf etmesi, gönüllülük olur.

BELLİ BİR YAŞ GRUBU YOK

Gönüllülük çalışmalarını belli bir yaş grubuyla sınırlamamak gerekiyor. Bir çocuk hangi yaşta olursa olsun, mutlaka bir sosyal sorumluluk projesinde yer almalı. Bu duygu çocuğa, aileden kazandırılarak, yaşamının tümüne yansıtılmalı. Eğitimin her kademesinde gönüllülüğün insanlık görevi olduğu öğrencilere öğretilmeli. Ayrıca diğer insanlara gönüllü olarak hizmet etmenin, kendi yaşamına, sağlığına, huzuruna, mutluluğuna ve sevincine neler kattığı anlatılmalı. Öğrenci, toplumun bir parçası olduğu bilincine kavuşmalı. Onsuz bireysel mutluluk yollarına ulaşamayacağını anlamalı. Bunun için üstlenmesi gereken görevleri bilmeli. Nasıl ki fizik, kimya gibi dersler laboratuvara girmeden öğrenilmezse toplumsal sorumluluk da hayata katılmadan, sorumlulukları bizzat üstlenmeden bilinemez.

Endüstri devriminin yarattığı büyük üretim; pazarlamayı, yeni ihtiyaçlar yaratmayı geliştirdi. İnsanlar her gün dünyasal değerlere daha çok odaklanma, pay alma ve kazanma telaşına girdi. İnsanın dünyayla ilişkisi beş duyunun olanakları ve istekleriyle sınırlandı. Oysa bir de sevgi, şefkat, merhamet, hak, hukuk, adalet gibi ruhsal değerler var. Gönüllülük bu duyguları insana ulaştırır. Her verilen için bir karşılık beklenmesi kavga, çekişme ve kaos yaratır. Zaten ergenlik döneminde duygusal kaoslar ve nedenlerini tam bilemediği değişimler yaşayan genç, depresyona girer. Kurtulmanın tek yolu sevgiden, gönüllülüğün cömertliğinden geçiyor.

Önce aile ve öğretmenler toplumsal sorumluluk bilincine ulaşmalı ve böyle yaşamalı. Böylece gençlere yaşamlarıyla örnek olabilirler. Çocuğa kendi istek ve çıkarları kadar başkalarınınkinin de önemli olduğu, canlı-cansız hiçbir varlığa zarar vermemesi ve insanlara karşı ilgili, sevgi dolu ve değerbilir olması gerektiği gösterilmeli. Biri ister âlim, şöhretli, milyarder olsun insan olmadıktan sonra mutlu olamaz.

Üniversite müfredatında

Avrupa’da üniversitelerde ‘Topluma Hizmet Uygulamaları’ konulu dersler 1989’da konuldu. YÖK, 2006’da bu dersi yalnızca eğitim fakültelerinin programlarına aldı. 2012’de ise seçmeli dersler arasına girdi. Dersin ilgi görmesinin ve müfredatta yer tutabilmesinin bir yolu gönüllülüğü, sevgiyi hayatının merkezine oturtmuş öğretmenlerden geçiyor.

Toplumsal sorumluluk duygusu nu kazandıysa

- Öncelikle kendi işlerine ve mesleğine önem verir, saygı gösterir, en iyi şekilde yapmaya çalışır. Bu şekilde hem insanlara daha yararlı olur, hem de doğaya ve çevreye zarar vermemenin yollarını öğrenir.
- Titiz olur. Bireysel kazançları hak, hukuk, adalet içinde gelmiyorsa ona el bile sürmez.
- Korkuları azalır, takım ruhu kazanır.
- Çevresi genişler, sevenleriartar, toplumda itibar görür, hem kendisiyle hem çevresiyle barış içinde olur. Barışın huzur ve güvenliği içinde yaşar. Anlayışı, hoşgörüsü ve empati kurma yeteneği gelişir.
- Coşku ve sevinci artar, güçlendiğini hisseder, kendini daha çok sever, inanır ve güvenir.
- İçinde yaşadığı çevreye ve topluma olan farkındalığı artar, daha duyarlı ve sorumluluk bilinci içinde yaşar.
- Yaşamı anlam kazanır, manevi doyuma ve zenginliğe ulaşır.

Bu projelerde yer almak için:

Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV): Lise mezunu olmak ve 18 yaşını doldurmak şart. Gönüllü olmak için tegv.org internet sitesinden gerekli formu doldurmanız yeterli.

Toplum Gönüllüleri Vakfı (TOG): 2002’de kurulan vakfa üye olmak için www.tog.org.tr internet sitesindeki formu doldurarak ya da bulunduğunuz ildeki Toplum Gönüllüleri topluluklarından başvurabilirsiniz.

21. Yüzyıl Eğitim ve Kültür Vakfı (YEKÜV): Vakfın internet sitesinden, 18 yaşını dolduran herkes başvuruda bulunabilir. Başvurular yüz yüze, yönetim kurulu üyelerinden oluşan burs komisyonu tarafından yapılıyor.