Doktoralı duran top uzmanı
Güncelleme Tarihi:
Öznur Kablo Yeni Malatyaspor’un 33 yaşındaki yardımcı antrenörü Onur Tütüncü, Ege Üniversitesi’ndeki doktora tezi için duran topların futboldaki önemi üzerine çalıştı. Bıkmadan, usanmadan 455 bin 898 köşe vuruşunu tek tek izledi. İzmirli antrenör “İyi orta gol getirir mi?” başlıklı çalışmasıyla taktisyenliğinin yanına duran top uzmanlığını da ekledi.
10 yıl boyunca futbol oynadıktan sonra futbolu bırakıp antrenörlük yapmaya karar veren bir yandan da futbolun bilimsel yanının önemine inandığı için akademik çalışmalar yapan Tütüncü, Muğla Üniversitesi Futbol Antrenörlüğü mezunu. Aynı zamanda 9 Eylül Üniversitesi’nde hareketli antrenman ve Ege Üniversitesi’nde spor psikolojisi alanında iki yüksek lisans yaptı. 2 buçuk sezon Göztepe’de maç ve performans analisti olarak çalıştıktan sonra Bucaspor’u 2. Lige çıkaran şampiyon kadroda yardımcı antrenör olarak görev aldı.
Hayali olan teknik direktörlüğe giderken saha çalışmalarının ve bilimin birlikte ilerlemesi gerektiğine inanan Onur Tütüncü artık doktoralı bir duran top uzmanı. Tütürcü, doktora tezinin ilgi çekici konusunu ve bu akademik tez sonucunda elde ettiği verileri şöyle anlattı:
DÜNYADA BÖYLE BİR ÇALIŞMA YOK
“Futbol artık bilimle iç içe ilerliyor. Tez çalışmam için 5 sezonda 33 farklı lig ve uluslararası turnuva olarak UEFA Avrupa Ligi’ni izledim ve bu süre boyunca tam 455 bin 898 korner atışını inceledim. 768 takımdan oluşan analizde 9 milyonun üzerinde veri elde ettim. Literatürü incelediğimizde sadece Türkiye’de değil dünyada da bu kadar çok veri ile kornerler üzerine yapılmış bir akademik çalışmaya rastlamadım. Sadece Dünya Kupası’nda ya da tek bir ligde 700-800 kornerin incelendiği çalışmalar var ancak bu çalışmalar doğru referans vermiyor. Çünkü turnuvada çok iyi köşe vuruşu kullanan bir takım elenmişse siz o incelemede önemli bir verinizi kaybetmiş oluyorsunuz.
Futbol her geçen gün değişiyor ve günümüzde savunma ön plana çıkıyor, iyi savunma yapan takımların sayısı artıyor. Bu nedenle artık akan oyunda skor elde etmek zorlaştı. İşte bunun için duran topların önemi de gün geçtikçe arttı. Futbolda köşe vuruşlarına gereken önemin verilmediğini düşündüğümden duran toplardan köşe vuruşunu seçip böyle bir çalışmaya başladım. Bu çalışma hem benim hem de ekip arkadaşlarım açısından bir rehber niteliğinde.
DOĞRU KORNER MAÇ KAZANDIRIYOR
Bu akademik çalışma bizi çok farklı yerlere götürdü, öncelikle tüm kornerler sonucunda meydana gelen gollerin sadece yüzde 3,1 olduğunu tespit ettik. Yani yüz tane kornerden sadece 3 tanesi golle sonuçlanıyor. Bunu oldukça düşük bir çıktı olarak düşünebilirsiniz fakat bu yüzde 3,1’lik gol oranı maçların berabere ya da galibiyet ile sonuçlanmasında yüzde 69,82 etkili. Yani etki büyüklüğü bakımdan kornerler maçların kazanılmasında ya da puan alınmasında oldukça önemli bir yer tutuyor.
Kornerler şuta dönüşürse bu yüzde 3’lük oran 3 kat artıyor. Araştırmamda gol ile sonuçlanan 14 bin 137 kornerin yaklaşık yüzde 56’sı kafa ile gol oluyor.
Ceza sahasını 12 eşit parçaya böldük. Her birine bir numara verdik. Top hangi bölgeye düşerse gol avantajının daha yüksek olduğunu yapay zeka yardımıyla inceledik. Aynı zamanda futbolda köşe vuruşunun içe kavisli mi yoksa dışa kavisli mi kullanılması gerektiği bir tartışma konusudur. Literatürde bu konuda bir görüş birliği yoktu. Biz bu çalışmada oldukça büyük bir veri havuzu ve yapay zeka kullandığımızdan artık belirli bölgelerle ilgili biraz daha net şeyler söyleyebiliyoruz. Burada içe kavis dışa kavis çok fark etmiyor. Oranları hemen hemen aynı. “Şu vuruş türü diğerine göre daha fazla gol ile sonuçlanıyor” demektense ceza sahası içerisindeki bölgelere göre gol olma ihtimalini arttıran ya da azaltan korner kullanım türleri mevcut. Yani ben artık futbolcumu “eğer korneri altı pasın hemen dışındaki 2B bölgesine açacaksanız dışa kavis açın ya da arka direğe 1C bölgesine açacaksanız içe kavis açın gibi somut verilerle yönlendirebiliyorum.
ADIM ONUR DEĞİL “HONOUR” OLSAYDI
Türkiye’de futbol ne yazık ki Avrupa’nın 20-30 yıl kadar gerisinde. Bu konunun nedenlerinin masaya yatırılması çok önemli. Finansal Sürdürülebilirlik, yönetsel eylemler ve kişisel gelişim gibi çok farklı nedenleri var. Almanya’ da 34 yaşındaki Julian Nagelsmann Bayern Münih’in teknik sorumlusu oldu, André Villas-Boas 33 yaşında Chelsea’de göreve başladı. Bizler hala 40’lı – 50’lı yaşlarda olan antrenörleri genç antrenör olarak değerlendiriyoruz. Çok değerli Türk antrenörleri var ve bunlar oldukça genç antrenörler. Fırsat verilirse çok iyi işler başaracaklarından eminim. Belki ismim Onur yerine “Honour” olsaydı bazı şeyler daha kolay olabilirdi.”
455 BİN 898’İNCİ KORNERDE ONU NE DURDURDU?
Akıl almaz sayıda korneri inceleyen ve tezini bitirip doktor unvanını alan taktisyen Onur Tütüncü’nün bu çalışması akıllara Gibi filmindeki fenomen repliği getirdi. Filmde Feyyaz Yiğit’in canlandırdığı Yılmaz karakteri, arkadaşı İlkkan’ın sporcu yeğeni Yalvaç için kahvaltıda hazırladığı 14 yumurtalı kahvaltıyı görünce “14’üncü yumurtaya geldiğinde seni ne durdurdu İlkkan” diye soruyordu. Arkadaşın sıklıkla bu sahne üzerinden soru sorduğunu dile getiren Tütüncü, 455 bin 898 korner izledikten sonra kendisini neyin durdurduğunu şöyle açıklıyor: Arkadaşlarım sıklıkla bu soruyu bana soruyor ben de gülüyorum. Aslında beni bir şey durdurmadı. 5 sezon ve 33 farklı lig incelediğimiz için o kadar korner çıktı. Daha fazla kullanılsaydı onları da incelerdik. Ben devam edecektim aslında çalışmaya ama o kadar korner vardı.