8. Sınıf Türkçe Yüklemin Türüne Göre Cümleler konu anlatımı

İsim cümlelerinde varlık isimleri genellikle cümlenin sonunda ve ek almış olarak kullanılır. Devrik cümlelerde ise hem fiil hem de isim, cümlenin başında ya da ortasında yer alabilir. İsim ve fiil cümleleri farklı zamanlarda çekimlenebilir.

8. Sınıf Türkçe Yüklemin Türüne Göre Cümleler - Konu Anlatımı

 1- İsim Cümlelerinin Özellikleri:

 Yüklemi isim köklü cümlelere isim cümleleri denir. Eylem olarak kullanılan isimler, ek alarak kullanılır. Eğer bir cümlenin eylemi -mek - mak (mastar) eklerinden birini almıyorsa isim cümlesidir.

 Örnekler:

 1- Dün bu saatlerde ''yoldaydık''

 2- Bu şehir eskisi kadar güzel ''değil''

 3- Şimdi kitapçılık yapan Ahmet Bey eskiden ''öğretmenmiş.''

 Bu cümlelerde eylem görevindeki isimler ek almadan da kullanılabilir.

 Örnekler:

 1- Bence bu elbise diğerinden daha ''şık''

 2- Karnemdeki notların hepsi ''pekiyi''

 3- Bu hayatta en sevdiğim insan ''annem''

 İsim cümleleri geçmiş, şimdiki ve geniş zamanlarda çekimlenebilir.

 Örnekler:

 1- Odayı toplayan Ahmet değil Aliymiş. / Duyulan Geçmiş Zamanlı İsim Cümlesi

 2- Ağlamasına neden olan Hülya'dan başkası değildi. / Bilinen Geçmiş Zamanlı İsim Cümlesi

 Geniş zamanlı isim cümlelerindeki varlıklar ek almadan kullanılır.

 Örnekler:

 1- En yüksek notu alan her zamanki gibi Mehmet.

 2- Severek okuduğum edebiyat türleri roman ve şiir.

 İsim cümleleri geçmiş ve şimdiki zaman dışında geniş zamanla da çekimlenebilir. Genelde -dır -dir eki alarak kullanılır.

 Örnekler:

 1- Bu sınıfın en başarılı öğrencisi Ahmet'tir.

 2- Türkiye'de en çok okunan edebi türlerden biri polisiyedir.

 İsim cümleleri kendi içerisinde olumlu ve olumsuz olarak ikiye ayrılır.

 Örnekler:

 1- Bu çiçekler, bu zamana kadar aldığım en güzel hediye. / Olumlu İsim Cümlesi

 2- Kalemlerden biri sarı biri siyahtı. / Olumlu İsim Cümlesi

 3- Filmin ikincisi ilki kadar başarılı değildi. / Olumsuz isim Cümlesi

 4- Onu son gördüğümde hiç de mutlu değildi. / Olumsuz İsim Cümlesi

 Zamirler varlıkların yerine geçerek isim cümlesi oluşturabilir.

 Örnekler:

 1- Beni hayatımda en mutlu eden kişi ''sensin.'' / İkinci Tekil Şahıslı İsim Cümlesi

 2- Yıllar sonra öğrendik ki bize para gönderen Oymuş. / Üçüncü Tekil Şahıslı İsim Cümlesi

 3- Hatalı davranan ben değildim, onlardı. / Üçüncü Çoğul Şahıslı İsim Cümlesi

 İsim cümlelerindeki isim fiiller cümlenin sonunda yer alabileceği gibi başında ve ortasında da kullanılabilir.

 Örnekler:

 1- Buz ''gibidir'' şimdi oranın suları.

 2- ''Yoktur'' ondan daha güzeli.

 Güzel -Çirkin, İyi- Kötü gibi sıfatlar isim cümlelerinde eylem olarak kullanıldığında isme dönüşür.

 Örnekler:

 1- Dün gece izlediğim film fazlasıyla güzeldi.

 2- Yaşadığım bu deneyim son derece kötü.

 2- Fiil Cümlelerinin Özellikleri

 Sonuna -mek - mak eki getirilebilen eylemlerden oluşan cümlelere fiil cümlesi denir.

 Örnekler:

 1- Doğum günüm için bana sürpriz yaptı.

 2- Eve çok sevimli bir kedi getirdi.

 3- Her sonbahar bahçemizdeki ağaç yapraklarını döküyor.

 Fiil cümleleri de isim cümleleri gibi olumlu ve olumsuz olabilir.

 Örnekler:

 1- Ona verdiğim kitapların hiçbirini okumamış. / Olumsuz Fiil Cümlesi

 2- Biraz dinlendikten sonra yola çıktı. / Olumlu Fiil Cümlesi

 Fiil cümlelerinde birden fazla eylem bulunabilir.

 Örnekler:

 1- Dolabı hem tamir ''etti'' hem de ''boyadı.''

 2- Önce sağa sonra sola ''baktı'', sonra karşıya ''geçti.''