6. Sınıf Matematik İşlem Önceliği konu anlatımı

İşlem önceliği bir soruda eğer birden fazla işlem varsa hangi işlemin ilk başta yapılması gerektiğini bilmek ile alakalıdır. Bu konuyu doğru bir şekilde öğrenmezseniz çözdüğünüz soruların cevaplarında sıkıntılar yaşarsınız.

 İşlem Önceliği

 İşlem önceliği konusunu bir soru üzerinde açıklayacak olursak;

 Örnek: 15-10/2+6=?

 İşlemde öncelikli olarak bölme işleminin yapılması gerekir. 10/2 işleminin cevabı 5'tir. Daha sonra toplam ve çıkarmada soldan başlayarak işlemler sırası ile yapılmaktadır. Sorunun cevabı 16'dır.

 Çoğu öğrenci soruları işlem önceliğine bakmadan soldan başlayarak çözmeye çalışır. Bu tarz sorularda ilk bakılması gereken işlem önceliğinin olup olmadığını kontrol etmektir. İşlem önceliği tespit ettiğiniz kısımları yuvarlak içine alabilir ya da altını çizebilirsiniz. İşlemi bu şekilde çözmek kolaylık sağlar.

 İşlem Önceliği Sıralaması

İşlemlerde ilk olarak üslü sayıların çözülmesi yapılmaktadır.

Parantez içlerinin de işlem önceliği bulunur. Bu tarz sorularda en içte bulunan parantez öncelikli olarak çözülmektedir.

İşlemlerde çarpma ve bölme işlemleri de önceliklidir.

Sonrasında ise toplama ve çıkarma işlemlerini yapmak gerekmektedir.

İşlem önceliği ile ilgili sorularda aynı kategoride bulunan işlemler için soldan başlayarak çözmek kolaylık sağlar. Örneğin çarpma ve bölme işlemlerinin ikisinin de bulunduğu bir soruda işlemler aynı özelliğe sahip olduklarından soldan başlayarak çözmek kolaylık sağlar. Bunu toplama ve çıkarma işlemleri için de yapabilirsiniz.

 Örnek: 5-(10-(6+2))=?

 Bu işlemde öncelikli olarak parantezin en içinden soruyu çözmeye başlamak gerekir. Çünkü parantez içlerinin işlem önceliği bulunmaktadır. Bu sebeple 6+2=8 işlemi yapılır sonra sırası ile 10-8=2 ve 5-2=3 işlemi yapılır ve sonuca bu şekilde ulaşılmış olur.

 Örnek: 30-15/3+6=?

 Soruda öncelikli olarak bölme işlemini yapmak gerekir. 15/3=5 sonucu bulunur. Sonrasında işlem

 30-5+6 şeklini alır. Soldan başlayarak soru sıralı bir şekilde çözüldüğü zaman cevap 31 çıkar.

 İşlem önceliği veya diğer bir anlamı ile işlem sırası birden fazla işlemli sorularda kullanılmaktadır. Bu işlemlerde sıralamaya uymak cevabın doğru çıkası açısından oldukça önemlidir. Eğer işlem sıralamaya uygun bir şekilde yapılmaz ise sonuç çok büyük bir ihtimal yanlış çıkar. Birden fazla işlemli sorularda sıralama şu şekildedir:

 - Üslü Sayılar

 - Parantez içi

 -Bölme ve çarpma

 -Toplama ve çıkarma

 Örnek: 5 x (6/2)=?

 Bu soruda öncelikle parantez içini çözmek gerekir. 6/2=3 bulunur. Sonrasında ise 5x3=15 cevabı bulunur.

 Örnek: 10 + (5 x 2 + 4)=?

 İşleminde parantez içinin öncelikli olarak yapılması gerekmektedir. Ancak parantez içine baktığınız zaman iki farklı işlemin olduğunu görürsünüz. Burada öncelikli olarak çarpma işlemi yapılmaktadır. Öncelikle 5 x 2= 10 sonrasında ise 10 + 4 = 14 bulunur. İşlemin devamında ise 10 + 14 = 24 işlemi bulunur.

 Örnek: 5 + ( 5 x 2 : 2 ) =?

 İşleme bakıldığında öncelikli olarak parantez içinin çözülmesi gerektiğini anlıyoruz. Parantez içerisinde ise bir çarpma bir de bölme işlemi vardır. İkisinin de işlem önceliği olması sebebi ile soldan başlayarak işlemi çözmek gerekir. 5 x 2 = 10 Sonrasında ise 10 : 2 = 5 bulunur. 5 + 5 = 10 cevaptır.

 Örnek: 10 x 2 : 5 + 10 - 2 =?

 İşlemde öncelikli olarak bölme ve çarpma işlemlerini yapmak gerekir. Soruda bunlar sıralı olduğu için soldan başlayarak soru çözülebilmektedir. 10 x 2= 10 sonucu bulunur. 20 : 5 = 4 bulunur. 4 + 10 =14 ve 14 - 2 = 12 bulunur.