4. Sınıf Matematik Doğal Sayılarla Toplama İşlemi konu anlatımı

Toplama işleminin yapılabilmesi için değerlerin aynı olması gerekiyor. Yani 5 tane cevizle, 4 tane kirazı toplayamazsınız. Bunun yanında toplama işlemini yapabilmeniz için her bir basamağı kendi eş basamağıyla yapmalısınız. Basamakları kaydırıp, onlar basamağıyla yüzler basamağını bir tutamazsınız.

 Toplama İşlemi

 Toplama işlemi eldesiz ve eldeli şekilde yapılıyor. Eldesiz demek, iki basamağın toplamının on ve üzeri olmamasıdır. Eldeli demek de iki basamağın toplamının on ve üzeri olmasıdır. Eldeli işlemlerde onluk basamağı bir üst basamağa ekliyorsunuz.

 Toplama işlemine birler basamağından, yani en sağ taraftan başlanır. Basamak sayısına göre sola doğru devam ediyorsunuz. Bunu bir örnekle gösterecek olursak;

 4078   Toplama işlemine önce en sağdan birler basamağından başlıyorsunuz. 8+1=9 +3721 bulduğunuz rakamı yine birler basamağının altına yazıyorsunuz. Daha sonra onlar 7799 basamağına geçiyornuz. 7+2=9 bulduğunuz rakamı da onlar basamağın altına yazıyorsunuz. Sonra yüzler basamağına geçiyorsunuz. 0+7=7 bulduğunuz rakamı da yüzler basamağının altına yazıyorsunuz. En son olarak da binler basamağına geçiyorsunuz. 4+3=7 bulduğunuz rakamı da binler basamağının altına yazarak, işlemi sonlandırıyorsunuz.

 Toplama işleminin doğru yapılabilmesi için basamakların alt alta gelmesine dikkat etmelisiniz. Örneğin

 7964 dört basamaklı sayı

 +375 üç basamaklı sayı

 Yukarıdaki yerleştirme yanlıştır. Bu şekilde toplama işlemini yaparsanız, yanlış sonuç çıkacaktır. 375 sayısındaki 5 birler basamağı olmasına rağmen, onlar basamağının altına getirilmiş. Bu nedenle toplama işleminin sağlıklı yapılabilmesi için basamaklara alt alta getirmeye dikkat etmelisiniz. Yukarıdaki işlemin doğrusu;

 7964

 + 375

 8339 bu şekildedir. Dikkat ederseniz bu işlem, eldeli bir toplama işlemidir. Onlar basamağındaki 6+7=13 sayısının birler basamağındaki 3’ü yazıp, onluğu yüzler basamağındaki 9’a ekliyorsunuz.

 Toplama işlemini alt alta veya yan yana yazarak da yapabilirsiniz. Fakat basamak kaymalarını önlemek için alt alta yazarsanız daha hızlı ve doğru yapmış olursunuz. Basamaklara dikkat etmeniz halinde istediğiniz kadar sayıyı alt alta yazıp toplayabilirsiniz. 6993, 2146, 7032 sayılarını alt alta yazıp, nasıl toplanacağını örnekle gösterelim.

 6993 Bütün toplama işlemlerinde yaptığınız gibi birler basamaklarını önce topluyorsunuz.

 2146 3+6+2 =11 birler basamağındaki 1 sayısını birler basamağının altına yazıyorsunuz. Onlar

 +7032 basamağındaki 1 sayısını da onlar basamağına ekliyorsunuz.

 16171 1+9+4+3=17 Aynı şekilde birler basamağındaki 7 sayısını onlar basamağının altına yazıyorsunuz. Onlar basamağındaki 1 sayısını da solundaki yüzler basamağına ekliyorsunuz.

 1+9+1+0=11 birler basamağındaki 1 sayısını yüzler basamağı altına yazıyorsunuz. Onlar basamağındaki 1 sayısını da binler basamağına ekliyorsunuz.

 1+6+2+7=16 sol tarafta başka basamak yani sayı olmadığı için 16 sayısını direk yazıyorsunuz.

 Eldeli toplama işleminde en çok en çok unutulan ve yanlışa yol açan husus, eldeli sayının unutulmasıdır. Eldeli sayıyı unutmak istemiyorsanız, her işlemi yaptığınızda eldeli sayıyı bir sonraki basamaktaki sayının üstüne yazabilirsiniz. Bunu basit şekilde şöyle gösterebiliriz.

 111

 4532 Birler basamağındaki sayıları toplayarak işleme başlıyorsunuz.

 + 589 2+9=11 sayısındaki birler basamağındaki 1 sayısını birler basamağının altına, onlar 5121 basamağındaki 1 sayısını da soldaki onlar basamağındaki 3’ün üstüne yazın.

             Onlar basamağındaki sayıları toplamaya geçin. 1+3+8=12 aynı şekilde bulduğunuz sayının birler basamağındaki 2’yi onlar basamağının altına, 1 sayısını da yüzler basamağındaki 5’in üstüne yazın. En sol tarafta rakam kalmayınca bulduğunuz sayı en alta yazıyorsunuz.

 Toplama işleminde toplanan sayıların yerini değiştirdiğinizde sonuç değişmiyor. Yani alta yazdığınız sayıyı, üste yazarsanız, sonuç yine aynı çıkacaktır. Bunu bir örnekle şöyle gösterebiliriz;

  6993 toplanan 7032

  2146 toplanan 6993

  +7032 toplanan +2146

  16171 16171 sayıların yeri değişmesine rağmen sonuç yine aynı çıkıyor.