4. Sınıf Fen Bilimleri Maddeyi Niteleyen Özellikler konu anlatımı

Doğada maddeye etkileyen birçok unsur bulunmaktadır. Bu durum maddenin kendi özelliklerine bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Böylece farklı biçimlerde nitelenen maddeler, aynı zamanda bu şekilde hayatımızda da kullanılmaktadır. Maddenin nitelenmesi ile beraber değişik alanlarda bunu değerlendiririz ve hayatımızı kolaylaştırırız.

 Maddeyi Niteleyen Özellikler

 Birçok farklı yerde ve amaç doğrultusunda madde nitelenir. Maddeyi niteleyen özellikler bulunmaktadır. Bunlar içerisinde maddenin yüzmesi ya da batması öne çıkarılabilir. Aynı zamanda suyu çekip ya da çekmemesi de yine maddenin nitelenmesidir. Bir de maddenin çekme ya da itme gücü bulunur. Şimdi bunları sırasıyla inceleyelim ve maddeyi niteleyen unsurlara bakalım.

 Suda yüzen maddeler: Bazı maddeler suyun üzerinde kalır ve yüzer. Şimdi bu maddeler neler bakalım.

 - Tahta parçaları

 - Pinpon topu

 - Plastik şişe

 Bu şekilde daha birçok farklı örnek verebiliriz. Aynı zamanda suda yüzen maddeler ile beraber maddelerin nitelenmesi sayesinde, gemiler yaparız ve suyu bu şekilde kullanma şansı elde ederiz.

 Suda batan maddeler: Bazı maddeler ise suda yüzemez ve hızlı şekilde batar.

 - Metal para

 - Bilye

 - Çelik kaşık

 - Toplu iğne

 - Taş

 - Bilye

 Not: Bir maddenin suda yüzmesi ya da batması maddenin büyüklüğüne bağlı değildir. Daha çok maddenin şeklinde ya da cinsine bağlıdır. Örneğin çok büyük çeliklerden yapılmış gemiler suda yüzebilir. Ancak küçücük bir toplu iğnesi suda batabilir.

 Suda çeken maddeler: Maddeyi niteleyen özelliklerden biri olarak suda çekmesi öne çıkar. Bu konuda oldukça fazla sayıda maddenin bulunduğunu söylemek mümkündür

 - Bulaşık süngeri

 - Havlu

 - Temizlik bezleri

 - Tuvalet kağıdı

 - Peçete

 - Odun

 - Pamuklu kumaşlar

 - Toprak

 Suda çekmeyen maddeler: Aynı zamanda suyu çekmeyen maddeler de bulunmaktadır. Bu şekilde nitelenen maddelerin neler olduğunu öğrenelim.

 - Metal maddeler

 - Plastik maddeler

 - Asfalt

 - Beton

 - Cam

 Bu gibi maddeler suyu çekmeyen maddelerdir. Ancak maddelerin suyu çekmemesi günlük yaşantımızda oldukça fazla kullanılır. Örneğin şemsiyelerde su geçirmeyen maddeler kullanılır. Ayrıca suyu çekmesi açısından da kullanılmaktadır. Pamukla ürünleri yaz aylarında terimizi çekmesi için kullanırız. Çünkü pamuklu ürünler suyu çeker. Yani pamuklu ürünleri terletmediği için değil, aslında oluşan teri çektiği için kullanırız.

 Mıknatısla çekilen maddeler: Maddeleri birbirinden ayırt edebilmek için en önemli niteliklerden biri mıknatıstır. Mıknatıs özelliğine sahip olan maddelerin itme ve çekme kuvveti ile beraber, maddeler birbirinden kolaylıkla ayrılır. Demir, kobalt ve nikel gibi özelliğe sahip maddelerin mıknatıslık niteliğinden faydalanılır. Bu doğrultuda çivi gibi metal maddeler mıknatıs yardımıyla çekilir.

 Mıknatısla çekilmeyen maddeler: Aynı zamanda mıknatıstan etkilenmeyen ve bu doğrultuda çekilmeyen maddeler bulunmaktadır.

 - Porselen

 - Cam

 - Plastik

 - Tahta

 - Silgi

 Bu şekildeki madde veya cisimler mıknatıs tarafından çekilmez ya da itilmez.

 Not: Özellikle mıknatısların çekme ya da itme kuvvetleri günümüzde pek çok farklı yerde kullanılmaktadır. Böylece hayatımız çok daha kolay hale gelir ve özellikle teknolojik ürünler de yoğun şekilde değerlendirilir.

 Maddeyi niteleyen özellikleri bilmemiz büyük bir öneme sahiptir. Böylece bu özellikleri ile nerelerde kullanıldığını daha iyi anlamış oluruz. Suyu çekmesi ya da çekmemesi, batması veya batmaması ile daha birçok farklı nitelik üzerinden maddeler öne çıkmaktadır. Böylece insanlar bu özellikleri kullanarak farklı alanlarda değerlendirme imkanı elde eder.