3. Sınıf Fen Bilimleri Sesin Şiddeti konu anlatımı
Güncelleme Tarihi:
Duyduğumuz sesler şiddetine bağlı olarak artar ya da azalır. Böylece sesleri daha kolay ya da daha zor duymaya başlarız. Şimdi sesin şiddetini ele alacağız ve bunun nelere bağlı olduğunu öğreneceğiz. Ayrıca seslerin kaynaklarına bakacağız ve şiddetlerini inceleyeceğiz. İşte 3. sınıf fen bilimleri sesin şiddeti konu anlatımı.
Kulağımıza gelen sesler farklı şiddetlere sahiptir. Bu şiddetler nedeniyle bazen bazı sesleri çok fazla duyarız bazen ise hiç duyamayız. Hatta seslerin çok yüksek olduğu zamanlarda kulağımız rahatsız olur. İşte böyle durumlarda kaynaktan gelen sesin şiddetinin yüksek olduğunu söyleriz.
Sesin Şiddeti
Öncelikle ses ne demek bununla başlayalım ve nasıl oluştuğunu öğrenelim.
Ses: Kulağın duyabildiği titreşimlere ses denmektedir. Dalgalar halinde yayılan ses kulağımıza titreşerek gelir ve biz de onları duyarız.
Aynı zamanda sesin farklı kaynakları bulunmaktadır. Bu kaynaklar genelde iki farklı şekilde ayrılır. Bunlardan biri doğal ses kaynakları diğeri ise yapay ses kaynaklarıdır. Şimdi bu kaynakları ele alalım ve neler olduğunu öğrenelim.
Doğal ses kaynakları: Doğal ses kaynakları adından da anlaşılacağı üzere dünya üzerindeki doğal olaylar ve canlılardır. Peki, Bunlar hangileridir?
- Hayvan sesleri
- İnsan sesleri
- Yağmur sesleri
- Rüzgar sesi
Yukarıdaki bu sesler tamamen doğal şekilde ortaya çıkar ve titreşim ile beraber ses olarak kulağımıza gelir. Ancak bu sesler değişik şiddetleri sahiptir ve kulağımıza buna göre gelirler.
Yapay ses kaynakları: Yapay ses kaynakları ise insanlar tarafından üretilmiş olan sesler şeklinde öne çıkmaktadır. Peki, Bunlar hangileridir?
- Arabaların sesi
- Müzik aletlerinin sesi
- Uçağın sesi
- Trenin sesi
- Geminin sesi
- Beyaz eşyaların sesi
Bu ve benzeri farklı sesler yapay sesler olarak bilinmektedir. Yani insanların ürettiği ve günlük yaşamda kullandığımız aletlerdir.
Ayrıca her sesin belirli bir şiddeti bulunduğunu unutmamalıyız. Mesela yüksek sesle konuşan birini kolayca duyarken, fısıltı ile konuşan birini duymakta çok zorlanırız. Bu durum sesin şiddetine bağlı olarak değişir. Aynı zamanda sesin şiddeti mesafeye göre de değişmektedir. Yani mesela bize uzak olan bir kişi insanı ya da hayvanı ve herhangi bir yapay sesi çok zor duyarız. Ancak bize yakın olan insan ve hayvan ile yapay bir sesin rahatlıkla söyleyebiliriz. O yüzden bize yakın olan ses şiddetini çok daha kolay duymaktayız. Bize uzak olan ve kaynaktan gelen ses şiddetini ise zor duyarız.
Şimdi bu konuda bazı örnekler ele alalım ve çözüm yaparak konuyu daha iyi anlamaya çalışalım.
Örnek: Aşağıdakilerden hangisi doğal ses kaynağıdır.
- A) Araba kornası
- B) Rüzgarın sesi
- C) Müzik aletinin sesi
Cevap: Yukarıdaki şıklara baktığımız zaman doğal olan, yani insanların üretmediği doğal şekilde çıkan ses B şıkkı olmaktadır. Çünkü rüzgarın sesi tamamen doğal biçimde oluşur ve farklı şiddetlerde duyulur.
Örnek: Aşağıdakilerden hangisi yapay ses kaynağıdır?
- A) Trenin sesi
- B) İnsan sesi
- C) Hayvan sesi
Cevap: Bu defa bizden hangi sesin yapay olduğunu bulmamız isteniyor. Şıklara baktığımız zaman A şıkkının yapay bir ses olduğu anlaşılmaktadır. Yani insanların ürettiği ve tasarladığı bir üründen gelen sesler. Sonradan üretilmiştir ve farklı şiddetlerde ses çıkarır.
Sesin kaynağından gelen şiddete bağlı olarak yüksek ya da alçak sesler oluşmaktadır. Bu doğrultuda yakın olduğumuz zaman sesin şiddeti daha güçlüdür. Ancak kaynağı Uzak olduğumuz zaman sesin şiddeti daha zayıf gelir. Yani uzaklığa bağlı olarak sesin şiddeti değişir. Yukarıda verilenleri dikkatli şekilde inceleyerek sesin şiddetini daha iyi biçimde anlayabilirsiniz.