2. Sınıf Türkçe Noktalama İşaretleri konu anlatımı

Nokta, virgül, soru işareti, ünlem işareti gibi işaretlere noktalama işaretleri deniliyor. Nokta, soru ve ünlem işaretlerinin cümleye kattıkları anlam bakımından ayrı görevleri bulunuyor. 

 Noktalama İşaretleri Konu Anlatımı 

 Metinleri kurallı ve anlaşılır bir şekilde okuyup, aktarabilmek için noktalama işaretleri çok önemlidir. Her bir işaretin ayrı bir görevi ve gücü bulunuyor. Nokta, virgül, iki nokta, üç nokta, soru işareti, ünlem işareti, tırnak işareti, parantez, kesme işareti, hece çizgisi noktalama işaretlerini oluşturuyorlar. 

 NOKTA (.)

 Noktanın birçok kullanıldığı yer vardır. Cümlenin sonunda, kısaltmalarda, tarih ve sayılarda, sıra bildiren sayılarda noktalardan yararlanılır.

 * Bir haberi, olayı, durumu veya bilgiyi anlatan cümlelerin sonuna konulur. Nokta, cümlenin bittiğini gösterir.

 Yarın yazılı sınav olacaksınız.

 Ankara, Türkiye’nin başkentidir.

 * Kısaltmaların sonuna konur.

 Doktor ---- Dr.

 Mahalle --- Mah.

 * Sıra bildiren rakam ve harflerden sonra konur. Nokta “-inci eki” görevi görüyor.

1. (ikinci)
2. sınıf
3. Mehmet

 * Gün, ay ve yıl şeklinde yazılan tarihler arasına konur.

 21.06.2020

 19.05.1919

 * Saat ve dakikaların arasına konur.

 22.30

 05.00

 VİRGÜL (,)

 * Eş yani aynı görevde olan kelimelerin arasına konuluyor.

 Pazardan elma, kiraz, muz aldım.

 Ali, Murat, Hakan, Mustafa okula gelmediler.

 * Mektuba başlarken en başta yazılan hitap sözlerinden sonra konur.

 Sevgili Dayıcığım,

 Canım Öğretmenim,

 İKİ NOKTA (:)

 * Bir cümleden sonra açıklama yapılacaksa cümlenin sonuna konuluyor.

 İnce sesli harfler şunlardır: e, i, ö, ü

 * İki veya daha fazla kişinin karşılıklı konuşmalarından önce konuluyor.

 Misafir, evin küçük oğluna sordu:

 -Söyle bakalım kaç yaşındasın?

 Küçük çocuk hemen atıldı:

 -Tam yedi yaşındayım.

 ÜÇ NOKTA (…)

 Tamamlanmamış, fakat söylenecek daha çok söz var, anlamını taşıyan sözcük veya söz gruplarının sonuna konuyor.

 Sınıf öğretmeni, sınıfa yeni gelen öğrenciye sordu:

 - Söyle bakalım büyüyünce ne olacaksın?

 Yeni öğrenci hiç düşünmeden cevap verdi:

 -Doktor…

 SORU İŞARETİ (?)

 Soru soran ve soru anlamı taşıyan sözcük ve cümlelerin sonuna konur. Ne, nerede, ne zaman, niçin, neden, nasıl, kim gibi soru sözcükleri ve “-misin, -mısın, -musun, -müsün” gibi soru eklerinin sonuna soru işareti konulması gerekiyor.

 Nerede doğdun?

 Ne iş yapıyorsun?

 Niçin, bugün okula gitmedin?

 Bu otobüs ne zaman gelecek?

 ÜNLEM İŞARETİ (!)

 Şaşma, acıma, sevinç, heyecan ve korkma gibi duygu ve düşünceleri anlatan söz ve cümlelerin sonuna konuluyor.

 İmdat!

 Eyvah, yangın!

 TIRNAK İŞARETİ (“ “)

 Başka bir kişi veya yazıdan alınarak, yazıya eklenen söz ve cümleleri göstermek için konuluyor. Tırnak işareti çift olduğu için biri sözün başına diğeri de sonuna ekleniyor.

 “Ey Türk Gençliği!”, “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir.” (M. Kemal Atatürk)

 PARANTEZ İŞARETİ ( )

 * Cümledeki anlamı tamamlayan ek bilgi vermek, yani kelimenin eş anlamını veya daha iyi vurgulamak için kullanılıyor.

 Bu akşam Ankara’ya (başkentimize) uçacağım.

 "İnsan ikrarından (sözünden), hayvan yularından tutulur"

 * Alıntı yapılan eserin veya sözün sahibini göstermek için kullanılır.

 “Yaş otuz beş” (Cahit Sıtkı Tarancı)

 KESME İŞARETİ (‘)

 * Özel isimlere gelen çekim eklerini ayırmada kullanılıyor.

 Mustafa, Selanik’te doğdu.

 Babam, Suna’ya 10 lira verdi.

 * Tarih ve sıra bildiren sayılara gelen ekleri ayırmada kullanılıyor.

 Atatürk, 23 Nisan 1920’de TBMM’ni açtı.

 Fatmalar 5’inci katta oturuyorlar.

 HECE ÇİZGİSİ (KISA ÇİZGİ -)

 * Satır sonuna gelindiğinde, yazılmak istenen sığmadığında, o kelime hecesinden bölünüp, kesme işareti konuluyor.

 Satır sonuna sığmayan kelimelerin hecelerini ayırmada kullanılır.

 * Kelimeleri hecelerine bölmede/ayırmada hece çizgisi kullanılıyor.

 Te-le-viz-yon  si-nek  son-ba-har     ge-le-cek        kar-puz

 KONUŞMA ÇİZGİSİ (_)

 Diyalog şeklinde karşılıklı konuşmalarda, söz ve cümlelerin başına konur.

 _Adın nedir?

 _ Murat.

 _ Nerelisin?

 _ Mersin.