Türk valiler koçluk yapsın

AFGANİSTAN'DAN ÇARPICI KARELER / FOTOGALERİ

NATO’nun yeni seçilen sivil işlerden sorumlu Afganistan temsilcisi İngiliz Büyükelçi Mark Sedwill, Kabil’de Hürriyet’in de aralarında bulunduğu 6 kişilik uluslararası gazeteci grubuna konuştu. Afganistan’daki en büyük sorunun “yerel güç odakları”, aşiret reisleri olduğunu söyleyen Büyükelçi Sedwill, şöyle konuştu:�

Güç odağının da gururunu koruyun  �

“Asıl sorun yerel aşiret reislerinden kaynaklanan siyasi bir sorun. Bunu ortadan kaldırmalıyız. Aksi halde, yine aynı kısır döngü içine gireriz. Taliban gelecekte yine bölgeye geri dönüp, etkisini kurabilir. Yerel aşiret reisleri, güç odakları sorununa eğilmeliyiz ve şimdi de bunu yapıyoruz. Bunun anlamı, şu kişi, ya da bu kişi yolsuzluk yapıyor, bunlarla mücadele edilmeli değil. Bu kadar basit değil. Türkiye’de de çok benzer bir tecrübe yaşanıyor. Bugünlerde buradaki Türk Büyükelçisi, Güneydoğu’da, çok, pek çok güç odağının bulunduğu bir yerde görev yapan valileri buraya davet etti. Buradaki valileri eğitmeleri, onlara bir anlamda koçluk yapmaları, onlarla tecrübelerini paylaşmaları için. Dolayısıyla bu buraya özel bir sorun değil. Çözümü de öyle basit değil.”

Herhangi bir güç odağının güç kullanarak ortadan kaldırılamayacağını vurgulayan İngiliz temsilci şöyle devam etti: “Güç kullanarak, bir güç odağından öyle kolayca, onu tutuklayarak kurtulamazsınız. Temel olarak, onların da gururlarını koruyacak bir yol bulmalıyız. Çünkü bunlar çoğunlukla aşiretlerin liderleri. Toplum üzerindeki etkileri de büyük. Ancak üzerlerinde öyle bir etki kurulur ki, güçlerini başka bir aşiretin aleyhine kullanmasını engelleyebiliriz. Aşiretler arasında dengeyi iyi kurmalısınız. Aynı zamanda etnik gruplar arasındaki dengeyi de gözetmelisiniz.” Sedwill, “Türkiye’de alınan önlemlerin başarısı hala tartışılırken, benzer tecrübelerden burada yararlanmak doğru olur mu?” sorusuna ise şöyle yanıt verdi: “Aslında güneydoğuda olup bitenler ve Kürt sorunu konusunda çok bilgili değilim. Hükümetin sorunu çözmek için tam olarak ne yaptığını da bilmiyorum. Bu nedenle iki konu arasında paralellik kurmuyorum. Ancak şunu söylüyorum; Afganistan’da insanların ülkelerine barışı getirmek için çok güçlü bir istekleri var. Eğer aşiret kavgalarına son bulabilirsek, sorunu çözmek için de iyi bir şansımız olur?”

Yolsuzluk yüzünden Taliban’a gidiyorlar

Afganistan’daki güç odaklarının yolsuzlukları ve kullandıkları sert yöntemlerin, halkın Taliban’ı “tercih etmesine” yol açtığına dikkat çeken Büyükelçi, şöyle konuştu: “Doğrusunu söylemek gerekirse, orada yaşayan halk Taliban’ın ortaya koyduğu baskıcı, ilkel ama temel olarak dürüst sistemi, güç odaklarının yarattığı sertlik kullanmaktan çekinmeyen, insanların haklarını elinden alan ve yolsuzluklarla dolu bir sisteme tercih ediyor. Bu yüzden Taliban bölgeye geri dönüp yerleşebildi ve otoritesini kurabildi son iki yılda.” Taliban’a karşı Pakistan hükümetinin de harekete geçtiğini hatırlatan Sedwill, Taliban içindeki daha ılımlı unsurların, “onurlu şekilde Afganistan halkına entegrasyonunun” sağlanabileceğine inandığını söyledi. Büyükelçi, “Eğer aşiret sorunu ile birlikte, Taliban’ın ılımlı unsurlarının entegrasyonunu da sağlayabilirsek, başarılı oluruz. Ama yine de şunu eklemeliyim. Bu denklemde pek çok da ‘eğer’ bulunuyor” dedi.

300 aşiret reisi ile bir araya geldik

Büyükelçi Sedwill, Afganistan’daki uluslararası askerlerle Afgan ordusunun ortaklaşa olarak, Taliban’ın en güçlü olduğu Helmand’da yaptıkları operasyonun ana hatlarını da anlattı. Buna göre, “Müşterek” adı verilen Helmand operasyonunun ana stratejisi, “önce sivillerin siyasi planlamayı yapmaları, askeri operasyonu sivil planlamaya uygun şekilde gerçekleştirilmesi” olarak belirlendi. Afganistan’daki uluslararası güçlerin Amerikalı komutanı General McCrystal ile birlikte, yanlarına Afganistanlı bakanları da alarak operasyon yapılacak bölgeye gittiklerini, burada 300 kadar aşiret reisi ve etkin kişi ile bir araya geldiklerini, onların isteklerini belirledikten sonra, askeri operasyon planlamasına başladıklarını anlattı.

Hem sivil hem ‘askeri’ temsilci

NATO’nun bu yıl Afganistan Yüksek Sivil Temsilcisi olarak atadığı İngiltere’nin Kabil Büyükelçisi Mark Sedwill, Marjah kasabasının Taliban’dan geri alınması amacıyla başlatılan operasyon nedeniyle bugünlerde hem sivil, hem de askeri konularda açıklamalar yapıyor. Sedwill, son olarak 13 Şubat’ta Kabil’deki Camp Warehouse’da operasyon hakkında bir basın toplantısı düzenlerken, Türk subaylar tarafından ağırlanmıştı.

Rekor onda

İngiliz elçinin NATO’daki işinin bu dönemde zor olduğu yorumu yapılıyor. NATO bu makama 2003 yılından beri beşinci ismi atadı. Sedwill’in selefi olan İtalyan büyükelçi Fernando Gentilini 2008’de göreve gelmişti. Önceki iki Hollandalı elçinin görev süresi de bir yılı aşmadı. Bu makama getirilen ilk isim olan eski bakan Hikmet Çetin ise 2003-2006 yılları arasında üç yıl görev yaparak rekor kırdı.