Öğrenmek için uyuyun
Güncelleme Tarihi:
Öğrenmek için akıllı olmak değil, iyi uyumak önemli. En az 6, ideali 8 saatlik bir gece uykusunun, edinilen bilginin ve becerinin hafızaya kayıt olmasını sağladığı ispatlandı. Uykusunu alamayan alalmayan öğrencinin veya çırağın, öğrendiklerinin % 20 ila % 50'si silinip gidiyor.
NİÇİN bazı insanlar kolay öğrenirken diğerleri bir türlü öğrendiklerini akıllarında tutamazlar? Hızlı öğrenenler akıllı, diğerleri aptal mıdır?
Hayır. Harvard Tıp Fakültesi'nin yürüttüğü bir çalışmanın ortaya çıkardığına göre, öğrenmenin sırrı zekada değil, uykuda. Journal of Cognitive Neuroscience dergisinde yer alan bir makaleye göre, özellikle geceleri ve en az 6 mümkünse 8 saat saat uyuyan insanlar daha kolay öğreniyor.
NASIL ÖLÇÜLDÜ
Harvard araştırmacıları üniversite öğrencilerini kapsayan bir çalışma yaptılar. Öğrencilerden ekranda belli geometrik şekiller belirdiği zaman, bir düğmeye basmaları istendi.
Öğrencilerin, kısa bir alışma dönemi sonunda, 75 milisaniyede düğmeye bastıkları ölçüldü. Ertesi gün deneme tekrarlandı ve, bir önceki gece 6 saatten az uyuyan öğrencilerin yine 75 milisaniyede cevap verdikleri görüldü.
6 ila 8 saat uyuyan öğrenciler ise daha iyi bir netice aldılar ve düğmeye 62 saniyede basmayı başardılar.
Bir haftalık araştıram sonunda, her gece en az 6 saat uyuyanların daha da hızlı hareket ettikleri gözlendi.
SON 2 SAAT
Uzmanların ‘Öğrenmeyle ilgili en ilginç ve doğruya en benzer teori’ dedikleri çalışmaya göre, öğrenme-uyku ilişkisi, beynin uyku sırasındaki işleyişinni bir sonucu.
Uykunun ilk 2 saati içinde, beyinde biriken bilgi meydana gelen biyokimyasal değişim sonucunda hippokampustan çıkıp korteks bölgesine geçiyor.
Bundan sonraki 4 saat içinde ise, bilgi, korteksin içinde geziniyor. Nöronlar bu bilgiyi alıyor ve bu sürede beyin gerekli proteinleri harekete geçiriyor.
% 20 İLA 50 KAYIP
Bundan sonraki (rüyalarla yüklü) 2 saat içinde ise, beyin biriken bilgiyi yeniden değerlendiriyor ve hafıza bağlantılarını kuruyor.
Yani, en fazla 6 saat uyuyanlar bu son 2 saatlik ‘konsolidasyon’ kısmından mahrum kalıyor. Ulkudan önce edindikleri bilgiler ve beceriler hafızalarına iyi yerleşemiyor.
Yapılan çeşitli araştırmalara göre, 6 ila 8 saatlik iyi bir gece uykusu olmadan, öğrenilenlerin % 20 ila % 50'si unutulup gidiyor.
Uzmanlar uyarıyor: özellikle öğrencilerin ve çırakların çok düzenli uyumaları gerekiyor; çünkü mesela bir aylık düzensiz uyku sonunda hafızaya iyi kaydedilmediği için öğrenimde ve beceride öyle bir açık meydana geliyor ki, açığı kapatmak artık mümkün olmuyor.
Unutmak için de rüya görün
UNUTMAMAK için uyumak gerek. Unutmak için ise rüya görmek...
Avusturalya karıncayiyenini (ekidne) inceleyen bilim adamları, bu garip hayvanın iki özelliğini keşfettiler:
1) Kirpiye benzeyen ama yumurtlayan bu hayvan uykunun paradoksal denilen (insanın rüya gördüğü) safhasını hiç uyumuyor yani asla rüya görmüyor;
2) Ve beyni benzerinden çok daha büyük.
Nobel’li araştırmacı Francis Crick bu iki bulguya bakarak, rüyanın unutmaya yaradığını düşünüyor. Rüya görmeyen karıncayiyen hatıralarını silemediği için büyük bir beyin taşımaya mahkum.
Uzmanlar, paradoksal uykunun, evrimin yeni bir ‘icadı’ olduğu ve bu sebeple kuşların ve memelilerin büyük bir bölümünde görüldüğünü düşünüyor.
Özetle, hem hatırlamak için, hem de unutmak (ve beyni yeni bilgilere hazırlamak) için en az 6, mümkünse 8 saat uyumak gerekiyor.