KKTC'ye Porto Riko modeli

AB'nin olumsuz raporunun ardından KKTC'yle bütünleşme planını netleştiren Ankara, ABD ile Porto Riko arasındaki entegrasyon modelini örnek aldı. Plana göre, entegrasyon süreci tamamlandığında KKTC bağımsızlığını koruyacak, ancak dış ve savunma politikalarını Türkiye'ye devredecek.

Avrupa Birliği Komisyonu'nun Kıbrıs Rum Kesimi'yle üyelik müzakerelerini başlatmayı öneren, Türkiye'yi ise dışlayan raporunun ardından, hükümet KKTC ile entegrasyon planını netleştiriyor. AB'nin olumsuz tavrını değiştirmemesi halinde hükümet, KKTC ile ‘Porto Riko' tipi bütünleşmeyi amaçlıyor. Hükümet bunu TBMM'de alınan son kararlarla yapmaya hazırlanıyor.

Planın nihai hedefini KKTC'nin bağımsızlığını koruması, ancak dış politika ve savunmasını Türkiye'ye devretmesi oluşturuyor. Plana örnek teşkil eden model halen ABD ile Porto Riko arasında uygulanıyor.

Bu çerçevede öncelikle Türkiye ile KKTC arasında derhal bir savunma doktrini oluşturulması ve KKTC'de deniz ve hava üsleri kurulması amaçlanıyor. Bu önlemler ‘Yunanistan'ın Rum Kesimi'nde kurduğu üslere misilleme' olarak açıklanmasına rağmen, ‘Porto Riko' modelinin de altyapısını oluşturuyor. Savunma ve dış politika konusundaki adımların yanısıra, bütünleşmenin ana unsurlarını şu önlemler oluşturuyor:

İki ülke arasındaki gümrük duvarları ve her türlü ticari ve bürokratik engellerin kaldırılması.

Türkiye'nin KKTC vatandaşlarına ‘çifte vatandaşlık' hakkı tanıması.

İki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin, KKTC'nin bağımsızlığının korunması amacıyla ‘dış yardım' başlığı altında tutulması, ancak her alanda işbirliğinin geliştirilmesi.

EKONOMİK ÖNLEMLER

Ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi başlığı altında şu önlemler sıralanıyor:

KKTC bankalarının Türkiye ve dünya mali piyasalarına entegre edilmesi.

KKTC'nin ekonomide istikrar sağlaması, kamunun ekonomi içindeki payının azaltılması, vergi reformunu yapabilmesi için, Türkiye'den teknik ve mali destek sağlanması.

Türkiye'de tarım, sanayi, turizm ve eğitim sektörleriyle küçük esnaf ve zenaatkarların yararlandığı kredi koşullarından, KKTC'deki aynı sektörlerin de yararlandırılması.

KKTC'nin dış pazarlara açılması için Türkiye'nin bu ülkeye verdiği Eximbank kredilerinin tutarlarını artırılması.

Yabancı sermaye teşvikleri kapsamında Kıbrıs'ta yeni turizm bölgeleri açılması.

Eğitim ve kültür alanındaki önlemler ise şöyle sıralanıyor:

Türk üniversitelerinin işbirliği ile KKTC'de yeni üniversite ve fakültelerin açılması.

KKTC'nin ulaşım sorunlarına çözüm getirmek amacıyla ulaşım sektörlerinde, özellikle deniz taşımacılığında işbirliğinin artırılması

Türkiye'den su nakli ile ilgili çalışmaların hızlandırılması