Afganistan'dan uluslararası yardım çağrısı

ZİRVEDEN KARELER

Afganistan'ın bölgesel işbirliği projelerine dahil edilerek sürdürülebilir kalkınma sağlayabilmesi amacıyla düzenlenen “Afganistan Bölgesel Ekonomik İşBirliği Konferansı'nın (RECCA) dördüncüsü, Ceylan Intercontinental Oteli'nde başladı.

Afganistan Dışişleri Bakanı Resul, konferansın açılışında yaptığı konuşmada, bu Bölgesel İşbirliği Konferansı'nda İstanbul'da tekrar görüşmekten dolayı büyük memnuniyet duyduğunu belirterek, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetine, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ve Türk halkına evsahipliği yaptıkları için teşekkür etti.

Bir taraftan ekonomik ve sosyal kalkınmanın, diğer taraftan terörizm, uyuşturucu ve insan kaçakçılığının yaygınlaştığı bir dönemde bu konferansın yapılmasının çok önemli olduğunu ifade eden Resul, şunları kaydetti:

“Sağlık sektöründeki kazançlarımız, inşa ettiğimiz hastaneler, ülke çapındaki diğer teknik yardım programları, milyonlarca çocuğu hastalıktan korumakta ve çocuk ölümlerini azaltmaktadır. 2009 yılında, 7 milyon çocuğun, ki üçte biri kızdır, bunların eğitim alması çok önemlidir. 4 bin okul inşa etmiş durumundayız, geçtiğimiz 9 yıl içinde. 2013 yılına kadar 4 bin 900 okul daha inşa etmeyi planlıyoruz. Eğitim sistemimizi iyileştirirken, 17 bin kilometrelik karayolunun inşası, ticaret sektörünün canlandırılması için önşarttır diye düşünüyoruz.
Gayri Safi Milli Hasıla büyümesi bu yıl yüzde 22.5 olarak gerçekleşmiştir. Hükümetin gelirleri ilk kez bir milyar doları aşmıştır ve maden kaynaklarının da değerlendirilmesiyle çok önemli bir milli gelir artışı sağlanmış, yoksullukla mücadelede önemli bir adım atılmış ve gelecekteki refahın işaretleri görülmeye başlanmıştır.”

“TERÖR, UYUŞTURUCU VE ORGANİZE SUÇLARLA MÜCADELEYE RAĞMEN...”

Terör, uyuşturucu ve organize suçlar alanlarındaki mücadele çabalarına rağmen, tam başarılı olamadıklarını ve bütün bunların Afgan toplumunu tehdit etmeye devam ettiğini belirten Resul, müreffeh bir Afganistan'ın oluşturulmasının ülke ve bölge için çok önemli olduğunu vurguladı.

Bu bağlamda, Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai'nin, başarılı bir Afgan stratejisi olması için güvenlik, uzlaşma, sosyo-ekonomik kalkınma, iyi yönetişim ve bölgesel işbirliğinin şart olduğunu dile getirdiğini ifade eden Zalmay Resul, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Afganistan, uluslararası camiayla birlikte ekonomik kalkınma, iyi yönetişim konusunda adımlar atmaktadır. 22'ler Forumu'nda olsun, başka alanlarda olsun güvenlik alanında, iyi yönetişim alanında ve ekonomik sektörlerde bir gelişim sağlayacaktır. Fakat bölgesel çabalar, uluslararası yardım sayesinde devam edebilecek.”

Resul, “İnsanlarımızın güvenliği için güçlü bir şekilde güvenlik politikasını uygulamamız gerekiyor. Ancak bu kalkınma ve müreffehlik veya refah çalışmaları, ekonomiyi ve sosyal kalkınmayı sağlaması, hizmetlerin geliştirilmesi, istihdamı, sağlık, eğitim, içme suyu alanlarında bu çalışmaların geliştirilmesi gerekiyor” diye konuştu

Bu amaçlarını geliştirebilmek için mayıs ayında, bütün Afganları barışı inşa etme girişimine davet ettiklerini hatırlatan Resul, il konseylerinin temsilcileri, çeşitli sivil toplum öncüleri ve meclisten gelen temsilcilerle, bir süreç içinde Yüksek Barış Konseyinin kurulmasına karar verildiğini ve barış oluşturma mutabakatı sağlandığını söyledi. Resul, “Uluslararası camianın olumlu çabasıyla, komşularımızın olumlu desteğiyle barış ve istikrar programımızı sürdürebileceğiz. Böylece Afanistan barış, istikrar, kalkınma ve refaha kavuşacaktır” sözleriyle devam etti.

BÖLGESEL İŞBİRLİĞİNİN ÖNEMİ

Resul, konferans kapsamında özellikle bölgesel ekonomik işbirliği ile hem Afganistan'a destek hem de Afganistan'ın bölgesel entegrasyona katkısı bağlamındaki konuların ele alınacağını belirtti.

Bölgesel ekonomik işbirliği ve güveni geliştirmeyi, barış ve istikrarı oluşturmak açısından vazgeçilmez gördüklerini dile getiren Resul, şunları kaydetti:

“Burada Kabil Konferansının önemli bir parçası olan bu konu, aynı zamanda bizim ulusal kalkınma stratejimizin de bir parçasıdır. Bu stratejimize, bölgesel işbirliğiyle ulaşabileceğimize inanıyoruz ve böylelikle Afganistan'ın Orta Asya, Güney Asya, Ortadoğu ve Batı arasındaki köprü rolü olması ve bundan kaynaklanan imkanlardan faydalanabilmesinin önkoşulu olarak bunu görüyoruz.

Afganistan'da gelecekte yapılacak konferans, bölgesel ekonomik işbirliğinin önemli bir ekseni olacak ve komşularımızla ve ülkeleriyle işbirliğimizi daha da geliştireceğiz. Bu kararlılıkla Afganistan İşbirliği Konferansı bizim için çok önemli. Özellikle bize sağladığı imkanlar açısından, bölgesel işbirliğini tartışabilme olanağı açısından, hem Afganistan'a yardım hem de Afganistan'ın bölgeye katkısı bağlamında konuları tartışmak için önemli olacaktır.”

AFGANİSTAN'DA YÜRÜTÜLEN ÇALIŞMALAR

2009 Mayıs ayından bu yana, bu amaçla önemli gelişmeler sağlandığını anlatan Resul, “Ticaret ve transit konularında, Pakistan ile Transit Ticaret Anlaşması yapıldı Kabil'de ve bu da, model bir ikili anlaşma olarak ticaret fırsatlarını değerlendirme bağlamında ortaya çıktı” dedi.
Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman'ın ziyaretinin de Transit Ticaret Anlaşması'nı imzalama vesilesiyle olduğunu hatırlatan Resul, enerji konusunda bölgesel işbirliğinin de devam ettiğini, eylül ayında birkaç milyar dolarlık doğalgaz boru hattı projesinin imzalandığını söyledi.

Güney Asya ve Uzak Asya konusunda da Kırgız enerjisinin, diğer ülkelere taşınması konusunda projeler geliştirildiğini ve bu projelerin 2011 yılında tamamlanacağını belirten Resul, altyapının geliştirilmesi konusunda önemli başarılara sahip olduklarını ifade etti.
Mezar-ı Şerif demiryolu hattının tamamlandığını, İran'dan Afganistan'a gelen bir diğer yolun da bitirilme aşamasında olduğunu anlatan Resul, diğer bazı projelerin de tasarım ve ihale aşamasında olduklarını bildirdi. Resul, bütün paydaşlar için önem taşıyan bu projelerin uygulanmasının diğer alandaki işbirliğini de geliştireceğini ve bölgedeki ülkeler arasındaki güveni arttıracağını kaydetti.

Enerji işbirliği altyapı geliştirme konularının, Afganistan'ın öncelikli konuları arasında olacağını belirten Resul, özellikle madencilik, tarım, gıda güvenliği, insan kaynaklarının geliştirilmesi ve insan göçü konularının, bugün ve gelecekte ülkelerinin gelişmekteki kilit noktalar olduğunu vurguladı.

Afganistan Dışişleri Bakanı Resul, dün düzenlenen çalışma grubu oturumlarından sonra elde edilen bulguların, bu toplantıya da ışık tutacağını, bu projelerin başarıyla sona erdirilebilmesi için tavsiye kararlarının uygulanması gerektiğini, bu çerçevede kendilerine düşen görevin bu kararların uygulanmasını sağlamak olduğunu kaydetti.

DAVUTOĞLU: BÖLGESEL İŞBİRLİĞİ TEK ÇARE

Konferansın açılışında konuşan Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ise konferansa büyük önem verdiklerini belirterek,Afganistan, Pakistan ve Türkiye arasındaki 3'lü süreçte büyük bir ilerleme sağlandığını anlattı.

Asya'daki bu gelişmenin bölgesel kalkınma çabalarına büyük bir katkıda bulunduğunu ifade eden Davutoğlu, Afganistan Bölgesel Ekonomik İşBirliği Konferansı'nın, Kabil, Yeni Delhi ve İslamabad'ta yapılan konferansları izleyen bir toplantı olduğunu kaydetti. Bu gibi periyodik konferansların geçmişte yapılanları değerlendirme ve gelecekte yapılacakları belirleme fırsatı verdiğini dile getiren Davutoğlu, şöyle konuştu:

“Afganistan ve bölgenin geleceği konusundaki işbirliğine şekil vermeye devam edeceğiz. Önümüzde, Kabil'de 2005'de yapılan ilk RECCA'dan sonra 5 yıl zarfında 3 konferans yapıldı ve bu konferanslarda belirlenen amaçlara erişildi. Afganistan'daki ve öteki zorluklarla başa çıkmada bölgesel işbirliğinden başka çare görünmüyor. Demokratik ve zengin bir Afganistan, bölgenin gelişmişliğine katkıda bulunacaktır. Hızlı ekonomik kalkınmayı ve böylelikle barışı getirebilmek için ekonomik kalkınmanın başı çekmesi gerekiyor. Dolayısıyla 2009 yılındaki başkanlık seçimleri ve genel seçimleri başarıyla tamamlaması, diğer demokratik süreçleri tamamlanması Afganların kendi demokratik tercihlerini ortaya koymalarına fırsat vermiştir. Afganistan Uzak Doğu, Ortadoğu ve Batı arasında köprü rolü oynamaktadır. Dolayısıyla, Afganistan enerji kaynaklarının üretimi ve aktarımı konusunda önemli rol oynayabilir, insanların serbest dolaşımı ve ticaretin geliştirilmesi açısından özel bir rol oynayabilir.”

Davutoğlu, Afganistan'ın gelişmesi ve kalkınması konusunda bölgesel bir çerçevede çabaları biraraya getirdiklerini belirterek, Kabil Konferansı'nın, özellikle uyuşturucuyla mücadele, Afgan göçmenlerin ve yurtiçinde yerlerinden edilmiş insanların yerlerine dönmesi için önemli bir aşama oluşturduğunu anlattı.

“Bu anlayışla, bölgedeki ülkeleri, işbirliğini daha da güçlendirecek İstanbul Barış ve İş Birliği Deklerasyonu'nda üstlendikleri sorumlulukları yerine getirmeye davet ediyoruz” diyen Davutoğlu, bu bağlamdaki girişimlerin bölgeden kaynaklanması, bölgedeki ülkelerin ortak iradesi biraraya getirilerek, sonuç odaklı bir çerçevede çabaların sarf edilmesinin önemine değindi.

“FIRSATLAR DEĞERLENDİRİLMELİ”

Dışişleri Bakanı Davutoğlu, ortak zorluklara karşı ekonomik ve kültürel bağlardan istifade ederek, fırsatların değerlendirilmesi gerektiğini vurgulayarak, şöyle devam etti:

“Böylelikle karşılıklı güven ve işbirliğinin geliştirilmesi gerekiyor. İşte bu, bölgesel düzeydeki işbirliğinin anahtarı. Bölgesel işbirliği, ticaret ve yatırım önündeki engellerin kaldırılması, malların ve insanların bölgede serbest dolaşımının sağlanması, yeni istihdam olanaklarının sağlanmasıyla olacaktır. Bunlar bizim önceliğimizdir. Sadece altyapı yatırımları değil, işsizlik, yetersiz sağlık hizmetleri ve kaynaklar da Afganlı kardeşlerimizin karşılaştıkları zorluklar arasında. Yardım projelerimizde Afgan firmalarının ve çalışanlarının yer alması hem yerel istihdamı sağlayacak hem de bu konuda kapasite oluşturulmasını ortaya çıkacaktır. Altyapı, ekonomik kalkınma, ticaret ve sınır ötesi işbirliği, insan kaynaklarını geliştirilmesi alanlarında gelişmeler bekliyoruz. Bu konudaki çalışmaların somut çıktılar vermesini bekliyoruz.”

Dışişleri Bakanı Davutoğlu, hükümetlerarasındaki bu çalışmaların ancak özel sektörün aktif katılımı ile net sonuçlar verebileceğini ifade ederek, bu konferansa paralel İş Forumu'nu düzenleyen Afganistan Yatırım Geliştirme Ajansı, TOBB ve DEİK'e teşekkür etti. Davutoğlu, “Şuna inanıyorum ki İş Forumu yeni inisiyatifin, girişimlerin ortaya çıkmasına ve Afganistan için önemli fırsatların değerlendirilmesine kapı aralayacaktır” dedi.

Boğaziçi Üniversitesinde dün yapılan akademik platform toplantısına da değinen Davutoğlu, toplantının sürece entelektüel bir boyut kazandırma konusunda da önemi bir adım olduğunu, aksi takdirde barışın sürdürülebilmesinin mümkün olmadığını söyledi.