ABD dergisi, Türk yargısını eleştirdi

AKP'ye açılan kapatma davasını ilişkin tartışmalarda ordunun “çok sessiz kaldığı” ve “katı laik devlet”i savunma görevini yargının üstlendiği öne sürüldü. Newsweek dergisi son sayısında, AKP Hükümeti'nin “bir çeşit alakart” reform paketini hazırladığını, öngörülen anayasa değişikliklerinin “yargı yetkilerini sınırlandıracağı ve Türkiye’nin siyasi manzarasını derin bir biçimde değiştireceği” görüşünü dile getirdi. Dergi, yargının otoritesinin sınırlandırılmasının başka sorunları da gündeme getireceği uyarısını da yaptı.

YİNE TÜRK YARGISINI ELEŞTİRDİLER

Newsweek dergisi, son sayısında AKP hakkında açılan kapatma davasını “Yargıçların saldırısı” başlıklı uzun bir analizde değerlendirdi. Owen Matthews ve Sami Kohen imzalarını taşıyan analizde bu defa ordunun çok sessiz kaldığını, “katı laik devlet”i savunma görevini kendi ifadeleri ile yargı üstlendiğini öne sürdü.

"TÜRKİYE'NİN SİYASİ MANZARASINI DERİNDEN DEĞİŞTİRECEK"

Yaşananların temelinde Türkiye’nin kimin tarafından yönetileceği sorununun bulunduğunu savunan Newsweek, AKP tarafından öngörülen anayasa değişikliklerine de dikkat çekerek “Bu değişiklikler Yargının yetkilerini sınırlandıracak ve Türkiye’nin siyasi manzarasını derin bir biçimde değiştirecek” diye yazdı. Dergi şunları yazdı:

“Bu amaçla hükümet, Anayasa Mahkemesi'nin siyasi partileri yasaklama yetkilerini kaldıran önlemler ile Avrupa Birliği’nce uzun bir süreden beri talep edilen reformları bir araya getiren bir çeşit ‘alakart’ reform paketini hazırlıyor.”

Paketin 301. maddenin “kaldırılması”nı içerdiği kaydedilen analizde yargının, büyük bir halk desteği ile seçilen bir hükümeti indirmekle tehdit edebilmesinin, 1980 askeri darbenin ardından hazırlanan Anayasanın “derin defoları”nı gözlerin önünde serdiği yorumu yapıldı.

YAŞANAN SORUNLARIN "EKONOMİK MALİYETİ"

Anayasa taslağını hazırlayanlardan Prof. Dr. Ergün Özbudun’un Türkiye’nin mevcut sistemin Batı’daki demokratik standartlardan çok uzak olduğu” yolundaki sözlerine de yer verildiği analizde hükümet ile yargı arasındaki “mücadele”nin sonucunda daha istikrarlı bir siyasi sistemin ortaya çıkması halinde bile yaşanan sorunların “ekonomik maliyetinin çok büyük olacağı” öne sürüldü.

Newsweek, ordunun AKP-yargı çatışmasında sessiz kalmasına dikkat çekerken de şu görüşleri dile getirdi:

“Şimdiye kadar en üst düzey generaller, tam sessiz kaldı ancak geçmişte gösterdikleri eğilime bir kılavuz olarak alınırsa büyük bir olasılıkla Yalçınkaya’nın iddianamesini destekliyorlar. Ancak askerler, kendi popülaritesini korumaya özen gösteriyor ve geçmişte sadece popüler olmayan hükümetlere karşı veya siyasi anarşi önlemek için müdahalede bulundu. AKP popüler olduğunu kanıtladı ve ordu siyasete son müdahale ettiğinde (e bildiri) çok zor durumda kaldı.”

"OLASILIĞI ÇOK AZ OLAN BİR ASKERİ MÜDAHALE"

“Olasılığı çok az olan bir askeri müdahale” bir kenara bırakılırsa hükümetin, sonunda Anayasa Mahkemesinin, “demokratik olmayan bir anayasaya dayalı” otoritesini sınırlandıracağını öne süren dergi, “Ancak böyle bir sonucun, başka sorunları da gündeme getireceği” uyarısını da yaptı.

Mümtaz Soysal’ın “yargının, Türkiye’nin ‘Cumhuriyet’in temel ilkelerinin ihlal edilmesine karşı sahip olduğu tek emniyet sübabı” olduğu değerlendirmesine de yer veren dergi, şöyle devam etti:

“Yargı’nın anayasal yetkileri azaltılırsa Yalçınkaya’nın iddianamesine karşı çıkan ılımlı laikler bile, AKP’nin bir İslamcı programı yürütmesini engelleyecek hiçbir şey olmamasından korkuyorlar. Bu, Türk yargısının kesinlikle tasarlamadığı bir devrim türü.”