Ortaklarda ‘Yurttaş Parası’ sancısı

23 Mayıs 1949’da Alman Anayasası’nın kabulüyle resmen kurulan Federal Almanya Cumhuriyeti’nde ilk kez bir ‘üçlü koalisyon’ oluşmuştu.
Bu bir ‘aşk evliliği değil, mecburi evlilikti’...
Bunu liberaller olarak tanınan FDP de Yeşiller de biliyordu.
Tabii “Ben başbakan olmak istiyorum” diyerek yollara düşen SPD’li Olaf Scholz da.
Ama CDU’lu Angela Merkel başbakanlığındaki 16 yıllık iktidarı sonlandırmak için ortaklar bu ‘mecburi evliliğe’ biraz gönülsüz de olsa “Evet” dediler.

SAVAŞ DAHA DA ZORLAŞTIRDI
Evet...
‘Kırmızı-sarı-yeşil’ koalisyon zor bir dönemde göreve geldi.
Dünyayı kasıp kavuran Covid-19 belası daha yeni göreve başlayan hükümetin planlarını altüst etti.
Pandemi nedeniyle irili ufaklı birçok işletmenin ödeme güçlüğü çekmesi, çalışanların ücretlerini bile ödeyememesi, Scholz hükümetini hiç de hesapta olmayan adımlar atıp, kararlar almaya zorladı.
Hükümet milyarlarca Euro ‘taze borç’ alarak güç durumda olan işletmelere de vatandaşlara da yardım etti.
Covid-19 belası yetmiyormuş gibi Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 24 Şubat 2022’de komşu ülke Ukrayna’ya savaş açtı.
Bu beklenmedik savaş, Almanya’da ortakların işini daha da zorlaştırdı.
Şansölye Scholz, savaşın başlamasından 3 gün sonra Alman Ordusu’nun donanımı için 100 milyar Euro hacimli ‘Özel Varlık Fonu’ ayırdıklarını ilan etti.
Ukrayna’nın tank ve silah yardımı talebine ise “Bizim yasalarımıza göre savaş bölgelerine silah satışı yasak” diyerek sıcak bakmadı.
Ancak başta Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Fransa olmak üzere çeşitli ülkelerden gelen ‘baskılar’ nedeniyle Ukrayna’ya Alman tanklarını da füzelerini de göndermek zorunda kaldı.

ENERJİ KRİZİ YAŞANDI
Kuruluşundan beri silahlanmaya karşı olan hükümet ortağı Yeşiller’in bile Ukrayna’ya silah gönderilmesine destek vermesi Şansölye Scholz’u şaşırttı.
Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı ve sürdürdüğü savaşa rağmen Şansölye Scholz, Rusya ile Almanya arasındaki Kuzey Akım 2 doğalgaz boru hattını devreye sokmakta ısrar etti.
Ancak dıştan ve içten gelen baskılar nedeniyle bundan vazgeçmek zorunda kaldı.
Bunun üzerine Putin, birçok ülkeye olduğu gibi Almanya’ya da petrol ve doğalgaz ihracını durdurdu.
Ve Almanya’da ‘enerji krizi tedirginliği’ yaşanmaya başladı.
Doğalgaz, akaryakıt ve elektrik fiyatları tavan yaptı.
Halk homurdanmaya başladı.
Böyle olduğu halde hükümet ortağı Yeşiller, Merkel döneminde kararlaştırıldığı gibi Almanya’da faaliyette olan son 3 nükleer santralın da öngörülen şekilde 31 Aralık 2022’de kapatılmasında ısrar etti.
Küçük ortak FDP ise enerji krizi yaşanan bir dönemde nükleer santralların kapatılmasına karşı çıktı.
‘İki cami arasında kalmış beynamaz’ konumuna düşen Şansölye Scholz, adeta “Ne şiş yansın ne de kebap” dercesine ağırlığını koyarak son 3 nükleer santralın da 15 Nisan 2023’te kapatılmasına karar verdi.
Böylece hem koalisyondaki sancıları hem de çatlaklıkları bir parça da olsa azaltmayı başardı.

AKLINDAN BİLE GEÇİRMİYOR
Ancak çok geçmeden koalisyonda ‘Kalorifer Yasası’ sancıları başladı.
Federal Ekonomi ve İklim Koruma Bakanı Robert Habeck (Yeşiller), yeni inşa edilecek bina ve konutlarda en az yüzde 65 yenilenebilir enerji tüketimli ısı sistemi monte edilmesini gündeme getirdi.
FDP hem vatandaşlara hem de devlete milyarlarca Euro’ya mal olacağı gerekçesiyle buna karşı çıktı.
Federal Anayasa Mahkemesi’nin koalisyon hükümetinin pandemi döneminde harcanmayan 60 milyar Euro’yu iklim koruma ve transformasyona aktarmasını ‘anayasaya aykırı’ kararı ile ‘şimdilik’ bundan vazgeçildi.
Ama ortakların sancısı bitmedi.
Mahkeme kararıyla 2024 yılı bütçesinde meydana gelen boşluğun nasıl doldurulacağı arayışı başladı.
Çeşitli çevrelerden yeni yıl itibariyle fakirlere, dar gelirlilere, uzun süreli işsizlere ve sığınmacılara yapılacak ‘Yurttaş Parası’ ödemelerinde kısıntıya gidilmesi sesleri yükseldi.
Küçük ortak FDP de “Yurttaş Parası’nda artış durdurulsun” diyor.
SPD ile Yeşiller buna karşı çıkıyor.
Şansölye Scholz ise her zamanki gibi sesini yükseltmeden, ortaklar arasında yaşanan sancıyı gidermenin ve koalisyonu ayakta tutmanın yollarını arıyor.
Hem kendisinin hem partisinin iktidarda kalma şansının ‘sıfır’ olduğunu bildiği için de haklı olarak erken seçime gitmeyi aklının ucundan bile geçirmiyor.