Mavi kartlılar nasıl eemekli olacak -2-

MAVİ Kart sahiplerinin borçlanma hakkı için açacakları davanın prosedürü nasıl işliyor? Sırayla nereye başvuruluyor? Mahkemeler ne kadar sürede sonuçlanır?
Eğer kişi daha önce Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan yaptığı borçlanma başvurusu üzerine ret cevabı almadıysa, biz hemen SGK’yla kavgaya girmiyoruz. Önce kişi adına borçlanma başvurusunda bulunuyoruz. Üç ay içinde ret cevabı gelirse, iş mahkemesinde dava açıyoruz. Daha önce bu konuda davacıların lehinde iki Yargıtay ve bir de Hukuk Genel Kurulu’ndan emsal kararlar bulunduğundan, iş mahkemelerinden de genelde davacının lehinde karar çıkacaktır. Bu da yaklaşık 7-8 ay sürer. Buna karşı SGK temyize gidecektir ve Yargıtay’a başvuracaktır. Temyiz davasının sonuçlanması da 7-8 ay sürüyor. Dolaysıyla 1.5 yıldan biraz daha fazla bir süre geçebiliyor. Tabii saydığım bu süreler çok bağlayıcı değil. Gerek SGK’da gerekse dava açılan mahkemedeki yoğunluğa göre, bu süre biraz kısalabilir veya uzayabilir.

Şimdiye kadar Yargıtay’da sonuçlanan davalar hakkında kısa bilgi verebilir misiniz?
Şimdiye kadar Yargıtay, davacıların lehinde üç karar verdi. Tüm bu kararlarda, davacı olanlar haklı bulundu. Yargıtay bu konuda çok net kararlar verdi. Her ne kadar 3201 sayılı kanunun 1’inci maddesinde Türk vatandaşlığı ile ilgili cümlede bir düşüklük olsa da, bundan sonra yürürlüğe giren Türk vatandaşlık kanununda ve devletin genel uygulamasında, net bir şekilde, Mavi Kartlılar’ın, Türk vatandaşlarından hiçbir yerde farklı olmadıklarını, sadece seçme ve seçilme hakkı ile yurtdışından bedelsiz mal ithal etme hakkıyla askerlik mükellefiyetine tabi olmadıklarını, bunun dışında akla gelebilecek her konuda, Türk vatandaşları ile eşit haklara sahip oldukları vurgulanıyor. Özellikle sosyal güvenliğe ilişkin haklar, vurgulana vurgulana ayrıca yazıldığı için, Yargıtay diyor ki, Türk vatandaşlığından izinle çıkan, Türk vatandaşıyken yaptığı borçlanmaya esas çalışmaları veya ev kadınlığı süreleri borçlanabilir ve borçlanma anında kişinin Türk vatandaşı olup olmaması önem arz etmez. Kararların özeti bu. Alman vatandaşı olarak geçen süreleri Yargıtay da kabul etmiyor. Bununla ilgili 3201 sayılı kanunda açık bir hüküm var.

EMSAL KARARLAR

Mavi Kartlı olup da borçlanma hakkı reddedilen davacıların açıp da kazandıkları Yargıtay karar-larına ilişkin numaralar şöyle: Yargıtay’ın 21. Hukuk Dairesi’nin 2007/24646 Esas, 2008/17469 Karar sayılı kararı, Yargıtay 10. Hukuk Dairesi’nin 2008/18641 Esas, 2010/13146 Karar numaralı karar ile Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2010/10/210, 2010/240 karar sayılı kararı.

Mağduriyetin önlenmesi için başbakanlık genelge yayımladı
2005 yılında Vatandaşlık Kanunu’nda Mavi Kart sahiplerinin sosyal güvenlik haklarının saklı kalındığına ilişkin değişiklik yapıldı. Bu değişiklikle ilgili 25 Mart 2005 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan 2005/6 sayılı genelgede, şöyle deniliyor:
“Yaşadıkları ülkelerde sosyal ve siyasal haklardan yararlanmak için Türk vatandaşlığından çıkma izni alan kişilerin, ülkemiz sınırları içinde, kanunda belirtilen haklardan aynen Türk vatandaşları gibi yararlanmalarını sağlamak amacıyla çıkarılmış bulunan 403 sayılı kanunun 29’uncu maddesinin, amacı doğrultusunda uygulanması ve bu kanun kapsamındaki kişilerin mağdur edilmemeleri için gereken önlemler süratle alınacaktır.”

BORÇLANMA HAKKINI ELDE EDİN

Bazı kişiler, emekli olmak için Alman vatandaşlığından çıkarak yeniden Türk vatandaşlığına geçiyor.Siz Türk vatandaşlığından çıkmayı mı önerirsiniz, yoksa Mavi Kartlı olarak dava yoluna gitmeyi mi?
Bu durumda olanlara, Alman vatandaşlığından çıkmadan önce, dava yoluyla borçlanma hakkını elde etmeyi öneririm. Çünkü ortada açık üç tane Yargıtay kararı var. Eğer hukuk dairesinden sadece biri bu yönde bir karar vermiş olsa, o zaman diğer hukuk dairesinin farklı bir karar verebileceğini düşünerek, avukatlar olarak ikilemde kalabiliriz ve deriz ki, madem Yargıtay’daki hukuk daireleri farklı kararlar veriyor, o zaman mahkemeler de farklı sonuçlandırabilir. Ama gelin görün ki, Yargıtay’in iki hukuk dairesinin yanı sıra, bu dairelerin kararlarına karşı itirazın yapıldığı en yüksek düzeydeki Yargıtay Hukuk Genel Kurulu bile, davacının lehindeki karara karşı yapılan itirazı reddetmiş durumda. Eğer kişinin Türk vatandaşı olarak geçen yurtdışı süreleri emekli olmaya yetiyorsa o zaman niye vatandaşlık statü bozulsun ki. Ama tabii ki bu bir tercih meselesi.

Mavi Kartlı erkek sigortalılar, Türkiye’- deki askerlik süresini borçlanabilir mi?
Mavi Kart sahibinin, Türkiye’deki askerlik süresini sorunsuz borçlanabilmesi gerekiyor. Çünkü askerlik borçlanması yapmanız için kanunda Türk vatandaşı olma şartı yok. Ama tahminen SGK, askerlik borçlanmanızı, Türk vatandaşı değilsiniz diye reddedecektir. Ben şimdiye kadar böyle bir şey yaşamadım. Böyle bir ret verildiğinde, o kişi de dava açmalı.

Almanya’daki hukuk sigortaları, Türkiye’deki borçlanma davalarını da kapsıyor mu?
Bazı müvekkillerim, üyesi oldukları hukuk sigortaları tarafından davaların karşılanması için girişimde bulundular ama hiçbirisi başaramadı. Bazı müvekkillerim, Türkiye’deki davaları kapsayan poliçe yaptırmış. Fakat onlar da olumlu bir sonuç alamamışlardı. Maalesef Türkiye’de de Almanya’dakine benzer bir hukuk sigortası sistemi mevcut değil. Dolaysıyla kişinin masrafları kendisinin üstlenmesi gerekiyor. Ama masraflar, sizin ömür boyu alacağınız, bir emeklilik karşısında çok çok düşük seviyededir.