Macaristan'da vinyet önemli

MACARİSTAN 21 Aralık 2007 yılında Schengen üyesi oldu. Bu nedenle Avusturya’dan Macaristan’a girişte sabit gümrükler kaldırıldı.

Avusturya’dan girişte Macaristan’ın Hegyeshalom, Sopron, Kophaza ve Rabafüzes sınır kapılarında artık pasaport ve gümrük kontrolleri yok. Sınır kontrolü ülkeden Sırbistan’a ve Romanya’ya çıkış ya da girişlerde yapılıyor. Schengen üyesi ülkelerde yaşayan Türk vatandaşları Macaristan’da 90 gün vizesiz kalabilme hakkına sahip.

İsviçre ve Lichtenstein’da yaşayan Türk vatandaşları Macaristan’dan vizesiz transit geçiş yapabiliyor. Vizesiz transit geçiş Macaristan’a giriş ve çıkışların farklı sınır kapılarından yapılmasını, pasaport ve oturma izni sürelerinin de transit geçiş süresini içerecek şekilde geçerli olmasını şart koşuyor. Ancak İngiltere ve İrlanda’da yaşayan Türk vatandaşları bu uygulamanın dışında ve onlar Macar temsilciliklerinden transit vize almak zorunda.

VİNYETİ UNUTMAYIN

Biz vatandaşların Macaristan güzergahını tasarruflu bulduğu için tercih ettiğine tanık olduk. Yolda karşılaştığımız bazı vatandaşlar, bu güzergahı niçin seçtikleri sorusuna 'Avusturya’da tünel ücreti ödememek için' cevabını verdiler. Macaristan boydan boya otoban ve ücretli.

Buna rağmen Avusturya’daki tünel ücretlerine kıyasla daha tasarruflu. Macaristan otobanı için vinyet sınır kapılarında, benzin istasyonlarında satılıyor. Kimse size sınırda vinyet almak zorunda olduğunuzu söylemiyor. Kendiniz vinyet kulübesine gidip aracınızın plakasını söylüyorsunuz. Aracınızın plakası bilgisayara kaydediliyor. 4 günlük, haftalık, aylık ve yıllık vinyet satılıyor. 4 günlük vinyet ücreti izin mevsiminde, yani eylül ayı sonuna kadar otomobiller için bin 530 forint. Yaklaşık 6 Euro. Ancak Euro olarak öderseniz 8 Euro kesiliyor. Eylül ayı sonunda bu miktar bin 170 forinte düşüyor. 1 Euro yaklaşık 250 forint.

Ödemeyi yaptıktan sonra fiş veriliyor. Fiş başka ülkelerde olduğu gibi aracın camına yapıştırılmıyor. Ancak fişi Macaristan’ı çıkıncaya kadar saklamak gerekiyor.

VİNYETSİZ CEZALI

Biz yolda bazı vatandaşların, bilmedikleri için Macaristan’da vinyet almadığını ve yolda polislere ceza ya da rüşvet ödemek zorunda kaldığını gördük. Vinyet almadığı için polise yakalanan Ali Çırak ve Ahmet Orman ailesi olayı şöyle anlattı: 'Polis yolda çevirdi. Vinyet fişi olmadığı için bizden 140 Euro istedi. Biz, ‘bilmiyorduk çok para istiyorsunuz’ diye itiraz ettik. Polise 20’şer Euro verip kurtulduk.'

Ancak bu çıkar yol değil, çünkü ilerde bir başka polis arabası daha sizi durdurabilir ve 6 Euro olan vinyet ücreti çok pahalıya malolabilir. Bu nedenle Macaristan’a girişte mutlaka vinyet almayı ihmal etmeyin. Vinyetsiz seyahat etmenin cezası otomobiller için 60 Euro ile 255 Euro arasında değişiyor. Minibüs ve TIR’lar için bu miktar bin 320 Euro’ya kadar çıkıyor. Ceza tutarını vinyet kontrolü yapan görevli memur veya trafik polisi belirliyor. Cezaların 15 gün içinde Macaristan’daki postanelerde ödenmesi gerekiyor.

FARLAR 24 SAAT AÇIK

Macaristan’da farların da 24 saat açık tutulması gerekiyor. Ön ve arka koltukta oturanların kemer takma zorunluluğu var. Trafik kurallarının çiğnenmesi halinde polis sadece ceza yazıyor, para tahsil etmiyor. Cezaların 15 gün içinde postaneye yatırılması gerekiyor. Ceza ödenmediği takdirde Macaristan’a giriş yasağı konuluyor. Ağır yaralı veya ölümle sonuçlanan kazalarda yasalar sürücüye hapis cezası öngörüyor. Macaristan’da otobanda hız limiti 130 km, şehirlerarası yollarda 110 km, şehir dışında 90 km.

BELGELER TAM OLSUN

10.5 milyon nüfusa sahip olan Macaristan’da adını Tuna nehrinin iki yakasındaki Buda ve Peşte bölgesinden alan başkent Budaqeşte’de Büyükelçiliğimize uğrayıp yollar hakkında bilgi alıyoruz. Yeni Büyükelçi Oya Tuzcuoğlu, başkatip Cenk Ünal ve konsolos Tülin Aras’ın Macaristan’dan geçecek vatandaşlara tavsiyeleri şöyle:

Yola belgeleri tam olarak çıksınlar, süresi bitmiş pasaportla seyahat etmesinler. Macaristan AB’nin sınır kapısı. Bu nedenle kontroller sıkı. Macaristan güvenli, ama dikkati elden bırakmasınlar. Issız yerlerde durmasınlar. Yollarda park halindeyken zaman zaman gasp olayları yaşanıyor. Park yerleri dışında duran araçların çalınması gibi olaylarla da karşılaşılmakta. Bu nedenle yollarda dikkatli olsunlar. Kaza halinde tercüman olmadan polise ifade vermesinler. Yanlarında kişi başına 4 bin Euro’nun üzerinde para varsa sınırda beyan etsinler.

ROMANYA TAVSİYE EDİLMİYOR

Macaristan’da sıla yolu güzergahı, biri Sırbistan öteki Romanya üzerinden ikiye ayrılıyor. Sırbistan üzerinden gidecekler Belgrad ve Novi Sad istikametini takip ederek Röszke sınır kapısından Sırbistan’ın Horgoş sınırından giriş yapıyor. Burdaki iki kapı da çok modern. Buradan Belgrad’a kadar olan yol geniş ve bakımlı. Belgrad’tan itibaren ise Niş’e kadar otoban.

Sırbistan yerine Romanya üzerinden gitmek isteyenler ise Nagylak, Battonya, Gyula veya Artand sınır kapılarından Romanya’ya geçiş yapabiliyor. Romanya, Avrupa’da oturan Türk vatandaşlarından transit vize istemiyor. Transit vize serbestliği 5 gün geçerli. Münih’ten Macaristan, Romanya, Bulgaristan, İstanbul 2 bin 136 km. Yolculuk süresi 28 saat. Ancak Alman Otomobil Kulübü (ADAC) Romanya güzergahını tavsiye etmiyor.

ADAC yetkilileri 'Romanya yolu çok bozuk. Bu yolu tavsiye etmiyoruz' dediler. Fakat yine de Macaristan, Romanya, Bulgaristan üzerinden Türkiye’ye gitmek isteyenler Romanya’dan Bulgaristan’a geçtikten sonra üç güzergah üzerinden Türkiye’ye gidebiliyor. Başkent Bükreş üzerinden gidenler Romanya’nın Giurgiu sınır kapısından Bulgaristan’a Ruse (Rusçuk) sınır kapısından giriş yapıyor. Buradan ise birinci yol olarak sırasıyla Ruse, Byala, Veliko Tarnovo, Gabrovo, Kazanlık, Dimitrovgrad, Hasköy güzergahını izleyerek Kapıkule’ye ulaşabilir. Toplam 350 km olan bu yolun tümü tek şeritli karayolu ve yer yer dağlık bölgelerden geçtiği için sürücülerin çok dikkatli olması gerekiyor.

HAMZABEYLİ DEREKÖY

Yine Ruse kapısından Bulgaristan’a girenlerin, eğer Hamzabeyli’den Türkiye’ye giriş yapmak istiyorsa, o zaman Ruse, Razgrad, Şumen, Karnobat, Yambol, Elhovo ve Lesovo istikametini takip etmeleri gerekecek. Dereköy sınır kapısından Türkiye’ye giriş yapmak isteyenler ise Şumen Karnobat üzerinden Burgaz’a, buradan da Malko Tarnovo yönüne gidecek. Bu güzergah 345 km ve Burgaz ile Bulgar sınır kapısı Malko Tarnovo arasındaki 80 km’lik yol çok dar ve virajlı. Diğer bir alternatif ise Romanya’nın Kalafat sınır kapısından Bulgaristan’ın Vidin kapısından girip Tuna nehri üzerinde çalışan feribotlarla karşıya geçmek. Ancak buradaki feribotlar yetersiz, beklemeler uzun sürüyor.


Macarca sözlük

(Türkçe okunuşuyla)

Yo nopot: İyi günler
Yo regelt: Günaydın
Yo eştet: İyi akşamlar
Yo esagat: İyi geceler
Visont lataşra: Allahaısmarladık
Hol von o vetse? Tuvaletler nerede?
Şegitşeg: İmdat
Mibe kerül? Ücreti ne kadar?
Kerem: Lütfen
Kösönöm: Teşekkür ederim
Vis: Su
Kave: Kahve
Teo: Çay
Kenyer: Ekmek
Salato: Salata
Boryu huş: Dana eti
Barani huş: Kuzu eti
Morho huş: Sığır eti
Ninç: Yok

Önemli telefonlar

T.C. Budapeşte Büyükleçiliği

Tel: 00361 344 50 25
Adres: Andrassy ut. 123
1062 Budapest
Polis: 107
İtfaiye: 105
Cankurtaran: 104
Macar Otomobil Kulübü: 188


Bükreş Büyükelçiliği

Tel: 0040 21 206 37 00
Adres: Calea Dorobantilor 72