Kaderlerine terk edildiler

2. Viyana kuşatması sırasında 1683 yılında Hannover Prensliği Ordusu'na esir düşüp Hannover'e getirilen ve 1691'de vefat eden Osmanlı Sipahileri Mehmed ile Hasan'nın mezarları Hannover Askeri Andreas Mezarlığı'nda kaderine terk edilmiş şekilde duruyor.

Almanya'da Aşağı Saksonya Eyaleti'ne bağlı Hannover kenti eski askeri mezarlığı Andreas'ta iki Osmanlı Sipahisi yatıyor. 318 yıldır Hannover Andreas Mezarlığı'nda yatan Osmanlı Sipahileri Şemdinlili Derviş Mehmed ile Hasan'nın mezarları bakım istiyor. Şu anda bir park olarak kullanılan mezarlıkta yatmakta olan iki Osmanlı askerinin mezarları adeta kaderine terk edilmiş olarak duruyor.

Sahip çıkalım

Sosyal Demokrat Partili (SPD) Hannover Büyükşehir İl Genel Meclis Üyesi ve Aşağı Saksonya Türk Toplumu Başkanı Alptekin Kırcı, önceki gün Osmanlı Sipahileri'nin mezarlarını ziyaret ederek dua okudu. Mezarların bakımsız olduklarını gören Kırcı, “Bu mezarlara sahip çıkmamız ve gereken önemi vermemiz gerekiyor” dedi.

Mezar taşlarının onarılması, mezarların belirgin bir hale getirilmesi için çalışacağını belirten Alptekin Kırcı, “Burada çok sayıda anıt mezar var. Yetkililer izin verirlerse bu mezarlara bakım yaptırabiliriz. Bunun için diğer Türk kuruluşlarından da destek gerekli. Bunlar artık birer anıt mezar. Atalarımız yıllar önce buraya gelmiş. Bu mezarları sahipsiz bırakmamalıyız” diye konuştu.

İki dilde kitabe

Alman-Türk İşadamları Derneği Başkanı Celal Mermertaş, Osmanlı Sipahileri'nin mezarlarını ilk olarak 1980 yıllarda eğitim için Almanya'ya gelen Dr. Yetkin Güran tarafından ortaya çıkarıldığını ve 2000 yılında Başkonsolos Mehmet Emre'nin talimatıyla onarıldığını söyledi. Mezarların bir kaç kez tahrip edildiğini anlatan Mermertaş, “Biz de Hannover'de iki Osmanlı askerinin mezarı olduğunu duyduğumuzda çok şaşırdık. Zaman zaman gidip dualar okuduk. Devrilen mezar taşlarını yerlerine diktik. 2000 yılında yapılan girişimlerle onarıldı. Mezarların yanına hem Türkçe hem de Almanca yazılı kitabe konuldu. Kitabe de mezarda yatan kişilerin kısa geçmişi yazılı. Bu mezarlar bence de onarılmalı ve sahip çıkılmalı” dedi.

Hannover Şura Başkanı Avni Altıner ise Osmanlı Sipahileri'ne ait mezar taşlarında daha önce Osmanlıca yazılar bulunduğunu, ancak şimdi birinde hiç yazı olmadığını, diğerinde ise Almanca yazı bulunduğunu belirtti.

Esir düşmüşler

Yapılan araştırmalar göre, Şemdinlili Derviş Mehmed ile Hasan, 2. Viyana Kuşatması sırasında Hannover Prensliği askerlerine 1683 yılında Tuna kıyısındaki Çiğerdelen Mevkii'nde esir düştüler ve Welfen Prensi Georg Ludwig tarafından Hannover'e getirildiler. Hannover Prensi Düşes Sophien hizmetinde sarayda çalışan ve yakışıklıklarıyla ün yapan iki Osmanlı askeri dinlerini değiştirmeyip kendi geleneklerine göre yaşadılar.

Saray tarafından sevilen Osmanlı Sipahileri'ne baskı uygulanmadı. Mehmed ve Hasan 1693 yılında kısa aralıklarla vefat ettiler. Prens Sophien iki Türk Sipahisi'ni o zamanlar yalnızca rütbeli askerlerin defnedildiği Königs Worterplatz Meydanı'nda bulunan Andreas Askeri Mezarlığı'na gömülmelerini istedi. İki Osmanlı askeri 1691 yılından beri aynı yerde yatmaktadır.

Kitabe yazısı

2000 yılında Hannover'de yapılan Expo Fuarı sırasında onarılan mezar taşlarınan yanına Türkçe ve Almanca kitabe kondu. Kitabe'de şu ifadeler yer aldı:

"Burada Viyana kuşatması muharebelerine katılan ve Tuna kıyısındaki Çiğerdelen Mevkii'nde Hannover birlikleri tarafından savaş tutsağı düşürülen Osmanlı Sipahileri Mehmed ve Hasan yatmaktadır. Welfen Prensi Georg Ludwig'in eşliğinde Hannover Sarayı'na getirilmişler ve bu sarayda öldükleri 1691 yılına kadar hizmet vermişler. İslami usullere göre defnedilmişler. Bu kitabe onların ve bu topraklar altında yatan tüm Osmanlı Türk askerlerinin onurlu anısına atfedilmiştir."