Bazı oto markaları piyasadan çekilebilir

Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği (ACEA) yılın ilk üç ayında Avrupa otomotiv pazarının yüzde 17.2 daraldığını açıkladı. Avrupa’da geçen yıl ilk üç ayda 4.15 milyon otomobil satılmasına karşılık bu yıl sayı 3.4 milyona inmiş.

Paris’teki ‘Global Insight’ Araştırma Enstitüsü, Avrupa Parlamentosu Endüstri Komitesi için hazırladığı raporda çok ciddi uyarıda bulunuyor. Avrupa’da yıllarca 16.7-17.7 milyon arasında değişen yıllık satışın 3.5 milyon kadar düşeceğini işaret ediyor ve otomotiv ihraç edilen ülkelerdeki daralmayla Avrupalı üreticilerin ‘senkronize şok’ yaşadıklarını ve ‘worst case’ yani en kötü bir durum ile karşı karşıya olduklarını belirtiyor.

Uzmanlara göre, bu durum para piyasalarını da derinden etkiliyor. Çünkü daralma Avrupalı otomotiv üreticilerinin en az 30 milyar Euro, yan sanayi ve servis ile birlikte 60 milyar Euro civarında gelir kaybına yol açacak. Çok düşük kar marjıyla çalışan ve düşük emisyon, az akaryakıt tüketimi gibi teknolojilere milyarlar yatırmak zorunda olan üreticilerin likit para sıkıntısına düşünce iflasa sürüklenebileceği söyleniyor. Bu sektörün Avrupa’da toplam 13 milyon çalışanı etkilediği, ayrıca dolaylı veya dolaysız 360 milyar Euro vergi geliri sağladığı hatırlatılıyor.

Tüm bu gelişmeleri, dünyanın 10. büyük bankası Royal Bank of Scotland ( İskoç Kraliyet Bankası ) Almanya, Avusturya ve Doğu Bloku Ülkelerinden Sorumlu ve Yatırım Bölümü Yönetim Kurulu Üyesi Önder Çiftçi’ye sordum.
Önder Çiftçi şöyle diyor
‘Otomotiv üreticilerinin hemen hepsinin bir bankası var. Satıştan elde ettikleri kar çok düşük veya yok gibi. Bu firmalar özellikle son yıllarda daha çok üretim dışında yani finans piyasalarında para kazandılar. Leasing, satıştan gelen para, kredili satış gibi işlemlerden gelen parayı çalıştırdılar. Bunu sürdürülmesi için sürekli paraya ihtiyaç var. Otomobil satışları düşünce nakit sıkıntısına düştüler. Piyasalarda da para yok. Bu sektörde sermaye çok önemli. Yan sanayi ile birlikte müthiş bir nakite ihtiyaçları var. Otomotiv sektöründe tablo bu.’

Önder Çiftçi’nin çizdiği tabloyu da zaten Porsche de görüyoruz. Dünyanın önde gelen spor ototmobili üreticisi Porsche’nin CEO’su Wendelin Wiedeking geçen yıl ‘Ciromuzdan fazla kar ettik’ demişti. Wiedeking, bu yıl da para piyasalarına güvenip Volkswagen’i satın almaya kalkışınca Porsche iflasın eşiğinden döndü. VW’nin yüzde 51’ini alan, yüzde 24’ü için opsiyonu olan Porsche’nin acilen 1.75 milyar Euro’ya ihtiyacı var. İki yıl önce ‘Devletten yardım alan firma er geç iflas eder’ diyen Wiedeking, geçtiğimiz günlerde hükümetten yardım istedi. Bir taraftan da Arap şeyhlerini ziyaret ediyor. Katar Şeyhi Hamad bin Yasin el Tani’nin ya VW’ye ya da Porsche ortak olup Porsche’yi kurtaracağı söyleniyor.

‘Peki bu durum ne kadar sürer’ diyorum. Önder Çiftçi ‘Bu sektörde birçok şey değişecek. Dünya küresel krizden toparlanıp çıksa bile otomotiv sektöründeki kriz bir süre daha devam edecek. Avrupa ve Kuzey Avrupa otomobile doymuş durumda. Rekabet bu iki bölgenin dışında yaşanacak. Teknoloji ve modeller değişecek. Güneş, biyo yakıt, hidrojen, elektrik gibi enerjilerle çalışan veya hibrid otolar yapılacak. Konfor kadar akaryakıt tüketimi dikkate alınacak. Krizden önce de kapasite fazlası nedeniyle zaten birleşmeler başlamıştı. General Motors, Chrsyler gibi sektörün zayıf halkaları da kopuyor. Almanya’da Opel’in durumu ortada. VW hemen her segmentte oto ürettiği ve yüksek bir nakite sahip olduğu için rahat. Mercedes, lüks sınıfta zorlansa da kamyon sektöründe sağlam bir yapıya sahip. Genel olarak bu sektör çok sıkıntılı ve kriz biraz daha uzun sürerse, şirketler yeniden yapılanmazsa bazı markaların piyasadan çekilmesi kaçınılmaz gibi görünüyor’ diye konuşuyor.