Avrupalı Türk

Yine Türk Dil Kurumu’nun sözlüğüne göre, Almancı kelimesi de “Avrupa’da genellikle de Almanya’da çalışan Türk vatandaşı...” Bunları niçin yazıyorum? Belçika’da Binfikir Gazetesi yazarlarından Erdinç Utku, bu konuyu bir süre önce tartışmaya açtı. Türkiye’de hala gurbetçi kelimesinden vazgeçilmediğini, Türkiye’deki medyada hala “Gurbetçi kaza yaptı”, “Filan takım gurbetçi futbolcu avına çıktı” gibi cümleler kurulduğunu söylüyor.

Dün Erdinç Utku’yu aradım. Ankara’daymış. “Tam da Türk Dil Kurumu’nun kapısından çıkıyordum. Bu kadar tesadüf...” dedi. Önce Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı’na gitmiş. Başkan Kemal Yurtnaç öneriyi desteklediğini söylemiş. Erdinç Utku, “TDK yetkilileri de öneriyi destekliyor. Ama Avrupa’da yaşayan Türkleri tanımlamak için yeni bir kelime üretilmesini topluma bırakıyorlar. Çünkü üretilen bir kelimenin toplum tarafından kabul görmesi gerektiğini söylüyorlar” diyor.

Avrupa’ya işgücü göçünün başlaması yarım yüzyılı aştı. İlk yıllarda kullanılan bu kelimeler artık miadını doldurdu. Yeni kelime veya kelimeler gerek. Yurtdışında siyaset, ekonomi, sanat ve daha pek çok alanda büyük başarılara imza atmış, siyasetin tepe noktalarına kadar yükselmiş kalıcı, yerleşik bir Türk toplumu hala gurbetçi diye tanımlanabilir mi? Biz Hürriyet Gazetesi olarak bu kelimeyi çoktan bıraktık. Avrupalı Türk’ü kullanıyoruz. Arasıra da EuroTürk kelimesini kullandığımız oluyor.

Bu konuda Avrupalı Türk ne diyor? Bu kelime yeterli mi? Yetersiz ise yeni kelime veya tanımlama ne olmalı, nasıl olmalı? Tüm bunların cevabını Avrupalı Türkler vermeli. Türk Dil Kurumu yetkilileri de aynı şeyi işaret ediyor. Yani “Bu işi bize bırakmayın. Siz teklif edin” diyor. Siz ister kişisel ister sivil toplum girişimi olarak önerinizi ister bize ister Türk Dil Kurumu’na yazın. Hani bazen derler ya “Kısaca kendinizi tanıtın.” Şimdi sizden kendinizi en iyi tanıtan, anlatan kelime veya tanımlamayı bekliyoruz.

Düşünce sınır tanımıyor

DÜNYADA bilgisayar oyunları sektöründe ilk beş arasında olan Frankfurt’taki Crytek firmasının yeni oyunu Crysis 3, Köln’de devam eden Gamescom fuarında en iyi oyun seçildi. 1973’te Giresun’un İnişdibi Köyü’nden Almanya’ya gelen Mustafa Cevdet Yerli’nin üç oğlu Avni, Cevat ve Faruk’un 1999’da kurdukları şirketin aldığı ödüllerin haddi hesabı yok...

20 milyon Euro yatırım ile geliştirilen bilgisayar oyunu Crysis 3’nun gerçeğe yakın bir mükemmellikte olduğu söyleniyor. Ben Crysis 3 oyunun oynamadım... Oyunlar konusunda uzman da değilim. Ama işaret etmek istediğim bu oyunların ardında yatan müthiş teknolojik gelişme... Crytek firmasının geliştirdiği CryEngine grafik motoru teknolojisi sektörde bir çığır açmış durumda. Artifical Intelligence yani yapay zekâ içeren real time (gerçek zamanlı) bu teknoloji sektörde günümüzde bir referans olarak kabul ediliyor.

Cevat Yerli, “Grafikler artık gerçeğe yakın. Şimdi daha fazla interaktif ilişki, örneğin mimik tanıma üzerinde çalışılıyor. Çok yakın olmasa bile belki de his tanıma üzerinde çalışılacak” diyor. Crysis Geliştirme Şefi Jan Lechner de verdiği demeçte de şöyle diyor: “Yapay zeka konusunda geçen yıllarda düşünce değişimi oldu. Eskiden matematiksel zeka ön planda idi. Şimdi ise inandırıcılık daha ön planda. Teorik olarak mükemmel bir yapay zeka geliştirebiliriz.”

Geliştirdikleri teknoloji ile sanal dünyada gerçeğin sınırlarını zorladıkları gözlenen Avni Yerli, “Gözlüksüz seyredilen üç boyutlu televizyonlar en geç üç yıl içinde piyasaya çıkacak” diye iddialı konuşuyor. Bu iddianın kaynağını soruyorum. “Bizim oyunlarda kullandığımız teknolojinin televizyonlara adapte edilmesi gerek. Televizyon üreticisi devlerle görüşme halindeyiz” diyor.

Dünyaca ünlü mimarlık şirketi Foster & Partners planladığı büyük yapıların simuslasyonu için, petrol devi Total, rafinerileri, petrol boru hatları için yine Yerli kardeşlere başvuruyor. İsviçreli saat firması Cabestan karmaşık bir saat mekanizmasının simülasyonunu onların teknolojisi ile yapmış. Örnekleri çoğaltmak mümkün. Bunlardan da görülüyor ki düşünce sınır tanımıyor. Bilgisayar oyunlarının arkasında yatan teknolojinin hayatımıza katkıları için bir de bu cepheden bakmanızı isterim.