Bağ-Kur’lu esnafa erken emeklilik imkânı

Okuyucular, ‘düzenleme ne zaman olacak, tüm Bağ-Kur’luları kapsayacak mı, prim gün sayımız SSK’lılarla eşitlenecek mi?’ diye soruyor.

Sorularda haklılık payı var, çünkü önümüzdeki dönemde sosyal güvenlik alanında yapılacak iki düzenleme var. Biri, ev kadınlarının sosyal güvenlik sistemine dahil edilip, prim ödeyerek emekli olabilmeleri; diğeri ise Bağ-Kur’luların prim gün sayısının SSK’lılarla eşit hale getirilerek, erken emeklilik hakkının tanınması. Her iki düzenleme de aynı anda yapılacak. Nitekim Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Bağ-Kur’luların emekli olabilmeleri için yapılacak düzenlemenin Orta Vadeli Planda hayata geçirileceğini açıkladı.

9 BİN GÜN PRİM ÖDÜYORLAR

Bugünkü uygulama kapsamında Bağ-Kur’lu erkek çalışanlar 25 tam yıl çalışıp, 9 bin prim ödeyip, 60 yaşında emekli olabiliyor. Kadın Bağ-Kur’lular ise 20 yıl çalışıp, 7 bin 200 prim gün ile 58 yaşında emekliliğe hak kazanıyor. Yaştan dolayı emeklilik (kısmi emeklilik) için de kadın ve erkek çalışanlar 15 yıl (5 bin 400 prim gün) çalışıp, erkekler 55, kadınlar ise 50 yaşında emekli olabiliyor. Mayıs 2008 sonrası Bağ-Kurlu olanlar ise kadın ve erkek fark etmiyor, 9.000 gün prim ödemeleri halinde ilk sigortalı olduğu tarihe göre 60 ila 65 yaş arasında emekli olabiliyor.

SSK’lı çalışanlarda ise durum farklı. 1999-2008 arası sigortalı olan erkekler 7000 prim gün ve 60 yaşında; kadınlar ise 7.000 prim gün ve 58 yaşında emekliliğe hak kazanıyor. 2008 sonrası sigortalı olanlar ise kadın ve erkek 7.200 gün prim ödeyerek, 65 yaşında emekli olabiliyor.

5 YIL ERKEN EMEKLİ OLUNACAK

Buna göre, Bağ-Kur’lu çalışanlar, SSK’lılara göre 1.800 gün, yani 5 yıl, daha fazla prim ödeyip, daha geç emekli oluyor. Yapılacak yeni düzenleme ile SSK’lılar ile Bağ-Kur’luların prim günleri eşitlenecek. Bağ-Kur’luların prim gün sayısı 9 bin günden, 7 bin 200 güne düşecek ama yaş şartı değişmeyecek. Böylece 7 bin 200 prim gün sayısını tamamlayan Bağ-Kurlular kadın ise 58, erkek ise 60 yaşında emekli olacak. Bu da şu anlama geliyor, Bağ-Kur’lular, 1.800 gün daha az prim ödeyip, 5 yıl daha erken emekliliğe hak kazanacak.

KİMLERİ KAPSAYACAK

Düzenleme yapıldıktan sonra Bağ-Kur’lulara, EYT yolu da açılabilir. Açılabilir diyorum, çünkü düzenlemenin 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişlileri kapsayıp kopmayacağı kesin değil. Eğer, 1999 öncesi Bağ-Kur girişlileri kapsarsa; 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanların bugünkü şartlarda 9.000 prim günü beklemeleri gerekiyordu. Düzenleme sonrası 7.200 prim günü dolduran Bağ-Kurlu, EYT’den emekli olabilecek. Ama düzenleme 2008 ve sonrası sigorta girişlileri kapsayacak olursa, EYT’den yararlanılamayacak.

Gelelim, okuyucuların sorduğu, düzenlemenin kimleri kapsayacağı konusuna. Bilindiği kadarıyla tüm Bağ-Kur’lular, prim eşitlemesinden yararlanamayacak. Yani, tüm Bağ-Kurlu olanların prim gün sayıları 7.200 güne düşürülmeyecek. Esnaf ve sanatkâr dediğimiz; berber, bakkal gibi, yanında 10-15 kişi çalıştıran küçük esnaf yararlanacak.

Şu bilgiyi de vereyim; isteğe bağlı sigortalı olanlar da Bağ-Kurlu sayılıyor. İsteğe bağlı sigortalılar da bu imkandan yararlanamayacak.