Enerji kredileri bankaları zorluyor

YENİ kömür santrallarının finansmanı için Türk bankacılık sektöründen 30 milyar dolarlık ek kredi hacmi yaratması isteniyor ama bankalar, mevcut enerji kredileri nedeniyle bile ciddi sıkıntı içerisindeler. Bu nedenle Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak ile yaptıkları görüşmede banka genel müdürleri, mevcut enerji kredilerinde yeniden yapılandırma için kolaylık tanınmasını istediler.


Banka genel müdürleri, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK), sektöre ilişkin kredi yapılandırmalarında kolaylık sağlayıp; ek bir risk unsuru saymaktan muaf tutmasını, dolayısıyla yeniden yapılandırma nedeniyle banka rasyolarının bozulmaması talebinde bulundular. Bilindiği gibi, turizm sektörü sıkıntıya girince, turizm kredileri için de benzer kolaylıklar talep edilmişti.


50 MİLYAR DOLAR KREDİ


Enerji şirketi sahibi işletmeler de mutlaka bu talebin yerine getirilmesini istiyorlar. Elektrik fiyatlarının 4 cente kadar düşmesiyle şirketlerin büyük sıkıntı
yaşadıklarını belirten temsilciler, finansman dengelerinin bozulduğunu, dolayısıyla büyük ölçüde banka kredileriyle hayata geçen enerji yatırımlarının zora girdiğini belirtiyorlar. Şu anda sektöre ilişkin kredi portföyünün 50 milyar dolar olduğunu, birçok şirketin kredi nedeniyle bankalarla sıkıntı yaşadığını kaydeden bir yetkili, “Üretimden dağıtıma kadar enerji zincirindeki tüm şirketlerin finansman sıkıntısı var.


Ancak en büyük sıkıntı, yatırımının yüzde 70’i dövizle aldıkları makine teçhizattan oluşan üretici tarafında yaşanıyor” dedi. Elektrik satış fiyatı 4 cente düşmese bile, kullanılan yüklü döviz bazlı krediler nedeniyle, TL’nin aşırı değer kaybıyla zaten kredilerde sıkıntı yaşanacağının ortaya çıktığı, elektrik fiyatlarının düşmesinin sıkıntıyı ağırlaştırdığı belirtiliyor.


İşte bu nedenle, Bakan Albayrak kömür santralleri için finansman talep ettiğinde banka genel müdürleri önce mevcut krediler için kolaylık istediler.

ESKİSİ KAPATILMIŞ GİBİ YENİ KREDİ AÇILIYOR

BİR yandan enerji sektöre kredileri için BDDK’dan karar bekleyen bankalar öte yandan çok sıkıştıkları krediler için çare aramaya başladı. Bir yöntem olarak eski kredilerin sanki kapatılmış gibi gösterildiği ve yeni kredi açıldığı, bu uygulamanın son dönemde giderek yoğunlaştığını öğrendik.Başka sektörlerde zor duruma giren hatırlı müşterileri için de bankaların aynı işlemi yaptıkları belirtiliyor. Örneğin 6-7 bankadan kredi almış bir müşteri taksitleri ödeyemez hale gelince, büyük bankalar devreye girip küçük bankaların borcunu kapatıyor ve yeniden kredi açma yoluna gidiyorlar. Bu yolla belki büyük bankalar o şirketteki risklerini arttırmış oluyorlar ama kaybetmek istemedikleri şirketi koruyup, ileride alacaklarını tahsil imkanına kavuşuyorlar. Bunun tabi ki kredi kullanan şirket için artı bir maliyeti oluyor. Yeni kredi açılırken kredi vadeleri, ödemeyi kolaylaştırmak için, doğal olarak uzatılıyor ama kredi faiz oranı yeni kredide daha yüksek saptanıyor. Yani yatırımın maliyeti artıyor. Bu yönteme başka bir açıdan bakarsak; sektörün bankalar üzerindeki yükü ötelenmiş oluyor. Böylece şirket zaman kazanmış, bankalar da şirketi yüzdürerek, ileride tahsilat imkanına kavuşmuş oluyor ama yüklerin arttığı kesin.Bilgi veren enerji sektörü yetkilileri, isim vermekten kaçındılar ama daha geçen hafta bir büyük enerji şirketinin eski banka kredilerini kapatmış gibi gözüküp, aynı bankalardan daha yüksek miktarda yeni bir kredi kullandığını söylediler.Özetle; gerekeni yapıp makro dengeyi koruyamazsanız, sektörel dengeleri korumak mümkün olamaz.