HDP'ye kapatma davası siyaseti nasıl etkileyecek

DYP kapatılmadı. Refah Partisi’nin kapatılması ise 28 Şubat sürecinde siyaseti derinden etkilemişti.

AK Parti hakkında açılan kapatma davası ise Türk siyasetinin tanık olmadığı demokrasi mücadelesine sahne olmuştu.

Bu ülkeyi 10 yıl yöneten Demokrat Parti 27 Mayıs darbesinden sonra Ankara’da bir yerel mahkeme kararıyla kapatıldı.

Türkiye siyasi parti mezarlığına döndü.

Aslında ikinci kez açılan kapatma davası demek daha doğru olur. Çünkü ilk iddianame oybirliğiyle reddedilmişti.

Bu kez daha derli toplu bir iddianame hazırlandığı söyleniyor.

1 İlk iddianamede ölmüş ya da HDP’den istifa etmiş kişiler hakkında siyaset yasağı talep edilmişti.

2 Kapatma nedeni olarak gösterilen suçlarla şahıslar arasındaki illiyet bağı yeterince ortaya konulmamıştı.

BU KEZ ÖZENLİ

Bu kez özenli çalışma yapıldığı anlaşılıyor. Daha önce 687 kişiye siyaset yasağı istenirken sayı 500’e indi. Odak oluşturma iddiasına neden olan şahıslarla eylemlerinin kanıtlarının iddianamede yer aldığı ifade ediliyor.

HDP NASIL KARŞILADI

HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan, “Açtıkları kapatma davası HDP’yi daha da büyütecek, güçlendirecek” dedi. “Kapatma davası açarak HDP’yi susturabileceğinizi düşünüyorsanız, çok yanılıyorsunuz” diye meydan okudu.

HDP NE YAPACAK?

İlk kapatma davası açıldığında bunu tartışmıştık. HDP kendini feshedip davayı düşürme yoluna mı gidecek yoksa savunma mı yapacak, diye. Aynı soru eski etkisini kaybetse de geçerliliğini koruyor. Ama HDP, kendi hukukçuları dışında da destek alarak savunma hazırlamayı planlıyor. 2023 seçimlerine giderken, HDP kapatma davasını Kürt seçmeni etkileyecek bir demokrasi mücadelesine dönüştürmeyi amaçlıyor.

BULDAN’A BİR ELEŞTİRİ

Pervin Buldan 7 Haziran tarihinden hareket ederek, “Haziran 2015 seçimlerinin yıldönümünde HDP’ye kapatma davası açtılar. Kapatma davası 7 Haziran 2015 seçimlerinin intikamıdır” dedi.

Buldan böyle bir çıkarımda bulunabilir ama adres yanlış. HDP, 7 Haziran 2015 sonuçları ile hesaplaşmak zorunda. 7 Haziran seçimlerinde çözüm sürecinin başarıya ulaşması ve Türkiyelileşme adına bu halk HDP’ye yüzde 13.1 oranında oy ve 80 milletvekili verdi. Ne oldu? Seçimden sonra Kandil önce çözüm sürecinden çekildiğini ve savaş konseptine geçildiğini açıkladı, Hendek savaşlarını başlattı. HDP 7 Haziran’da yüzde 13 alırken 1 Kasım seçimlerinde yüzde 10’a düştü ve 59 milletvekili çıkarabildi. HDP bir gün olsun, biz seçimlerde tarihimizin en yüksek oyunu alıp, bu denli güçlü çıkmışken siz neden savaş sürecini başlattınız diye Kandil’e sormadı.

BAHÇELİ’NİN ÇİZGİSİ AYNI

Bahçeli’nin HDP’nin kapatılması konusundaki kararlılığında en ufak bir değişiklik yok. Bahçeli; PKK’nın siyasi kolu olarak gördüğü HDP’nin kapatılması gerektiği görüşünde. Zaten daha önce Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı kapatma davası açmazsa kendilerinin başvuruda bulunacağını açıklamıştı. HDP’nin kapatılması, Bahçeli’nin davasına dönüştü. “Bu karanlık sayfa açılmamak üzere kapanmalıdır” dedi. Hatta MHP lideri kararlılığını daha da arttırmış diyebiliriz. Çünkü, “Anayasa Mahkemesi’nin ikinci kez iade seçeneği de kalmamıştır” dedi.

SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?

Anayasa Mahkemesi zaman kaybetmeden dün itibarıyla raportör görevlendirdi. Dosyanın aynı raportöre verilmesi sürecin hızlanması açısından yararlı olacak.

1 Raportör 15 gün içinde öninceleme raporunu sunacak.

2 İddianame kabul edildiği takdirde ön savunmasını hazırlaması için HDP’ye gönderilecek.

3 Burada kritik bir soru, kapatma davası ikinci kez açıldığı için Anayasa Mahkemesi’nin iade edip etmeme yetkisi üzerinde toplanıyor. MHP lideri Bahçeli, “Anayasa Mahkemesi’nin ikinci kez iade seçeneği de kalmamıştır” dedi. Bahçeli’nin sözleri siyaseten ikinci kez iade seçeneğinin kalmadığı şeklinde değerlendiriliyor.

4 İkinci kez dava açılmasına rağmen bu dava yeni bir dava olarak kabul ediliyor. Yeni bir esas numarası veriliyor. O nedenle iddianamede esasa ilişkin önemli eksiklikler tespit edilirse Anayasa Mahkemesi’nin iade etme yetkisinin olduğu ifade ediliyor.

5 Henüz öninceleme tamamlanmadığı için erken bir değerlendirme olabilir. Ama bu kez iade edilecek gibi bir hava hissedilmiyor.

6 HDP’nin savunması geldikten sonra ikinci aşamaya geçilecek ve “esas hakkındaki düşüncesini” bildirmesi için Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilecek. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’ndan gelen esas hakkındaki iddialar ise HDP’ye tebliğ edilecek. Böylece üçüncü aşamaya geçilecek.

7 HDP’nin esas hakkındaki savunmasını yapmasından sonra sözlü savunma aşamasına geçilecek. Önce Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin dinlenecek ardından ise HDP sözlü savunma yapacak.

8 Raportör esas hakkındaki raporunu hazırlayacak. Anayasa Mahkemesi 15 üye ile toplanacak. Kapatma kararının alınması için en az 10 üyenin o yönde oy kullanması gerekiyor.

AK PARTİ’NİN ZORLUKLARI

1 Bir yanda parti kapatmaya karşı olan ve geçmişte kendisi de kapatılma davası ile karşı karşıya kalmış olan AK Parti var.

2 Diğer yanda ise PKK ile bağı yadsınamaz olan HDP var.

3 Bir yanda ise HDP’nin kapatılmasında ısrarlı olan cumhur ittifakı ortağı MHP var.

AK Parti ise siyaseten bu gerçekleri ışığında bir pozisyon belirleyecek.

O ZAMAN DESTEK VERMEDİLER

AK Parti, 2010 yılında siyasi partiler hakkında kapatma davası açılmasını Meclis’in onayına bağlayan Anayasa değişikliği önerisi getirmişti. Ancak o zaman HDP’den önceki Barış ve Demokrasi Partisi söz vermesine rağmen oy vermediği için bu değişiklik gerçekleşmedi. Neden? BDP’liler açıklamadığı sürece, neden oy vermediklerini bilemem. Ama HDP çizgisindeki partiler, kapatmalardan beslenerek büyüdüler. Ama bu parti kapatmalar konusunda bizim ilkeli olarak hareket etmemize engel olmamalı.

SİYASİ SONUÇLARI NE OLUR?

PKK ile bağlantısı nedeniyle HDP kapatılmayacaksa dünyada hiçbir parti kapatılmaz. HDP’liler de bunun farkında. Şimdiye kadar kurdukları 7 parti kapatılmış. Ama onlar PKK ile bağlarını koparmamışlar. Ama HDP kapatılırsa bunun demokratik görünümümüze etkisi ve siyasi sonuçları ne olur? HDP’ye kapatma davasının 2023 seçimlerine olan etkisinin iyi hesap edilmesi gerekiyor.