Yeni TTK bilgi toplumu yaratacak şirketler yurtdışından daha düşük faizle borçlanma şansı yakalayacak

Başta Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) olmak üzere iş dünyasından yükselen, “Yeni TTK ertelenmesin ama bazı maddeleri değişsin” taleplerini anımsattım:
- Yeni TTK’nın 40-50 maddesinin değişmesi gerektiğini gündeme getirenler var. Bunların başında TOBB geliyor.
- Kanunda bir değişiklik olmayacak. Buna gerek yok. Açıklayıcı tebliğler yürürlüğe girdikçe kafalardaki soru işaretleri ortadan kalkacak.
- İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Murat Yalçıntaş, İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Tanıl Küçük ve birçok şirket sahibi, “Tüm banka borçlarını internette açıkça yayınlamanın ne gereği var?” tedirginliğine dikkat çekiyor.
- Kimsenin şirket borçlarını tek tek listelenmesini istediği yok. Borçlar bilanço formatında tek kalem halinde açıklanacak. Başka teferruat istenmiyor.
Prof. Tekinalp, internet konusunda açıklayıcı bir tebliğ örneği hazırladığını vurguladı:
- Bu tebliğ, şirketlerin internet sitesinde nelerin yer almayacağına açıklık getirecek. Yazıldığı, çizildiği, söylendiği kadar sırları ortaya dökmek söz konusu değil.
Yeni TTK konusunda bilgi kirliliği oluştuğundan yakındı:
- Öylesine bir bilgi kirliliği oluştu ki, herkesin kafası karıştı, kuşkular ortaya çıktı. Oysa, yeni TTK’da yapmaya çalıştığımız Türkiye’de bilgi toplumunun oluşmasını sağlamak.
Tanımı tekrarlama gereği duydu:
- Bilgi toplumu, doğru bilgiye ulaşmak demektir. Türk toplumu, doğru bilgiye ulaşabilen toplum değildir. Bilgi toplumu olabilmemiz için aleniyet hükmünü koyduk.
Bu noktada “share holder” ile “stake holder” tanımlarına dikkat çekti:
- Share holder, hisse sahibidir. Stake holder ise, bir şirketin faaliyetlerinden menfaati etkilenen herkesi kapsar. Şirketin işçisi de, alacaklısı da, mal vereni ve müşterisi, hepsi bu kapsama girer. Şirketin durumunu bu tanıma giren tüm taraflar bilmelidir.
- Bu kadar şeffaf olmak şirketlere ne kazandıracak?
- Türkiye’de 95 bin anonim şirket, 780 bin limited şirket var. Almanya’daki anonim şirket sayısı 20 bin dolayındadır. Türkiye’de şirketlerde “sınırlı sorumlu” tanımına uyacak kimse yoktur. O yüzden bir şirket bankadan kredi alırken patronlarından şahsi kefalet de istenir. Yeni kanun bilançoya kredi alınabilmesini sağlayacak.
- Türk bankacılık sektörünün 1 Temmuz 2012’de uymaya başlayacağı Basel 2 kuralları da bunu gerektiriyor.
- Şirketler şeffaflaşıp, sağlıklı bilanço yapısına geçtikçe yurtdışından da daha ucuza borçlanma şansını elde edecek. Şu anda Türk şirketleri uluslararası piyasalara çıktıklarında Avrupalı, Amerikalı rakiplerine oranla 5-10 kat pahalı borç bulabiliyor.
Prof. Tekinalp yeni durumu şu cümleyle özetledi:
- Türkiye’de bilanço ihtilali yapmaya çalışıyoruz...
Eğer bu “ihtilal” Türkiye’de daha sağlıklı iş ve ticaret ortamı yaratacaksa, korkmaya, ürkmeye, çekinmeye, karşı çıkmaya gerek var mı?

Devlet yılda 600 milyon lira ayırsın, şirketlere ‘denetçi desteği’ versin

PROF. Ünal Tekinalp, yeni TTK’yla birlikte şirketlerinin mali yapıları konusunda bağımsız denetimin de öne çıkacağını anımsattı:
- Devlet öncelikle bir denetçi tarifesi yayınlasın. Şirketlerin sermayesine ve bilanço büyüklüğüne göre tarife değişsin.
Ardından önerisini ortaya koydu:
- Benim hesabıma göre bağımsız denetim için şirketlerin toplam yükü yıllık 600 milyon lirayı bulacak. Devlet bu konuda şirketlere destek versin. Bu destek 4-5 yıl sürsün. Destek verilirse şirketler denetim olayını daha çabuk benimser.
Hükümet böyle bir desteği gündemine alır mı?

İnternetten denetim vasiyetimdir olmazsa gözüm açık giderim

PROF. Ünal Tekinalp, ilerlemiş yaşına rağmen yeni TTK’nın gerektirdiği kuralların uygulanmasında teknolojinin devreye girmesinde ısrarlı:
- Şirketlerin bağımsız denetimi iki türlü yapılabilir. Biri yerinde, diğeri internetten.
- İnternetten denetim mümkün mü?
- Elbette... Her ay internet üzerinden bir form doldurulur, olur biter. Denetmen de internete girip, formun doldurulup doldurulmadığına bakar.
Bu konudaki ısrarını güçlendirmek için vasiyete dönüştürdü:
- Türkiye’de denetim işinin internetten yapılması benim vasiyetimdir. Devreye girdiğini görmeden ölürsem gözüm açık giderim...
Prof. Tekinalp’in bu dünyadan gözü açık göçmesine kimin gönlü razı gelir...

6 maddenin değiştirilmesi 70 maddeyi birden etkiler

PROF. Ünal Tekinalp, İTO Başkanı Murat Yalçıntaş’ın geçenlerde gündeme getirdiği yeni TTK’da değişiklik önerisine dikkat çekti:
- Bu iş öyle, “6 madde değişsin” demekle bitmiyor.
- Neden?
- 6 maddeyi değiştirmeye kalkmak 70 maddeyi birden etkiler. Maddeler kılcal damar gibi birbirinin içine geçmiştir.
Prof. Tekinalp’in bu sözlerini TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’na aktardım, şu yorumu yaptı:
- 6 maddeyi değiştirmek 70 maddeyi birden etkiliyorsa kanun tekniğinde bir hata var demektir...
Yeni TTK’nın yazım tekniğinde bir hata olabilir mi?

Yazar kasa fişine yönetim kurulundaki isimler girmeyecek

PROF. Ünal Tekinalp’e yeni Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) en çok tartışılan noktalarından birini sordum:
- Şirket yönetim kurulu üyelerinin tam listesinin yazar kasa fişlerine bile girmesi gerekeceği belirtiliyor.
- Fatura ve mal kabul makbuzuna girmesi söz konusu. Ancak, bu zorunluluk yazar kasa fişi için yok.
- Matbaalar şimdi harıl harıl yeni kanuna uygun fatura basacak değil mi?
- Buna da gerek yok. Mevcut faturalara basılacak mühür veya yapıştırılacak stickerle iş çözülür.
- Peki bankaların şube müdürlerine kadar birçok ismin kurum resmi kağıtlarına girmesi söz konusu olacak mı?
- Kimlerin isminin yer alacağını şirket yönetim kurulu belirleyecek. Bütün şube müdürlerinin şirket ya da banka matbu evrakına yazılması söz konusu değil.
Prof. Tekinalp, bu maddeyle ilgili mantığı açtı:
- Biz bu maddeyi Almanya’daki yasadan aldık. Amaç, naylon faturanın önüne geçmek. Almanya’da naylon faturaya karşı bu uygulama çok işe yaramış. Kim naylon faturaya isminin yazılmasını
ister... Bizde de bu maddenin naylon faturaya fren etkisi yapacağına inanıyorum.

DÜZELTME: Dün Sevan Bıçakçı’nın soyadını ‘Nişanyan’ yazmışım. Düzeltir, özür dilerim.