Vergi beyanına bakınca en çok noterler, en az lokantalar kazanıyor
GEÇTİĞİMİZ yıl beyan edilen kazançlara göz attığımızda, en çok kazanç bildirenlerin yıllık ortalama 217.7 bin TL ile noterler, en az kazanç bildirenlerin ise, yıllık ortalama 3 bin 829 TL ile lokantalar olduğu göze çarpıyor.
Olaya bir "futbol takımı" gibi baktığımızda; en çok kazanç gösteren ve vergi ödeyenlerden oluşan, 11 faaliyet grubu ile en az gösteren ve ödeyenlerden oluşan 11 faaliyet grubu, Tablo-I ve II’de belirtilmiştir.
NİÇİN NOTERLER
Tabloya bakanlar, "Demek ki Türkiye’de en çok kazananlar noterlermiş" diye düşünebilir. Ancak bu düşünce doğru değil. Noterler, yaptıkları tüm işlemlere belge düzenledikleri ve gider gösterebilecek harcamaları da sınırlı olduğu için, kuruşuna kadar vergilerini ödüyorlar. Yoksa, noterlerden daha fazla kazandığı halde, ilk 11’de gözüken ve gözükmeyen faaliyet grupları da var.
En çok kazanç bildirenlere göz attığımızda, bunların belgesiz gelir elde edemedikleri ya da gelirlerinin önemli bir kısmı için belge düzenlemek zorunda oldukları fark ediliyor.
Tabloya baktığımızda, bir noterin ortalama kazancının; 57 lokantacı, 52 diş protezcisi, 43 mobilyacı ya da 40 kürk imalatçısının kazançları toplamı kadar olduğunu fark ediyoruz.
DÜŞÜK KAZANÇ BİLDİRENLER
Tabloya bakıyoruz, vergi sonrası aylık 257 TL ile en düşük gelir gösterenlerin başında lokantacılar geliyor. Bunun iki nedeni var. Birincisi, insanlar önceden olduğu gibi lokantaya gitmiyor, ayaküstü atıştırmayı ya da evde yemeği tercih ediyorlar. İkinci neden ise, emeklilere ve ücretlilere "vergi iadesi kaldırılınca, çok kişi fiş-fatura almaktan vazgeçti. Diğerlerine bakıyoruz; vergi sonrası aylık net gelir diş protezcisinde 285 TL, mobilyacıda 336 TL, bakkalda 348 TL, kürkçüde 356 TL, ayakkabıcıda 374 TL. Özetle asgari ücretin bile altında!..
Merak edenler için açıklayalım; kuyumcular yıllık ortalama 9 bin 957 TL (vergi sonrası aylık 653 TL), fırınlar 6 bin 890 TL (vergi sonrası aylık 464 TL), bina inşaatı yapanlar 17 bin 523 TL (vergi sonrası aylık 1031 TL), oteller 10 bin 56 TL (vergi sonrası aylık 632 TL), kazanç göstermişler.
Tablodan da fark edileceği gibi, birçok meslek grubu ayda 300-400 lira gelirle yani asgari ücretin altında bir para ile yemiş, içmiş, giyinmiş, kira, elektrik, su ve yakıt parası ödemiş, çocuk okutmuşlar!..
Yukarıdaki veriler, kriz öncesi dönemin kazancını ve buna bağlı olarak kayıtdışılığın boyutlarını yansıtıyor.
Kriz döneminde ortaya çıkan tabloyu da bir süre sonra göreceğiz...
