Wagner, Elvis ve Zeki Müren

Doğan HIZLAN

Richard Wagner'in operalarının sahnelendiği Bayreuth Festivali, 86 yaşına ulaştı.

Bir bestecinin eserlerinin sürekliliği için imrenilecek bir rakam.

Festival'de dört operadan oluşan Nibelungen Halkası da icra edilmiş.

Her yıl yapılır Bayreuth Festivali, yalnız bu yıl torunu Gottfried Wagner'in, ailenin kirli çamaşırlarını, politikacılarla ilişkilerini açıklayan kitabı Wer nicht mit dem Wolf heult (Kim ki kurtlarla birlikte ulumazsa) yayınlanınca besteci bir kez daha gündeme geldi. Hitler üzerine bir oyunda kullanılan lakabının Wolf(Kurt) olmasına imada bulunuluyor.

Büyük ailelerin üstünlükleri de, defoları da çoktur. Aileden biri çıkıp gerçekleri yazar.

Kitabın ilgi çeken yanı, ailenin Hitler'le olan yakınlığı. Şansölye olmadan önce de ailenin dostuymuş, 1933 ile 1944 arası da Festival'in Onur Konuğu. Üçüncü Reich'la sıkı işbirlikleri, festivalin görkemli devam edişinin de herhalde gerekçeleri arasına konulabilir.

Hiç kuşkusuz aileye, yazarın deyimiyle Kurt Amca (Hitler), sanatsal konularda büyük görevler vermiş.

Kitaba aileden itirazlar geliyor, kimine göre bu, yazarın metnini yazdığı bir soap opera, kimilerine göre kan davası tutanağı.

Ben aile içi çekişmelere girmeyeceğim.

Geleneksel Avrupa anlayışında ailelerin geçmişlerine sahip çıkışları, Wagner'in operalarının 86 yıldır çalınıp söylenmesi.

Hiç kuşkusuz Hitler döneminde de, sonrasında da Almanya onu yok saymamıştır.

Aile bunun bilincindedir, devlet de bu bilinci destekler.

***

ELVIS de Amerika'da ölümünün 20'nci yılında sevenlerine göre bir ikon olma özelliğini sürdürüyor. Efsane büyüyor.

Sevenleri mezarının başında toplanıyor.

Öldüğünde cenaze törenine 80 bin kişi katılmıştı, şimdi ziyaretine açılan Graceland'deki mezarını her yıl 750 bin kişi ziyaret ediyor.

Rock'un tanrısı post mortem ihtişamından bir şey kaybetmedi.

Elvis Haftası da Memphis'te 17 Ağustos'a kadar devam edecek.

Elvis'i yaşatan ne geleneksel aile bağları, ne Amerikan devleti, sadece sevenleri.

Özel teşebbüs Amerikasının bireye dayanan gücü.

***

ZEKİ Müren neydi?

1950'lerden sonra yükselen Zeki Müren, Türk müziği sevenlerin aradığını bilmeden bulduğu bir addı.

Demlokrat Parti iktidarının yükselişinin şehirdeki zevki olarak da nitelendirebilinir.

Onu devlet değil, gene özel teşebbüs destekledi ama devletin radyoları da onun ününün yaygınlaşmasını sağladı.

19 Mayıs törenlerinden birinde Beklenen Şarkı'sı resmi müzikti.

Karma ekonominin karma zevkin bir sentezi.

***

ÜÇ kişiyi eksen alan olaylar, üç ulusun kimliğini, insan unsurunu yeterince özetliyor sanırım.