Denizkaplumbagalari

Hayat dolu Göksu Deltası’ndan çıktık yola...

Güneşin yıl boyu sıcak yüzünü esirgemediği Taşeli Yarımadası’nın yaşam kaynağı Göksu Deltası... Akdeniz’in Anadolu bozkırlarına açılan kapısı Ermenek’e uzanan, sürprizlerle dolu bir yolculuğa çıkıyoruz Göksu Nehri’nin peşinden. Dev testere dişlerini andıran yamaçlar, heykeltıraş titizliğiyle oyulmuş kaya mezarları, derin kanyonlar ve göz alabildiğine kayalıklar... Bol bol manzara fotoğrafı çekebilirsiniz.

10 yıllık nöbetin bilançosu 1.5 milyon kaplumbağa

Caretta caretta’lar yakın zamana kadar Dünya Doğayı Koruma Birliği’nin ‘Kırmızı Liste’sinde ‘Kritik Tehlikede’, yani yok olmanın eşiğindeydi. Kısa süre önce sayıları artınca ‘Hassas Tür’ kategorisine alındılar. Peki; denizler kirleniyor, plastikler kaplumbağaları öldürüyorken bu nasıl oldu?

‘Hayır’ demeden önce bir düşünün

Kaliforniya Üniversitesi’nde (UCLA) yapılan bir araştırmaya göre, ebeveynler çocuklarına günde ortalama 400 kez ‘Hayır’ diyor. Peki, bu durum nelere sebep olabilir? Uzmanlara sorduk.

Güle güle Kaplumbağa Ana

Türkiye geçen hafta çok büyük bir vatanseverini, Dalyan’da ‘Kaptan June’ olarak bilinen June Haimoff’u kaybetti. Hayatını bu eşsiz beldeye ve Caretta caretta’ların korunmasına adamıştı. Ben merhumeyi yakinen tanıdım, dinlemek ister misiniz?

İklim değiştikçe onlar da değişiyor

Hayvanlar iklim değişikliğine sadece üç şekilde tepki verebilir: Hareket edebilir, uyum sağlayabilir veya ölebilir. Şu anda her üçü de yaşanıyor. Canlılar hayatta kalmak için büyük bir çaba sarf ediyor. Bu uğurda binlerce yılda edindikleri alışkanlıkları dahi değiştiriyorlar. Göç yolundan dönenler, çiftleşme düzeni bozulanlar var; bazıları yol bulamıyor ve nesli tükenme tehlikesine giriyor... İklim krizi nedeniyle neler yaşadıklarına biraz daha yakından bakalım...

Uçan dev zorda

Tüm koruma çalışmalarına rağmen uçabilen en ağır kuş türü olan toyların sayısındaki azalma durdurulamıyor. Tüm dünyada yok olmanın eşiğine gelen toyların Türkiye’deki sayısı da 12 yılda 1.000’den 800’ün altına düştü. Bu özel canlının neslini tehdit eden ilk şey avcılık. Biçerdöverlerse yuvaları tahrip ediyor.

İklim krizini anlamak için okumak

Kasıp kavuran sıcaklar, ani hava değişimleri, ormanları küle çeviren yangınlar, kentleri boğan seller, kuruyan nehirler, tükenen türler, azalan tarımsal üretim derken ekolojik krizin uzak bir gelecekte değil, bizzat şu anda yaşanmakta olduğunu sert bir şekilde fark ediyoruz. Peki, iklim krizini çözmek elimizde mi? Karbon ayak izi ne demek? Bireysel olarak ne yapabiliriz? Yerel yöneticilerden, hükümetlerden ne tür taleplerde bulunabiliriz? İklime ve ekolojiye dair zihnimizi aydınlatacak, günlük hayatımızda bize yol gösterecek kitapları seçtik.

Kıbrıs’ta bir millet üç devlet!

"Bugün Türkiye’nin yapması gereken, KKTC’nin dost devletlerce, bu arada aramızda akrabalık bağları bulunan devletlerce tanınmasını sağlamak için her türlü diplomatik çabayı göstermektir. ‘Bir millet, iki devlet’ söylemi lafta kalmamalı, KKTC’nin tanınmasını içerecek biçimde ‘bir millet, üç devlet’ olarak güncellenmelidir.”

Karavanla Çıralı yollarında

Türkiye pandemide kademeli normalleşmeye geçtiği andan itibaren soluğu bağda bahçede, doğada almaya başladı. Biz de karavana atlayıp rotayı Kemer-Kumluca karayoluna çevirdik. Ara duraklarıyla Antalya’nın insanın başını döndüren kıyı şeridi Çıralı’dayız.

Doğa bu yıl kâh ağlattı, kâh güldürdü

Biz her ne kadar ona hükmettiğimizi düşünsek, sorunlarını görmezden gelsek de 2020’de hayatlarımızın belirleyici unsuru yine doğa oldu. Geleceğimizi etkileyecek birtakım kırılma noktaları yaşadık ama umut veren, gülümseten gelişmeler de yok değil... Gezegenimizde yılın başından beri neler olup bittiğini ay ay mercek altına aldık.

Akdeniz’in hassas canlıları için uluslararası koruma

Türkiye, Fas ve Tunus, Akdeniz’de yok olmanın eşiğindeki türleri korumak için kolları sıvadı. Projenin ilk hedefi, durumu kritik olan türlerin avcıların ağlarına takılmalarını ya da onlar tarafından öldürülmelerini önlemek.

Caretta Tuba’nın peşinde... Kıyı kıyı, ada ada Akdeniz ülkeleri

Bir Akdeniz gezisine çıkacak olsanız nasıl bir rota belirlerdiniz? Hangi adalara, hangi kıyılara uğrar, hangi sularda yüzerdiniz? Bu defa rehberimiz bir iribaş denizkaplumbağası, yani bir Caretta caretta olan Tuba. Unutmayın ki kumsallarında betonların, suyunda plastik başta olmak üzere kirliliğin her geçen gün biraz daha arttığı Akdeniz’de bir kaplumbağanın geçtiği sular en temiz, yaklaştığı kıyılarsa en bakir yerler.

‘Şehirden kaçanlar gelecek için umut veriyor’

Konfor alanlarımıza yapışıp kalsak da nafile çünkü refahı oluşturan şartlar artık geçerli değil. “Şimdi hayatta kalma zamanı!” diyor Doç. Dr. Ebru Güzel ama umutsuz değil gelecekten. Kentlerden kaçıp kırsala yerleşenlerin yeni bir çağın fitilini ateşlediğini söylüyor: ‘Onarım Çağı’...

Likya, Patara ve Belkıs’tan güzel haber

Patara plajında tedavi edilen üç denizkaplumbağası, Emine Erdoğan’ın da katıldığı törenle suya bırakıldıktan sonra izlemeye alındı. Çip takılan, ‘Belkıs’, ‘Patara’ ve ‘Likya’ adlı ergin caretta’lar ile ‘Kaş’ adlı yavrudan dün ilk sinyaller Patara açıklarından geldi.

Kıyıların sahipleri geri geldi!

İnsanların sokaklardan çekilmesiyle şehirlere inen canlılar sokakları doldurdu. Bunun bir başka güzel örneğiyse kıyılarda yaşanıyor. Yunuslar ve denizkaplumbağaları da marinalarla kumsallarda gün boyu oyunlar oynuyor.

Bir zamanlar buralar hep bizimdi

185’ten fazla ülkede görülen koronavirüs nedeniyle dünya nüfusunun üçte biri kısıtlanmış koşullarda ya da karantinada yaşıyor. Bu durum insanlık için trajik olsa da memnun olanlar da var. Geyiklerden keçilere, tavuskuşlarından vahşi kedilere kadar şehirlerin çevresinde yaşayan birçok yaban hayvanı boş sokak ve meydanların keyfini sürüyor. Bodrum’da ördekler ve domuzlar görüldü, Haliç’te ise uzun yıllardan sonra yunuslar oynaşıyor...

Ailemizin ajandasına 2020 için yazdığımız geziler

Yeni yılın ilk haftası elime kâğıdı kalemi alır, önce bir önceki yıl nereleri gezdiğimizi yazar, bir sonraki yıl nerelere gitmek istediğimizi not ederim. 2020 seyahat planlarımızı konuştuğumuz şu günlerde bizim de listemiz neredeyse tamamlandı. Bu listeye sonradan eklenen çok yer, şehir olur ancak burada paylaştığım seyahatlerin hepsini yapmak için farklı sebeplerimiz var. Seyahat listemizin size de ilham vermesi dileğiyle!

537 bin yavru denizle buluştu

TARIM ve Orman Bakanlığı’nın üniversiteler ve gönüllü kuruluşlarla yaptığı işbirliği sayesinde bu yıl 287 bin 424’ü Caretta caretta toplam 537 bin 424 yavru denizkaplumbağası mavi sularla buluştu.

Caretta caretta'lar nerede yaşar? Caretta caretta ile ilgili bilinmesi gerekenler

Yumurtlamak haricinde karaya hiç çıkmayan caretta caretta'lar, nesli tükenmekte olan canlılar kategorisinde yer alıyor. Oksijenli havadan almasına rağmen uzun süre su altında kalan caretta caretta'lar sırt tarafı kırmızımsı kahverengi alt tarafı ise beyazımsı açık sarı renklidir. İşte, caretta caretta ile ilgili merak edilen bazı bilgiler...

Plastiksiz gelecek için bilmeniz gereken 9 şey

Salıdan sonra poşetler ücretli. Uzun zamandır gündemdeydi, 1 Ocak itibariyle hayata geçiyor. Artık plastik poşetlerin her biri en az 25 kuruşa satılacak, bu ücret her yıl güncellenecek. Bu karar yeterli mi, hayatımızda neler değişecek, doğayı korumak için başka neler yapabiliriz? Uzmanlara danıştık.

Onlar çabalıyor, ya biz?

Denizkaplumbağaları, iklim değişikliğinin sonuçlarını ilk yaşayanlardan. Ama artan sıcaklara karşın çözüm üretmeye çalışıyorlar. Bu yıl yaşam döngülerinde önemli bir değişiklik yaptılar!

Atın beni denizlere!

Orta Asya’da deniz vardı da biz mi yüzmedik?

Onlara çok şey borçluyuz

Yeryüzünde her 13 dakikada bir, bir canlı türü için kıyamet yaşanıyor. Yani bir tür sonsuza kadar yok oluyor. Bunun en önemli nedeni, doymak bilmeyen hırslarımız, tüketim alışkanlıklarımız ve gezegenimizin yaşadığı sorunlara duyarsız kalmamız. Öte yanda da bir canlının hayatı için varını yoğunu ortaya koyan, gece gündüz çalışan, yeri geldiğinde kapı kapı dolaşan, günlerini, aylarını hatta yıllarını bir canlıya adayan güzel insanlar var. İşte en kıymetlilerimizin kaderini değiştiren hayvanseverlerin ilham veren hikâyeleri...

Yaz bi kenara...

Artık resmi olarak yaz mevsimindeyiz. Hem de en 2017’sinden... Peki sıcaklarda nasıl ‘cool’ olup serin kalacağız? Nerede güneşlenmeli, kimi dinlemeli, nasıl partilemeli? Hangi kitap, nasıl dekorasyon, nereye seyahat? Nereler popüler olacak, neleri konuşacağız, kimler kazanacak? İşin uzmanlarına sordum, cevaplardan çoktan seçmeli test yaptım. Sonra kendi hazırladığım testi oturdum kendim çözdüm. Siz de çözün bakalım kim bilecek, kim yaya kalacak...

Caretta besleyen cezasını çeksin

Denizkaplumbağalarının ‘koruyucu meleği’ DEKAMER, bakanlığa yazı göndererek, Caretta caretta’lara yaklaşanlara, onları kucaklayanlara, ‘selfie çektirenlere’, elle besleyenlere ceza uygulanmasını istedi.

Ellerimle büyüttüğüm...

İstanbul’da tedavi altındaki iki deniz kaplumbağası Mersin’de denize bırakıldı. Nesli tehlike altındaki bu canlıların beslenmelerine bizim de katkımız olmuştu. Onları uğurlarken yanlarında olmasak olmazdı.

‘Caretta caretta’lar! ilk hedefiniz Akdeniz

‘Caretta caretta’lar, nesli tükenme tehlikesinde olan nadir canlılardan. Belek kıyıları Akdeniz’in ikinci, Türkiye’ninse en büyük yumurtlama alanı. Bin yumurtadan sadece üçü ergin olabiliyor. Bu canlıların mücadelesini yakından izlemek, yaşama dönmelerine ve rehabilite edilmelerine katkı sağlamak muhteşem bir deneyimdi.

Egzotik Afrika şehri: Malabo

Afrika’nın batı kıyısındaki Malabo, dünyada, anakara üzerinde bulunan bir devletin ada üzerinde bulunan tek başkenti. Ekvator Ginesi’nin 187 bin nüfuslu şehri petrol zengini. Okurumuz, Türkiye Gezginler Derneği Başkan Yardımcısı Selman Arınç gitti, izlenimlerini yazdı.