Fransızlardan edebi anıtımıza ödül

Doğan HIZLAN

Yaşar Kemal'in bir ödül töreninde daha bulundum.

Dün, Gazeteciler Cemiyeti'nde düzenlenen bir törenle, edebiyat elçimize Ecureuil Yabancı Edebiyat Ödülü'ü verildi.

Fransa'dan 17 kişilik bir heyet bu ödülü ona sunmak üzere Türkiye'ye geldi.

Bordeaux'dan gelen bu ödülün Yaşar Kemal için ayrı bir önemi var.

Çünkü denemenin eşsiz ustası Montaigne de Bordeaux'lu, o da kitabi dile isyan ederek, halkın konuştuğu dili tercih etmiş.

Nasıl Yaşar Kemal, kitabi dile yan çizip, halkın konuştuğu, her gün yenilenen, tazelenen bir dilin romanını yarattıysa, o da böyle bir dille denemelerini yaratmış.

Nail Güreli'den sonra konuşan Monsieur Duqerroy, yerelden evrensele açılan yolda romancının başarılı eserlerini övdü.

Konuşmada, Yaşar Kemal'in özgünlüğüyle, nasıl önemli olduğunu dünya edebiyatındaki devlerle mukayese ederek dile getirdi.

Duqerroy'un sözleri, beni ve orada bulunan bütün Türkleri onurlandırdı.

Türkiye'de bir çok tarihi anıt olduğundan söz eden konuşmacı, buraya bir edebi anıt olan Yaşar Kemal'i selamlamaya geldiklerini söyledi.

Edebi anıt, güzel bir benzetme.

Eserlerini fransızcaya çeviren, Münevver Andaç, konuşmacıların teşekkür ve anma listelerinde vardı.

Gerçekten de bir yazarı başka bir ülkenin diline çeviren birinin önemini burada hatırlatmak gerekir. Yazarın sevdirilmesinde büyük rolleri vardır.

Yaşar Kemal, ödüle teşekkür konuşmasında, her zamanki gibi, dil üzerinde yoğunlaştı.

Fransada iki dostum vardı dedi, kitaplarını yayınlayan Gallimard ve Mitterand.Aileden biri, Gallimard, ödül töreninde hazırdı.

***

ÖDÜL töreninde -istek üzerine- kısa bir konuşma yapan Nazar Büyüm'e, Yaşar Kemal'in yabancı ödül sayısı kaça ulaştı diye sordum, faksımı istedi, arakasından da, sayfan yetmez diye ekledi.

Faksı alınca ona hak verdim.

Törenin daha kalabalık olmasını dilerdim. Gerçi önemli gazete ve dergilerin, televizyonların temsilcileri vardı ama bunlara ne kadar yer verilecekiti?

Düşünün, Fransadan aralarında enstitü müdürleri, milli eğitim bakanı danışmanı ve Bordeaux Kitap Fuarı yönetmeninin de bulunduğu 17 kişi gelmiş.

Yazara, edebiyatçıya duyulan saygının bir belirtisi.

Yaşar Kemal,bilirsiniz, iyi dilin kent dışındaki dil olduğunu savunur. Kendisi bunun en üstün örneklerini verdiğinden, bizi de inandırır.

Dün de Sait Faik'i överken, o da Adapazarının köyündendir, dedi.

Böylece Sait Faik'i YDK'ya (Yaşar Kemal Dil Kulubü) kaydettirdi.

Bunları söylerken, Yaşar Kemal üzerine en iyi eleştirileri yazmış olan Fethi Naci ile Nazar Büyüm gülücüklerle sanki buna itiraz ediyorlardı.

Yaşar Kemal, kürsüden onlara ihtarda(!) bulundu ve bu iş de kapandı.

***

YAZARLARIMIZ, sanatçılarımız ödül aldıkça, dünyaya açıldıkça, Türkiye'nin gerçek çehresinin tanınacağı inancındayım.

---