Elli yıldır gelmeyen Godot

İrlanda'nın başkenti Dublin'de 50. yıl kutlamaları çerçevesinde Gate Tiyatrosu'nda sahnelenen oyunda Vladimir rolünü üstlenen Barry McGovern, Beckett'in Paris'te perdesi bile olmayan Babylone Tiyatrosu'nda ilk oynandığında hafife alındığını söylüyor.

Godot'yu Beklerken'in konusu neydi?

İki aylak sirk palyaçosu çıplak bir sahnede, yapraksız bir ağacın altında, kim olduklarını bilmedikleri Godot adında birini beklemektedirler.

Oyun kişileri listesinde Vladimir ve Estragon olarak belirtilen bu iki arkadaş birbirlerini Didi ve Gogo diye çağırırlar.

Birinci bölümün sonunda Godot'nun gelmeyeceğini bildiren haberci çocuk ise Vladimir'e Monsieur Albert diye hitap eder.

Oyun boyunca bu iki kişinin beklemekten başka yapacak işleri yoktur.

Vakit geçirmek için aralarında geçmişlerinden söz ederler, Kutsal Kitap'tan hatırladıklarını okurlar.

O sırada Lucky ile Pozzo gelir ama uşak-efendi ilişkisi onları tiksindirir.

İkinci perdede ağaçta dört beş yeşil yaprak açmıştır ama ikisinin de artık dirençleri kırılmıştır.

Godot, yeniden gelmeyeceğini bildirmiştir, kahramanların yapabileceği tek şey kendilerini ağaca asmaktır, ama bunu da beceremezler.

Bekleyiş yeniden başlayacaktır.

* * *

GODOT'YU BEKLERKEN, 1955’te Muhsin Ertuğrul'un kurduğu Küçük Sahne'de oynandı.

Oyunculardan dördünü de Yıldız Kenter'den öğrendim.

Şükran Güngör, Kámran S.Yüce, Agáh Hün ve Münir Özkul varmış kadroda.

Büyük bir olaydı.

Ancak kuşkucu yöneticiler gene ikirciklendi.

Godot kimdi, neden bekleniyordu?

Onlara göre beklenen komünizmdi ve ona imada bulunuluyordu.

İşte bu yüzden oyun yasaklandı.

Sanırım sonradan aklandı ama bu ayıp da, düşünce ve tiyatro tarihimize not düşüldü.

Samuel Beckett'in sonradan romanları, oyunları dilimize çevrildi.

Üstün nitelikteki oyunlar, edebiyat eserleri, birden hayatın içine giriveriyor, herkesin diline dolanıyor.

Bizim kuşağın dilinde, ‘‘Godot'yu mu bekliyorsun?’’ sorusu çok kez soruldu.

* * *

BECKETT'i okumak isteyenlere birkaç kitap adı:

Molloy-Malone Ölüyor- Adlandırılamayanlar, Godot'yu Beklerken, Hiç İçin Metinler.

Tiyatro tarihine ve birkaç kuşağın hayatına mühür vurmuş Godot'yu Beklerken'in her kuşağa söyleyecek sözü, iletilecek mesajı vardır.