Doğan Hızlan: Arkeolojiyi çocuklara sevdirebiliriz

Doğan HIZLAN

Arkeoloji Müzesi Müdürü Dr. Alpay Pasinli ile birlikte müzeyi dolaşıyoruz.

Gezdiğim, gördüğüm, yeni bölümlerinin açılışına katıldığım bu müze, eserlerin menşe şahadetnamelerini öğrendiğimde, Osmanlı'nın kültür coğrafyasını hayal ediyorum.

Tarih atlası ile arkeoloji atlası bu imparatorlukta üst üste çakışmış.

Hiç kuşkunuz olmasın, Cumhuriyet ve Ataürk de, bu bilimin çağdaşlaşmadaki önemini farketmiş.

Onca metrekarede hüküm süren bir imparatorluğun toprak altı zenginliklerinin sergilendiği yerdir Arkeoloji Müzesi.

Tarihe, siyasete, sanata, bütün disiplinlerin, unsurların toplamını içeren bir objektiften bakmalı.

* * *

MÜZE'nin beni etkileyen diğer özelliği de, çocuklar için ayrı bir bölümün bulunması.

Büyüklerin yanında müzeyi gezerken sıkılmayacaklar. Kendi ölçülerinde her şeyi uygulayarak öğrenecekler.

Ortada kocaman Truva Atı'nın içine girecekler, pencerelerinden müzeyi görebilecekler.

Zekanın tarihteki önemli bir örneğinde oynayabilecekler.

Yazı tabletlerini gördüklerinde, kendi alfabelerini, defterlerini, sonra da bilgisayar ekranlarını hatırlayacaklar.

Küçük ama düş gücü ile dolu kafalarında, insanoğlunun geldiği yeri o günle karşılaştırıp, kendilerine ve insanoğluna güvenleri artacak.

Tarihin, müzelerin bir özelliği vardır. Geçmişten bugüne uzayan çizgide, gelişmelerinizi, çöküşlerinizi görüp bir özeleştiri yapma olanağı bulursunuz.

Müzelerde çocuklar için bölüm açılması çok ilgi çekici. Çocuk, yaşadığı, katıldığı etkinliğe daha çabuk ısınıyor.

Yurt dışındaki ünlü müzeleri gezdiğimde, orada çocuk ziyaretçilerin cıvıltısını ararım. Tuvaldeki renklere, onların ses rengi katılır.

Oraya çömelip resim yaparlar, bir şeyi yaratmanın hazzını daha küçük yaşta duymaya başlarlar.

Güzel eserleri gördükleri için, çirkinliğe tahammül edemezler.

* * *

ARKEOLOJİ Müzesi içindeki eski Sanayi-i Nefise Mekteb-i Áli, 1917 yılından itibaren Eski Şark Eserleri Müzesi olarak kullanılıyor.

1974 yılında bir onarım gördü ama acil bakıma ihtiyaç duyulan bir bina.

İçinde, İslamiyet'ten Önceki Mısır, Eski Mezopotamya, Hitit ve Urartu eserleri var.

Şimdi Garanti Bankası'nın sponsorluğunda Müze yenileniyor, modernleşiyor ve yeniden düzenleniyor.

Garanti Bankası'nın onarım için verdiği para, 200 milyar.

Banka, daha önce de Arkeoloji Müzesi'ne yeni bölümlerin açılmasından jeneratör alımına kadar bir çok ihtiyacın sponsorluğunu üstlendi.

Okurlarım bilir, ben sponsorları övüyorum. Adlarını yazılarıma almayı da sanat görevi sayıyorum.

* * *

YAZIMIN üç ana fikrini özetlersem,

700. yılda Osmanlı'nın kültür atlasına bakmak gerekiyor,

Çocukları mutlaka müzelere götürelim.

Sponsorlardan, sanatın yeni hámilerinden de çok söz edelim ki örnekleri artsın.