Demirel'in gözdesi: Tony Blair

Sedat ERGİN

Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, İngiltere Başbakanı Tony Blair'e hayranlığını tek bir sözcükle dışa vuruyor:

‘‘Yıldız...’’

Son haftalarda kamuoyu yoklamalarında yüzde 80'lerde seyreden popülaritesiyle İngiltere'yi yerinden oynatan İşçi Partisi Lideri Blair, Demirel'in son dönemde en çok beğendiği siyasetçi.

Demirel'in Blair'e ilgisini, geçen salı günü Kuveyt'ten dönerken uçakta gazetecilere yaptığı ‘‘Blair'in İşçi Partisi kongresindeki konuşmasını muhakkak okuyun’’ tavsiyesiyle fark etmiştik.

Blair, parti kongresindeki konuşmasında İngiliz halkına ‘‘Ülke tarihinin en radikal reformlarına hazır olun’’ çağrısını yapmış ve eğitim, ekonomi, sağlık ve siyasi yapılanmada giriştiği reformların ana çerçevesini çizmişti.

Demirel, sohbetimizde bu konuşmaya atıf yaptıktan sonra devam ediyor:

‘‘Ben, son 30 yılda İngiltere'yi yöneten liderlerin hepsiyle tanıştım. Wilson, McMillan, Thatcher, Heath ve Major'ı bunlar arasında sayabilirim. Blair, fevkalade tatlı bir adam. Cıvıl, cıvıl...’’

Demirel, Blair ile ilk olarak geçen mayıs ayında Paris'te yapılan NATO zirvesi sırasında tanışmış. Aralarında geçen konuşmayı şöyle aktarıyor:

‘‘Kendisine şunu söyledim: İngiltere olarak Avrasya'ya eğilin. Türkiye, dün Batı dünyası için bir castle (kale) idi. Bugün Batı için bir bridge (köprü) haline gelmiştir. Türkiye'yi önemseyin. Ben bunları söyleyince ‘Evet, size katılıyorum' dedi.’’

Demirel’in Blair hayranlığı, İngiliz liderin ‘‘cıvıl cıvıl’’ kişiliğinin yanı sıra, ‘‘radikal reformculuğu’’ndan besleniyor.

Demirel, Blair'in reformculuğunu şöyle değerlendiriyor:

‘‘Yeni hükümet anlayışında iki şey çok önemli. Birincisi devletin elindeki imkânların etkin kullanımı. Ama bu tek başına yeterli değil. Üretkenlik de çok önemli. Değişim tek başına hedef değildir. Hedef, verimlilik ve etkinliktir.’’

Demirel'e göre, ‘‘Devleti hantal olmaktan kurtarmak gerekiyor. Bu da ancak verimlilik ve etkinlikle sağlanabilir.’’

‘‘İşte Blair bunu getiriyor...’’ diye ekliyor.

Blair'e ilgisi, Demirel'in son dönemde zihinsel egzersizlerinde çok geniş bir yer tutan ‘‘devlette reform’’ arayışı ile büyük ölçüde örtüşüyor.

‘‘The Economist Dergisi’’nin ‘‘Büyük Hükümet Hâlâ İşbaşında’’ başlıklı sayısı Demirel'in elinden düşmüyor. Demirel ‘‘Bunun muhakkak okunması gerekiyor’’ diye devam ediyor. Ve şunları ekliyor:

‘‘Hükümet büyük mü, küçük mü olmalı? Devletin yeni fonksiyonları tartışılıyor, bütün dünya daha iyi bir idare arıyor. Biz de dünyayı anlamaya çalışırken, kendimizi de anlamaya çalışmamız lazım.’’

Sohbet dönüp dolaşıyor ve Türk sosyal demokratlarının durumuna geliyor.

Demirel'e ‘‘Blair'i bu ölçüde överken ‘Darısı Türk sosyal demokratlarının başına' mı demek istiyorsunuz?..’’ diye takıldığımızda, şu karşılığı alıyoruz:

‘‘Kaç kişi kaldınız ki?’’