100 bin dolara spor uçak

Yeni nesil tek motorlu özel jetler, yüksek performanslı uçaklar derken şimdi de imalatçılar "sportif hafif sınıf" olarak adlandırılan tek motorlu küçük uçak pazarında kapıştı.

Cessna yeni modeli 162 Skycather ile, Cirrus da satın aldığı Alman FK Lightplanes ürünü FK-14 Polaris’le pazara girdi. Ortalama fiyatları 100 bin dolardan başlayan iki kişilik hafif uçaklar, şimdiden yüzlerce sipariş aldı. İki model ilk defa ABD’de Oshkosh’ta yapılan AirVenture Havacılık Şenliği’nde tanıtıldı.
/images/100/0x0/55eb2756f018fbb8f8aec92b
Dünyada son yıllarda artan yakıt fiyatları havayollarından küçük uçaklara havacılığın her kolunu vurdu. Uçuş maliyetleri neredeyse üç kat arttı. Sadece ABD’de 1947’de 800 bin amatör pilot varken bu rakam 2007’de nüfus ve ekonomik imkanlar artmış olmasına rağmen 600 bine düştü.

İmalatçılar, yeni teknolojiler kullanarak maliyetleri aşağı çekmeye uğraşıyor. Yeni nesil ucuz, kullanımı kolay uçaklarla amatör pilot sayısının yeniden artırılması hedefleniyor. Bu uçaklar aynı zamanda pilot eğitiminde de kullanılabilecek özelliklere sahip olacak.

NEDEN HAFİF UÇAK

Yurtdışında bu tür uçaklar, ultralight yani hafif sınıfta. Vergi ve sigorta oranları daha düşük.

İki kişilik olduğu için maliyetler Cessna 172 veya Cirrus SR20 gibi dört kişilik uçaklara göre yüzde 25 daha az. Yakıt tasarrufu ortalama yüzde 35-40 civarında.

Yeni nesil motor ve iyi aerodinamik tasarım uçuş maliyetlerini aşağı çekiyor. Sportif hafif sınıf uçakların ortalama hızı saatte 220 kilometreyi aşıyor.

Ultralight sınıfındaki uçakları uçurabilmek için 20 saatlik uçuş eğitimi yeterli. Normal büyük tek motorlu uçaklarda en az 50 saatlik eğitimle alınan Özel Pilot Lisansı’na (PPL) sahip olmak gerekiyor. Hafif uçakların kullanımı daha basit. Hata kaldırabiliyor.

CESSNA’NIN YENİ KUŞU

Amerikan Cessna şirketi, geçen yıl ilk uçuşunu yaptığı 162 Skycather modeliyle bu pazara girdi. Üstten kanatlı, 600 kilogram ağırlığındaki metal gövdeli uçak, Rotax 912 tipi 100 beygir gücünde motora sahip. Kokpitte iki pilot yan yana oturuyor. Konfora büyük önem verilmiş. Koltuk tasarımları uzun uçuşlarda pilotlara ergonomik oturuş sağlıyor.

Pilotlar tüm uçuş verilerini ve haritayı önlerinde bulunan Garmin G300 ekranlarından takip edebilecek. Saatte 220 kilometre hıza ulaşabilen Skycather’in menzili ise 870 kilometre.

Teslimatları 2009’un ikinci yarısında başlayacak uçak için 3 Ağustos’a kadar özel bir kampanya var. Uçağın Türkiye temsilcisi EmAir’in verdiği bilgiye göre, 5 bin dolar depozito ile sipariş sırasına girilebiliyor. Bu rakam 3 Ağustos’tan sonra 10 bin dolar olacak.

Uçağın fiyatı istenen ekstra sistemlere göre değişmekle birlikte 109 bin dolardan başlıyor. Cessna, fuar sırasındaki satış promosyonuyla şimdiden 500 adetlik siparişe yaklaştı. Skycather’a Türkiye’den de iki sipariş var. İmalatçının hedefi yılda en az 700 uçak üretip teslim etmek.

CIRRUS RAKİP ÇIKARTTI

Tek motorlu uçak pazarına üzerinde paraşütü bulunan SR20 ve SR22 modelleriyle hızlı bir giriş yapan Cirrus şirketi, hemen Cessna’ya rakip çıkarttı. Alman FK Lightplanes şirketinin ürünü kompozit gövde ve kanatlara sahip FK-14 modelini satın aldı. İlk uçak, Cirrus tarafından Oshkosh’ta tanıtıldı. İmalatçı bu uçağa "SRS" adını verdi.

Alman kit uçak imalatçısı FK Lightplanes şirketi, FK-9, FK-12 gibi modelleriyle tanınıyor. Alttan kanatlı uçak, iki kişilik, iniş takımları sabit. Aynı rakibi gibi Rotax 912 motor kullanılıyor. Kompozit pervanesi iki yerine üç palli. Bunun anlamı, performansın daha artması.

Uçağın fiyatının 105 bin dolar civarında olması bekleniyor. Cirrus’ün Türkiye temsilcisi Top Service’in verdiği bilgiye göre henüz resmi fiyat açıklanmasa da Türkiye’den de uçağa ilgi büyük. Tolga ÖZBEK

MEET THE BOSS

Tam 10 bin uçağın geldiği, 300 bin kişi tarafından ziyaret edilen Oshkosh’taki buluşmanın ağır misafiri Amerikan Havacılık Otoritesi FAA’in patronu Marion Blakey oldu. Blakey, amatör havacıların dertlerini dinlemek ve görüşlerini almak için "Meet the boss-Patronla buluşma" toplantısı düzenledi. Amatör havacıların sorunları hakkında bilgi alan Blakey, bunların Amerikan Kongresi’ne götüreceğini ve çözümleri için takipçisi olacağını söyledi. Blakey, serbest uçuş ile vergi indirimi konusunda yapılan çalışmanın Senato tarafından kabul edildiğini, bu tip desteklerin amatör havacılığı geliştireceğini belirtti.

TAV, Kuzey Afrika’nın kapısını araladı

Tunus’un yeni havalimanı Enfidha’nın temelini atan TAV Havalimanları Holding, bölgede büyümek üzere harekete geçti. Yeni havalimanı projeleri için davet alan TAV, Kuzey Afrika’nın yanı sıra Doğu Avrupa, Hindistan ve Vietnam’daki projeleri de yakından takip ediyor.

Tunus’u bölgenin en önemli turizm merkezlerinden biri haline getirecek Enfidha Havalimanı’nda TAV, 3 bin 300 metre uzunluğunda, 75 metre eninde pistinden 140 bin metre karelik terminal binasına 400 milyon Euro yatırım yapacak. Havalimanı, 2009’da hizmete girecek. TAV tarafından 40 yıl işletilecek Enfidha ilk etapta yıllık 7, daha sonra da 22 milyon yolcu kapasitesine ulaşacak.

Avrupa’daki şehirlere yaklaşık 2 saatlik uçuş mesafesinde olan Tunus, yolcu kapasitesini hızla artırıyor. Tunus’ta TAV’ın ikinci havalimanı ise Monastir olacak. TAV bu havalimanın işletmesine 1 Ocak 2008’de başlayacak.

TAV’ın halen işletmesinde İstanbul Atatürk, Ankara Esenboğa, İzmir Adnan Menderes Havalimanlarının yanı sıra Gürcistan’da Tiflis ve Batum Havalimanları da bulunuyor. TAV İnşaat ise Mısır Kahire, Katar’da Doha Havalimanlarının yapım çalışmalarında görev alıyor.

TAV, Ukrayna’da Turuncu Devrim öncesinde Kiev Havalimanı’nın yap-işlet-devret ihalesini kazanmış ancak proje daha sonra iptal edilmişti. Sofya’da yapılan Ulaştırma Bakanları Zirvesi’nde Ukrayna Ulaştırma Bakanı, Bakan İsmet Yılmaz’la görüşerek TAV’a teklif götürmeye hazırlandıklarını söyledi. Konuyu yakından takip eden TAV, Kiev’i bölgede büyümek için önemli bir referans olacağını tahmin ediyor.

BODRUM İHALEYE ÇIKIYOR

TAV’ın Türkiye’de ise önümüzdeki ay sonu ihalesi yeniden yapılması planlanan Milas-Bodrum Havalimanı Dış Hatlar Terminali Yap-İşlet-Devret Projesiyle de yakından ilgileniyor. Geçen yıl gerçekleştirilen ihaleyi Teknotes Belgrat Havalimanı ortaklığı kazanmıştı. Toplam 100 milyon Euro yatırımla hayata geçirilecek proje, kazanan ortaklık, inşaat çalışmalarına başlayamadığı için iptal edildi.

İlk A380 uçuşunun biletleri eBay’de satılacak

Dünyanın en büyük yolcu uçağı, iki katlı 555 yolcu kapasiteli Airbus A380’le Singapur Havayolları’nın ekim ayında yapacağı ilk resmi seferin biletleri önümüzdeki günlerde internet açık artırma sitesi eBay’de satışa sunulacak. Geliri tamamen Singapur ve Avustralya’da yapılacak çocuk hastaneleri ile çocuk sağlığı yardım fonlarına bırakılacak tarihi ilk uçuşun bilet fiyatlarının rekor kırması bekleniyor. Dünyanın dört bir tarafından bu özel uçuşa büyük bir talep var.

Teslimatı imalat sürecinde yaşanan sorunlar nedeniyle iki defa uzayan A380, sonunda ilk kullanıcısı olacak Singapur Havayolları ile buluşuyor. Airbus, eylül ayı başında ilk A380’i Singapur Havayolları’na teslim edecek.

Halen bu uçağın testleri, şirketin ana merkezi Fransa’nın Toulouse kentinde sürüyor. A380 projesinin en önemli müşterilerinden biri olan Singapur Havayolları toplam 19 adet uçak alıyor. Kabini özel bir tasarıma sahip Singapur Havayolları’nın A380’leri 480 koltuklu olarak planlandı. Havayolu gökyüzünün yeni nesil jumbosunu Singapur’dan yapacağı Kuzey Amerika, Japonya ve Avustralya uçuşlarında kullanacak.

SİNGAPUR’DAN SYDNEY’E UÇACAK

İki katlı dev yolcu uçağından toplam 173 adet satan Airbus teslimatlara Emirates, Air France ve Lufthansa Havayolları ile devam etmeyi planlıyor. Airbus’ın hedefi bu yıl 200 siparişi geçebilmek.

Singapur Havayolları ilk uçağı teslim aldıktan sonra bir ay boyunca kendi uçuş ekiplerini eğitecek. Arkasından ilk tarifeli sefer ekim ayı başında Singapur-Sydney arasında gerçekleştirilecek. Normalde bu hatta gidiş-dönüş bilet fiyatları vergiler hariç ekonomi sınıfı 597 dolardan başlıyor. Açık artırmaya katılmak için yolcuların önce www.a380singaporeair.com adresine girerek üye olmaları gerekiyor.

Uçuş okulları eğitim için meydan arıyor

Türk havacılığına pilot yetiştiren İstanbul merkezli uçuş okulları, Hava Kuvvetleri’ne ait ancak sivil hava trafiğine de açık Tekirdağ Çorlu ve Bursa Yenişehir Havalimanlarının eğitim uçuşlarına kapatılması nedeniyle sıkıntılı günler geçiriyor.

İstanbul Atatürk ve Sabiha Gökçen Havalimanlarını yoğun trafik nedeniyle kullanamayan okullar, en yakında bulunan ve ILS gibi modern sistemlere sahip askeri meydanlara Devlet Hava Meydanları İşletmesi, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ve Hava Kuvvetleri Komutanlığı arasında yaşanan sorunlar nedeniyle uçamıyor. Çorlu ve Yenişehir Havalimanlarında sivil hava trafiğine açık olmalarına ve yoğun hava trafikleri bulunmamasına rağmen eğitim amaçlı uçuşlar yapılamıyor. Yaz sezonu için İzmir Adnan Menderes, Bodrum, Dalaman ve Antalya’nın da eğitim uçuşlarına kapatıldığına dikkat çeken uçuş okulları bu konuda çözüm bekliyor.

Emirates’te ekranlar büyüdü

Dubai merkezli Emirates Havayolları’nın uçaklarında sunulmaya başlanan yeni eğlence sistemleriyle birlikte her koltuğun önünde bulunan ekranlar da büyüyor. First class’ta 58.4, business class’ta 43.2 ve ekonomide de 26.9 santimetreyle Emirates, uçakta en geniş ekrana sahip havayolu oldu.

Yeni eğlence sisteminin en önemli özelliklerinden biri de "My USB" olarak adlandırılıyor. Yolcular uçuş sırasında önlerindeki ekrana taşınabilir hafıza sistemlerini takarak tatil resimlerine bakabiliyorlar. Sistemin diğer özelliği ise yolcuların 10 bin şarkı arasından kendi müzik listelerini oluşturabilmesi.

İŞTE YENİLİKLER

First ve business class’ta yolcular ekranlarını kablosuz 17.8 santimetrelik kumandayla kontrol edebiliyor. Kumandayla ayrıca ışık sistemi ayarlanıp koltuk masaj konumuna alınabiliyor.

Bu kumanda klavye özelliğiyle uçuş sırasında SMS veya e-mail göndermek için de yardımcı oluyor.

Dizüstü bilgisayar şarj noktaları first ve business class’ta her koltukta; ekonomi sınıfında ise her koltuk sırasında yer alıyor.

Lufthansa’dan alışveriş kuponu

Lufthansa Alman Havayolları, 1 Eylül-30 Kasım 2007 arasında Türkiye’den Frankfurt ve Münih aktarmalı Paris’e uçacak yolculara 25 Euro, New York’a uçacak yolculara ise 50 Euro değerinde uçakta kullanabilecekleri alışveriş kuponu kazanma imkanı sunuyor. Gidiş-dönüş tüm sınıflar için geçerli kampanyadan yararlanmak isteyen yolcular çıkış yapacakları gün, biletlerini Lufthansa’nın Atatürk Havalimanı’ndaki bilet satış kontuvarına göstererek alışveriş kuponlarını alabilecekler.
Yazarın Tüm Yazıları