Adnan Kaya ve Mete Tamer Omur ile Şezlong Sohbetleri "15 dil bilen Niko yaşamak için Kuşadası’nı seçti"
Güncelleme Tarihi:
ABD, Yeni Zelanda ve Fransız vatandaşı olan, 15 dil bilen, birçok üniversitede akademisyen olarak çalışan ve önemli araştırmalara imza atan Niko Besnier, şimdilerde kendi tabiriyle ‘Kuşadası Üniversitesi’nde üretmeye devam ediyor. Emeklilik sonrası Hollanda’dan geldiği Ada’da çalışmalarını sürdüren Niko, yurtdışında gittiğinde bir an önce Kuşadası’na dönmek istediğini söylüyor ve ekliyor: “Burası beni dinlendiriyor ve çok mutluyum.”
BİR insan düşünün ki en fazla kaç dil konuşabilir? 3, 5, 7 ya da 9 mu? Sosyo-kültürel ve dilsel bir antropolog olan Niko Besnier, tam 15 dil biliyor ve konuşuyor. Hollanda’da devam eden akademik hayatını emeklilikle noktaladıktan sonra tesadüfler sonucu Kuşadası’na yerleşen Besnier, Şezlong Sohbetleri’nin konuğu oldu. Kuşadası Belediyesi’nde uluslararası ilişkiler uzmanı ve proje yöneticisi olarak görev yapan Burcu Kanbal’ın büyük katkı ve desteğiyle buluştuğumuz Niko Besnier’le ülkeler arasında geçen koşuşturmacadan Ada’ya göç hikayesine kadar birçok konuyu konuştuk.
DÜNYAYI GEZEYİM DEDİ VE...
Niko, asker olan Fransız babasının görevi nedeniyle Cezayir’de doğmuş. 4 yaşında İsviçre’ye taşınmış, ardından çocukluğu İspanya Barcelona’da geçmiş. 14 yaşında İngiltere’ye geçmiş. 17’sinde ise bu kez üniversite okumak için rotasını Amerika’ya çevirmiş. Kaliforniya Üniversitesi’nde matematik üzerine lisans eğitimi almış. Sonrasında ise dünyayı gezip görmek istemiş.
* Kaleme aldığı birçok kitabı bulunan Niko, konferanslar ve atölyelere katılıyor, danışmanlıklar ve eğitimler veriyor. Gençlere de mentörlük yapıyor.
HARİTADA BULMAK BİLE ZOR
“Bu süreçte herkesin bildiği yerlerden ziyade harita üzerine bile zor görünen Pasifik’teki yerleri tercih ettim. 19 yaşımda Tonga’ya gittim. Burada hem öğretmenlik, hem de kapsamlı araştırmalar yaptım. İlk etapta 1 yıl kaldım. Dillerini bilmiyordum ama başka seçeneğim olmadığı için Tongaca öğrendim. Ardından ABD’ye döndüm ve Stanford Üniversitesi’nde dil bilimi üzerine yüksek lisans yaptım. Güney Kaliforniya Üniversitesi’nde ise doktoramı tamamladım. Daha sonra yolum Tuvalu’da Nukulaelae Atoll’a çıktı. 4 yıl burada araştırmalarıma devam ettim. Illinois ve Yale üniversitelerinde çalıştım. Sahada araştırmalarımı sürdürdüm. Bir süre sonra Yeni Zelanda, ardından da Japonya maceram başladı. Sonrasında yeniden Amerika’da UCLA’da kariyerime devam ettim. En son Amsterdam Üniversitesi’nde görev yaptım. Yaklaşık 17 yıl çalıştıktan sonra emekli oldum” diyor.
O TESADÜFÜN İSMİ ADA
Pandemi dönemini Amsterdam’da geçirdiği, burada yaşayanların çok da kurallara uymadığını söyleyen Niko Besnier, bu süreçte, “Emeklilik sonrası ne yapabilirim, nereye gidebilirim?” sorusuna yanıt aramış. AB hibelerinde profesyonel jüride yer alan Niko, 7 yıl önce de Koç Üniversitesi’nden bir öğrenciye destek olmuş. Bu destekle birlikte Türkiye ile teması başlamış. “O öğrenci hibe desteği alamadı ama ben iyi bir arkadaş kazanmış oldum. Bir e-maile başlayan süreç iyi bir dostluğa dönüştü. Bu bağlam da ben de Koç Üniversitesi’nde çeşitli atölye ve konferanslara katıldım. Yine o bağlamda Dikili’de tatil yaptım. Burada 3 ay kaldım. Sadece Türkler vardı. Bu süreçte arkadaşlarımın arkadaşları Kuşadası’nda yaşıyordu. Bu kanalla Ada’ya geldim ve 2 yıl önce bir ev satın aldım. Güzel bir tesadüf oldu. Burada yaşamaya, işlerimi Ada’dan takip etmeye başladım” diye anlatıyor.
* Niko, yemek yapmayı ve güzel olan tüm lezzetleri tüketmeyi seviyor.
YURTDIŞINA ÇIKTIĞIMDA ADA’YI ÇOK ÖZLÜYORUM
KUŞADASI’nı, “Küçük ama uluslararası bir yer” olarak tanımlıyor Niko... Çalışmalarına Ada’dan devam eden Niko Besnier, birçok üniversitede konferans ve atölyeler verdiğini söylüyor, “Bunların kimi online, kimi yerinde oluyor. Bu yönüyle ulaşım noktasında da artılarını yaşıyorum Ada’nın. Tabii en güzeli bu çalışmalardan sonra tekrar Kuşadası’na dönmek. Buradan uzakta olduğumda Ada’yı çok özlüyorum. Ada beni dinlendiriyor” ifadelerini kullanıyor.
ARKADAŞLARINI SEMT PAZARLARINA GÖTÜRÜYOR
NİKO Besnier, Ada’nın elçisi gibi... Birçok arkadaşını Ada’da ağırlayan Niko, popüler duraklardan ziyade bu misafirleri yerelle buluşturmaya özen gösteriyor. Bu kapsamda sebze-meyve pazarlarının en popüler gezi rotası olduğunu anlatan Niko, “Son olarak Los Angeles’ten arkadaşlarım geldi. Gördükleri bu tabloya hayran kaldılar. Milli Park gibi seçenekleri de atlamıyoruz. Gastronomi anlamında da birçok seçenek var” diyor.
* Ada’nın denizine de hayran olan Niko, yaz-kış yüzüyor. Doğa yürüyüşlerini çok seven Niko Besnier, bisiklete biniyor, spor salonuna gidiyor. Güne 06.00’da başlayan Niko, “En büyük hobim çalışmak” diyor.
MATEMATİK ARACILIĞIYLA DİLLERİ ÖĞRENMİŞ
BİRÇOK ülkeyi gezen, yerel kabilelerle yaşayan Niko, birçok dili hem biliyor, hem de konuşuyor. Fransızca, İngilizce, İspanyolca, Japonca, Çince, Tongaca, Tuvaluca, Rusça, Fijice, Samuaca, Portekizce, İtalyanca, Hollandaca ve Türkçe... Papua Yeni Gine’de çok dil olduğu için iletişimin zor olması nedeniyle İngilizce temelli Tok Pisin diye bir dil gelişmiş. Niko bunu da biliyor. Bu dilleri matematiksel bir doğruya oturtarak öğrenen Niko, Japonca ve Çince öğrenirken ise zorlanmış.
İKİSİNDEN BİRİ
* Yürüyüş / Koşu
* Susmak / Konuşmak
* Klasik / Modern
* Dobra / Politik
* Samimi / Mesafeli
* Kitap / Dergi
* Doğa / Konfor
* Kedi / Köpek
* Çay / Kahve
* Et-balık / Ot
* Disiplinli / Rahat