Hizan’da 150 yıllık pekmez geleneği

Özcan ÇİRİŞ/BİTLİS,(DHA)-BİTLİS’in Hizan ilçesine bağlı köylerde toplanan üzümlerden geleneksel yöntemler kullanılarak pekmez elde ediliyor. Birçok hastalığa iyi geldiği belirtilen pekmez bölge illerinde pazarlanıyor. Hizan'ın yaklaşık 15 köyünde halen doğal ve geleneksel yöntemlerle yapılan üzüm pekmezi hem sofralarda yerini alıyor hem de şifa dağıtıyor.

Hizan ilçesine bağlı Akşar Köyü'nün Kılavuz Mezrası'nda dedelerinden kalan pekmez üretimini sürdüren köylüler, yaz ayları boyunca üzüm bağlarında çalıştıktan sonra elde ettikleri üzümleri yine kendi imkanları ile yaptıkları kazanlarda ezip, özel mayalama toprağı ile karıştırıyor. 290 derecede kaynatılan üzüm suları yaklaşık 4 saatlik bir sürenin ardından elde ediliyor. Hizan’ın yaklaşık 15 köyünde halen doğal ve geleneksel yöntemlerle yapılan üzüm pekmezi hem sofralarda yerini alıyor hem de şifa dağıtıyor. Kan değerlerinin yükselmesi başta olmak üzere birçok hastalığa iyi geldiği belirtilen pekmez, bölge illerinde kilosu 200-250 TL’den başlayan fiyatlarla alıcı buluyor.

Kılavuz mezrasında yaşayan ve dededen kalma yöntemlere halen pekmez ürettiklerini belirten Erkan Özer, 100 kilo üzüm suyundan ortalama 30 kilo pekmez elde ettiklerini söyledi.
Özer, "Üzüm pekmezini 150-200 yıldır atalarımızdan kalan yöntemlerle yapıyoruz. Bağlarımızdan üzümlerimizi toplayıp doğal bir şekilde üzüm pekmezi üretimimizi yapıyoruz. İmece usulü ile bağlardan topladığımız üzümleri kovalarla getirip çiğneme kazanına koyuyoruz. Daha sonra çizmelerle ezip suyunu çıkarıyoruz. Ardından dinlendirme bidonlarına koyuyoruz. Beyaz renkteki bir toprakla mayaladıktan sonra şeffaf hale geliyor. Daha sonra kaynatma kazanlarımıza koyuyoruz. Bu kazanlarda 290 derecede 4-5 saat kaynıyor. 100 litre üzüm suyundan yaklaşık olarak 30 litre üzüm pekmezi elde ediyoruz" dedi. 

Yaptıkları pekmezi Bitlis ve ilçelerinin yanı sıra Türkiye’nin çeşitli illerine de gönderdiklerini anlatan Özer, şöyle konuştu: 
"Özellikle karaciğer rahatsızlıklarına ve kan değerini yükseltmeye yarıyor. Geçen yıl pekmezin kilosunu 120 TL’den satıyorduk. Ancak bu yıl 200-250 civarında satışa sunacağız. Köyde hemen hemen herkes bu pekmezi yapıyor"(DHA)

FOTOĞRAFLI