Nüfus yenilenme düzeyi kritik eşiğin altında: Doğum hızında büyük düşüş

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ilişkin doğum istatistiklerini açıkladı. Buna göre; 2023 yılında dünyaya gelen canlı bebek sayısı 958 bin 408 olurken; bebeklerin yüzde 51.3’ü erkek, yüzde 48.7’si kız oldu. Bir kadının doğurgan olduğu dönem olan 15-49 yaş grubunda doğurabileceği ortalama çocuk sayısını ifade eden toplam doğurganlık hızı yıllara göre azalış gösterdi. 2001 yılında 2.38 çocuk olan toplam doğurganlık hızı, 2023’te 1.51 çocuk olarak gerçekleşti. Bu durum, doğurganlığın nüfusun yenilenme düzeyi olan 2.10’un altında kaldığını gösterdi. Toplam doğurganlık hızının en yüksek olduğu il 2023 yılında 3.27 çocuk ile Şanlıurfa oldu. Bunu 2.72 çocuk ile Şırnak, 2.40 çocuk ile Mardin izledi. Toplam doğurganlık hızının en düşük olduğu iller ise 1.13 çocuk ile Bartın, 1.14 çocuk ile Zonguldak ve Karabük, 1.16 çocuk ile Kütahya oldu.

ANNE OLMA YAŞI İLERLEDİ

Bin nüfus başına düşen canlı doğum sayısını ifade eden kaba doğum hızı, 2001 yılında binde 20.3 iken; 2023’te binde 11.2 oldu. Kaba doğum hızı en yüksek olduğu il binde 24.8 ile Şanlıurfa olurken; bu ili binde 22 ile Şırnak, binde 19.3 ile Mardin izledi. En düşük olduğu iller ise binde 6.9 ile Zonguldak, binde 7.2 ile Bartın, binde 7.6 ile Karabük olarak gerçekleşti.

2001 yılında en yüksek doğurganlık hızı binde 144 ile 20-24 yaş grubunda iken; 2023 yılında binde 101 ile 25-29 yaş grubunda görüldü. Bu durum, doğurganlığın kadının daha ileri yaşlarında gerçekleştiğini gösterdi. Doğumlarını 2001 yılında gerçekleştiren annelerin ortalama yaşı 26.7 iken; 2023 yılında 29.2 oldu. İlk doğumunu 2023 yılında gerçekleştiren annelerin ortalama yaşı ise 27 oldu. 2023 yılında ilk doğumda ortalama anne yaşının en yüksek olduğu il 29 ile Artvin ve Tunceli oldu. Bu illeri 28.6 yaş ile İstanbul, 28.4 yaş ile Trabzon ve Rize izledi. İlk doğumdaki ortalama anne yaşının en düşük olduğu il ise 24.2 ile Muş ve Ağrı oldu. Bu illeri 24.4 yaş ile Şanlıurfa, 24.8 yaş ile Gaziantep izledi.