Chirac sözde soykırım yasasını onayladı

Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, parlamento tarafından kabul edilen sözde Ermeni soykırımına ilişkin yasayı imzaladı.

Chirac'ın dün gece imzaladığı yasa, resmi gazetenin bugünkü sayısında yayınlandı. Fransa Ulusal Meclisi'nde 18 Ocak'ta oybirliğiyle kabul edilen tasarının geçmişi 1998 yılına kadar uzanıyor.

Meclis'te 1998 yılında Sosyalist Parti milletvekillerinin girişimiyle gündeme gelen yasa tasarısı, Türkiye'nin tepkisi üzerine Senato gündemine getirilmemişti.

Tasarı, Senato Başkanlık Divanı ve hükümetin gündeme almayı reddetmesi üzerine, bireysel girişimle genel kurul gündeminde oylanarak kabul edildiği için, anayasa gereği Meclis'e geri gönderilmiş ve Meclis'te 18 Ocak'ta kabul edilmişti.

Diplomatik kaynaklar, Chirac'ın, Ulusal Meclis'te oybirliğiyle kabul edilen bir yasayı geri göndermesini "zayıf bir olasılık" olarak kabul ediyorlardı

ECEVİT ZATEN BEKLİYORDUK

Başbakan Bülent Ecevit gazetecilere konu ile ilgili yaptığı açıklamada 'Fransa'dan zaten böyle bir tavır bekliyorduk. Ancak Chirac'ın bu davranışı bizi oldukça üzdü' diye konuştu.

ANAYASAYA MAHKEMESİNE YETECEK SENATÖR BULUNMADI

Fransa'da resmi gazetede bugün yayınlanarak yürürlüğe giren sözde Ermeni soykırımına ilişkin yasaya itiraz etmeye hazırlanan senatör sayısının 30'u geçemediği bildirildi.

Fransız Anayasası, Meclis ve Senato'dan 60 imzanın toplanması halinde, yasaya itiraz etme hakkını tanıyor. Senato içinde, Türkiye'nin dostları tarafından yapılan yoğun lobiye rağmen 60 imzaya ulaşılamadığı için, itiraz için Anayasa Mahkemesi'ne gidilemedi.

Fransa'da Mart ayında yapılacak yerel seçimlerden dolayı, Ermeni lobisinin baskısından çekinen bazı parlamenterlerin, yasaya karşı olsalar bile, itiraz için imza atmadıkları belirtiliyor. Milletvekilleri ve senatörlerin, aynı zamanda belediye başkanı ve il genel meclisi başkanı olma imkanları bulunuyor.

Anayasa, cumhurbaşkanı, başbakan, meclis başkanı ve senato başkanına da, parlamentoda kabul edilen yasaya 15 gün içinde itiraz için Anayasa Mahkemesi'ne gitme hakkını tanıyor.

YASA ÜZERİNDEKİ TARTIŞMALAR DEVAM EDİYOR

Fransız Ulusal Meclisi'nde 1998 yılından bu yana gündemde olan, 18 Ocak'ta kabul edilmesinin ardından Cumhurbaşkanı Jacques Chirac tarafından onaylanan yasa üzerindeki tartışmalar devam ediyor.

''Fransa, Ermenilerin 1915 yılında maruz kaldığı soykırımı resmentanır'' ifadesinin yer aldığı yasanın, Dış İlişkiler Komisyonu'nda birçekimser oy, Meclis Genel Kurulu'nda ise oybirliğiyle kabul edilmesi nedeniyle, Cumhurbaşkanı Chirac'ın yasayı onaylamaması ''zayıf bir olasılık'' olarak kabul ediliyordu.

TÜRKİYE'NİN ÇABALARI

Türk yetkililer, Fransız muhataplarını pek çok ortamda tasarının yasallaşması halinde, Türk-Fransız ilişkilerinin büyük zarar göreceği konusunda uyararak, tasarının geri çekilmesini talep etmişlerdi.

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Başbakan Bülent Ecevit, Dışişleri Bakan İsmail Cem ve Milli Savunma Bakanı Sabahattin Çakmakoğlu, geçen Kasım ayında Fransız muhataplarına yazdıkları mektuplarda, tasarının kabul edilmesinin Türk-Fransız ilişkilerini geriye götüreceğine dikkati çekmişlerdi.

ANAP Milletvekili Bülent Akarcalı Başkanlığı'ndaki bir TBMM heyetide, tasarı dış İlişkiler Komisyonu'nda ele alınırkan Paris'e giderek, parlamenterler ve parti grup başkanları ile görüşmüşler ve Türkiye'ninkonuya ilişkin hassasiyetini aktarmışlardı.

YASA SADECE SEMBOLİK Mİ?

Yasanın tartışılan en temel noktalarından biri ise sembolik anlamtaşıyıp taşımadığı. Fransız Parlamenterlerin bir bölümünün ''yasa semboliktir ve Türkiye Cumhuriyetini kınamayı amaçlamamaktadır'' şeklindeki yorumlarına karşın, hukukçular arasında da yasanın ''bağlayıcı'' nitelik taşıdığını savunanlar bulunuyor.

Yasanın, Fransız Anayasasının 34. maddesine aykırı olduğunu iddia eden hukukçular ise, aykırılık gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi'ne başvurulması için gereken 60 imzanın toplanamamasından yakınıyorlar. Fransa'da yaklaşan yerel seçimler, parlamenterlerin çoğunun yasa aleyhine bir girişime katılmaları olasılığını neredeyse sıfıra indiriyor.

Yasanın tartışılan bir diğer boyutu da, Fransa'da soykırım iddialarına karşı görüş bildirenlerin, bundan böyle Fransız yasalarınıçiğnemiş olarak kabul edilecek olmaları.

Fransa Meclisi'nde alınan kararı değerlendiren ODTÜ Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Hüseyin Bağcı, Almanya'da Yahudi soykırımı olmadığını iddia edenlere soruşturma açıldığını hatırlatarak, kararın,soykırım tezinin aksini savunanların önünü kesecek niteliğe sahip olduğunu belirtmişti.

TASARININ GEÇMİŞİ

Tasarı, ilk kez 1998'de Meclis'te kabul edilmiş ve yasalaşması için Senato'ya gönderilmişti.

Türkiye'nin baskıları sonucu Senato'da iki yıl bekletilen tasarıyıhükümet ve başkanlık divanı gündeme almayı reddetmiş ancak bireysel başvurular mekanizmasıyla tasarı Genel Kurul'da kabul edilmişti.

Fransa anayasasına göre, Senato'da hükümet ve başkanlık divanı tasarıyı gündeme almadığı ve içeriği aynı bile olsa bireysel girişimler mekanizmasıyla gündeme getirilip kabul edildiği için tasarı yasallaşmadı ve bir kez daha Meclis'e geri döndü.

Tasarı, 10 Ocak'ta Dış İlişkiler komisyonu'nda bir çekimser oya karşılık kabul edilirken, 18 Ocak'ta Genel Kurul'da oybirliğiyle kabuledildi.