Örnek Türk girişimciden çevre dostu, kâğıttan çanta!

Başkent Berlin’de hukuk öğrenimini tamamlayan ancak bambaşka bir alanda çalışan Ergin Akyüz isimli genç girişimci, dönüştürülebilir çevre dostu kağıt çantalar tasarlayarak doğup büyüdüğü Kreuzberg İlçesi’nde bir ilke imza attı. Günlük yaşamda birkaç dakikalığına kullanılan plastik poşetler, su da en az 400 yıl toprakta ise 800 yılı aşan bir gelecekte kayboluyor. Günümüzde ciddi bir çevre sorununa dönüşen plastik atıkların hızla sınırlandırılması, daha sağlıklı bir gelecek ve doğanın korunması adına kaçınılmaz bir karar olarak görünüyor. Tüm bu acı gerçekliğe rağmen alışverişlerde halen plastik torba kullanımına devam etmek, bizden sonraki 1000 yıla da kirli bir gelecek damgasını vurmamıza neden oluyor.
‘Acaba bu konuda ne kadar bilinçliyiz ve bu kirliliğe daha ne kadar ortak olacağız?’ sorusunu kendisine soran genç girişimci Ergin Akyüz, kağıttan tasarladığı çanta projesini hayata geçirerek, hem çevresi hem de kendisi için bulduğu bu cevaptan memnun.

* Nereden aklınıza geldi böyle bir projeye başlamak?
İnsanoğlunun plastik tüketimiyle çevreye verdiği zararları her yerde izliyor ve okuyoruz. Ancak bu konuda gerçek anlamda ne kadar doğru adımlar atıyoruz sorusunu kendime sorduğumda aldığım yanıt beni gerçekten üzdü. ‘Herkes kendi kapısının önünü temizleseydi, dünya tertemiz bir yer olurdu!’ cümlesi ise bu işe başlarken ana hedefim oldu. Başkalarından bir şeyler yapmasını beklemek yerine, ben ne yapabilirim dedim ve daha temiz bir çevre için harekete geçtim. Biliyorum ki tek başıma bunu düzeltmem imkânsız ama yine de bir şey yapmak, hiçbir şey yapmamaktan veya şikâyet etmekten iyidir diyerek projeyi başlattım.

* Ne zaman harekete geçtiniz?
Projeyi 2019 senesinde kafamda planlamaya başlamıştım. Ancak nereden başlayacağımı, insanları nasıl ikna edeceğimi bilmiyordum. Esasen Berlin Hür Üniversitesi’nde 6 yıl hukuk eğitimimi tamamladım. Ancak son dönemler de bu meslek dalında ilerlemek istediğimden emin olmadığımı fark ettim. Daha çok sosyal alanda, daha farklı işlerde çalışmak, toplumu bilinçlendirmek isteğim ağır basıyordu. Üniversite hayatım bana büyük katkılar sundu. Çok fazla okuyan ve araştıran bir insan oldum. Çevre bilinci de bu doğrultuda geliştikçe, mutlaka bir şeyler yapmam gerektiğini fark ettim, düşüncelerimi çevremle paylaştıkça aslında ortak paydaların da ne çok olduğunu gördüm.

‘İKNA ETMEK HİÇ ZOR OLMADI’
* Firmalar teklifinizi nasıl karşıladı?
AktionU (Aktion Umwelt- Çevre Eylemi) adı altında birkaç örnek kağıt çanta üreterek, öncelikle doğup büyüdüğüm Kreuzberg ilçesinde yer alan işletmelere gittim. İnanın bu denli destek olacaklarını hiç beklemiyordum. İkna etmem zaman alır diye düşünmüştüm. Ancak inanılmaz bir ilgi oldu ve gittiğim işletmeler memnuniyetle desteklediler. Projeye dahil olmak istediklerini belirttiler ve logolarını aldım üzerinde çalıştım.

* İlk çantalar ne zaman piyasaya çıktı?
Hazırlık aşaması bir buçuk yıl süren çantalar için Kreuzberg ve çevresinde ki işletmelerle görüştük. 100 bin adet çevre dostu kağıt çanta üretimi için gereken sponsor desteğini sağlayınca hemen baskıya girdik. İlk olarak 2020 Eylül ayında, 100 ayrı işletmeye biner adet olmak üzere dağıtımı gerçekleştirdik.

PLASTİK YERİNE KAĞIT ÇANTA
* Kağıt çantaları üretip satmayı düşündünüz mü?
Eğer biz bu çantaları kendimiz üretip, işletmelere satsaydık onlarda müşterilerine soracaklardı ve belki de müşteriler yine ücretsiz olan plastikleri tercih edecekti. O nedenle firmaları daha temiz bir çevre için hepimizin üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmemiz konusunda bilgilendirdik. Sattıkları ürünleri plastik poşet yerine, üzerinde kendi logolarının yer alacağı kağıt çantaları teklif ettik. Kreuzberg ilçemizde vatandaşların elinde plastik yerine kağıt çanta görmeye başladığımızda ise bu işi daha iyi noktalara taşıyabileceğimize inandım.

* Taleplerde ki artış nasıl oldu?
Aslında biz ilk tur dağıtımını yaptık ve korona hastalığı ortaya çıktı. İşletmeler kapandı. Bizde beklemeye başladık. Buna rağmen ilk dağıttığımız çantalar piyasada geziyordu. Kreuzberg ilçesini başlangıç noktası seçmiştik. Zaman içinde çantalar farklı ilçelerde de taşınmaya başlayınca başka firmalar da projeye dahil olmak istediler. Şimdi ikinci etaba geçtik ve Berlin’de 6 ayrı ilçede daha çok işletmeye teklif sunuyoruz.

* Bu projeye nasıl dahil olunabiliyor?
Firmalar kendi logo bilgileriyle çantaların üzerinde yer alarak sponsor oluyorlar. Aynı zamanda çantaların üzerine kendi QR kodumuzu da basıyor, bizi merak eden insanlarla da bu şekilde bir diyalog içine giriyoruz. Farklı ebatlarda ki çantalarımızı sadece bize sponsor olan firmalara değil, o bölgede ki diğer işletmelere de dağıtıyoruz. Dolayısıyla çevre dostu çantalar pek çok noktaya ulaşmış oluyor.

ALMAN İŞLETME REDDETTİİ
* Alman işletmeler de dahil oldu mu projenize?
Projeyi sadece tanıdığım Türk işletmelerle sınırlı kalmasın diyerek, bazı büyük Alman işletmelerine sundum. Üstelik aralarından çevreye ciddi zarar verdikleri gerekçesiyle haklarında dava açılan bir firma da vardı. Konuyu detaylarıyla anlatmama rağmen ret cevabı aldım. Ancak yine de çalışmalarımıza destek veren bölgesel küçük Alman işletmeleri var. Şu anda herkes bu çalışmadan büyük memnunluk duyuyor.

* Başarınız çok yeni olsa da bugünü nasıl değerlendiriyorsunuz?
Öncelikle çevre bilinci konusunda bir hayalimi gerçekleştirmiş oldum. Bu çok mutluluk verici bir sonuç. İnsan isterse en azından kendi adına dahi olsa çok şeyi değiştirebilir. Ben bir hayalden yola çıktım belki öyle kârlı bir iş de yapmıyorum ama en azından doğru bir iş yaptığım için kendimi iyi hissediyorum. Taleplerin artması ekibimize yeni insanları da kazandırdı. Şu anda 13 arkadaşımla birlikte çalışmalarımıza devam ediyoruz. İlk günden bu yana proje için en ufak bir devlet desteği almadık. Özellikle daha iyi bir dünyada yaşamak için bizleri destekleyen müşterilerimizle elde ettiğimiz ortak bir başarı öyküsü olarak değerlendiriyorum.

* Plastik tüketiminin çevreye zararı ve Almanya’da kullanımı
Bilindiği üzere doğada uzun süre çözülmeden kalan plastikler, çevreye verdiği sayısız zararın yanı sıra, özellikle denizlerde hayvanların midelerinde birikerek ölümlerine yol açabiliyor. Araştırmacılara göre 1000 yıla yakın bir zaman doğada kalan plastikler bir süre sonra mikro plastik denen küçük parçacıklara dönüşüyor. Su kaynaklarını kirleterek hayvan ve insan bedenine geçen mikro plastiklerin gelecekte canlı sağlığına ne denli büyük zararlar vereceği ise ciddi endişeler taşıyor.
Öte yandan araştırma sonuçlarına göre Almanya’da 2019 yılında yaklaşık 3.65 milyar plastik poşet kullanırken, bir kişinin yılda ortalama 44 plastik poşet tükettiği öğrenildi. Hatırlanacağı üzere Almanya’da Federal Meclis 2020 senesi Kasım ayında aldığı bir kararla, 2022 yılından itibaren 15 ila 50 mikrometre kalınlığındaki tek seferlik plastik poşetlerin kullanımına yasak getirmişti.