Sağlık için kritik 6 kan testi... Kimler ne sıklıkta yaptırmalı?

TAM KAN SAYIMI

Tam kan sayımı (CBC) kırmızı ve beyaz kan hücrelerinin yanı sıra trombositleri de ölçer. Enfeksiyonların, anemi gibi durumların ve hatta kan kanserinin belirlenmesine yardımcı olabilir.

Ne sıklıkla yaptırmalısınız?

Bu sorunun cevabı değişken olabilir. The Washington Post'a konuşan Kardiyolog Stephen Kopecky, sağlığınız iyiyse her iki ila üç yılda bir tam kan sayımı yaptırmanın iyi olduğunu söyledi. Kopecky, böbrek hastalığı gibi daha yakından izlenmesi gereken bir durumunuz varsa veya yüksek tansiyon veya kolesterol için bazı reçeteli ilaçlar da dahil olmak üzere belirli ilaçları kullanıyorsanız, yılda bir yapılması gerektiğini de ekledi.

METABOLİK PANEL

Temel metabolik panel, vücudun metabolizma durumu hakkında bilgi sağlayan bir grup kan testidir. Glikoz seviyelerini değerlendirmek için kullanılır, diyabet ve prediyabet taraması yapabilir. Kopecky, testin "böbrek ve karaciğer fonksiyonlarına, tiroit fonksiyonlarına ve potasyum, sodyum ve kalsiyum gibi elektrolitlere de baktığını" söyledi.

Kapsamlı bir panel, yukarıdakilerin hepsini ve altı farklı karaciğer fonksiyon testini içerir. Her ikisi de elektrolitleri ölçer ve genellikle açlık gerektirir.

Ne sıklıkla yaptırmalısınız?

Tıp uzmanlarından oluşan bağımsız bir panel olan ABD Önleyici Hizmetler Görev Gücü, obez veya aşırı kilolu olan ancak glikoz seviyeleri normal olan yetişkinler için bu testi her üç yılda bir öneriyor. Bazı uzmanlar ise 45 yaş ve üstü herkesin benzer bir program ile yaptırması gerektiğini söylüyor.

LİPİD PANELİ

Lipit paneli ya da lipit profili, kolesterol ve trigliserit seviyelerini ölçerek kan yağlarındaki bozuklukları tespit eder. Öncesinde açlık gerektirebilen bir lipid paneli, belirli genetik hastalıkları tanımlayabilir. Aynı zamanda kardiyovasküler hastalık, belirli pankreatit türleri ve diğer hastalıklara ilişkin yaklaşık riskleri belirleyebilir.

Ne sıklıkla yaptırmalısınız?

Ulusal Sağlık Enstitüleri'ne göre 65 yaş üstü kişiler için bu test her yıl yapılmalı.

A1C

Hemoglobin A1C olarak da adlandırılan HbA1c testi, son üç aydaki ortalama kan şekeri seviyenizi ölçer ve diyabet ile prediyabeti izlemek ve yönetmek için kullanılır. Kopecky, bu testin açlık gerektirmediğini söyledi.

Ne sıklıkla yaptırmalısınız?

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), 45 yaşın üzerindeki herkesin en azından temel A1C değerini almasını öneriyor. Sonucunuz normalse ancak aşırı kilolu olmak gibi risk faktörleriniz varsa, CDC testin her üç yılda bir tekrarlanmasını tavsiye ediyor.

TİROİT TESTİ

Los Angeles'taki Barbra Streisand Kadın Kalp Merkezi direktörü C. Noel Bairey Merz, TSH (tiroid uyarıcı hormon) testinin tiroit bezinde aşırı aktivite (hipertiroidizm) veya yetersiz aktivite (hipotiroidizm) gibi işlev bozukluklarına işaret edebileceğini söyledi. Tedavi edilebilir ve nadiren hayatı tehdit edici olsa da, tiroit dengesizliği hemen hemen her organ sistemini etkiliyor. Bairey Merz, bunun kilo değişiklikleri, yorgunluk ve uyku sorunları gibi çok çeşitli semptomlara yol açabileceğini söyledi.

Ne sıklıkla yaptırmalısınız?

Uzmanlar, ailenizde tiroit hastalığı öyküsü varsa birkaç yılda bir test yaptırmanızı öneriyor. Eğer yoksa ve asemptomatikseniz, düzenli taramaya ilişkin görüşler değişkenlik gösteriyor. Ancak uzmanlara göre tiroit testi, özellikle yaşlanan birçok yetişkin için yapılabilecek makul bir tarama testidir.

D VİTAMİNİ

D vitamini testi biraz tartışmalı bir konu; Kopecky'nin de aralarında bulunduğu destekçiler, yaygın bir eksikliği tespit etmek için yararlı olabileceğini söylüyor. Bairey Merz'in de aralarında bulunduğu eleştirmenler ise D vitamini takviyesi almanın sağlığa faydaları konusunda soru işaretleri yaratan randomize çalışmalara işaret ediyor.

Ne sıklıkla yaptırmalısınız?

Matthew Weissman, D vitamini eksikliğinin potansiyel bir neden olmadığından emin olmak için genellikle testi yalnızca osteoporozlu kişilere öneriyor, "D vitamini takviyesinin hangi hastalıklara gerçekten yardımcı olabileceği konusunda karışık veriler var" diyor.