Güncelleme Tarihi:
Stresli zamanlarda genellikle kalbimizin hızlanır, çenemizin gerilir, midemiz bulanır. Yaşadığımız bu duygular olumsuz duygularımızı artırır.
Ancak vücudumuzun doğuştan gelen ve genellikle dakikalar içinde kendini sakinleştirme yeteneğinden yararlanarak, kendimizi iyileştirebilir ve stres belirtilerini ortaya çıkmadan önce engelleyebiliriz.
Bir klinik psikolog olan Jenny Taitz, Washington Post’ta kaleme aldığı yazıda panik ve diğer anksiyete bozukluklarıyla mücadele eden birçok danışan ile çalıştığını, onlara stresin fiziksel belirtilerini hafifletmek için en sevdiğim stratejilerden bazılarını öğrettiğini ifade etti.
İşte stresi azaltmak için deneyebileceğiniz beş strateji:
Stresli anlar yüzünüzde ve çenenizde gerginliği tetikliyorsa, stresli hissettiğinizde yüz kaslarınızı sıkmaya alışmış olabilirsiniz. Yüz ifadeniz de duygusal deneyiminizi etkileyebilir. Araştırmalar, stresli kaş ve alın çizgilerini silen Botox enjeksiyonlarının gerilim tipi baş ağrılarını hafiflettiğini ve olumsuz duyguları köreltmeye yardımcı olduğunu gösteriyor.
Taitz, botoks yerine, diyalektik davranış terapisinde sıklıkla kullanılan ve yarım gülümseme olarak bilinen bir tekniğin denenebileceğini söyledi ve nasıl yapılacağını anlattı:
“Dudaklarınızın üst köşelerini hafifçe kaldırın, bu da kaşlardaki gerginliği otomatik olarak serbest bırakır. Dikkatli bir şekilde yüzünüzü gevşetmek dışarıdan içeriye sakinlik getirir ve karşı karşıya olduğunuz şeyi kabullenmenize yardımcı olur.
Doğduğumuz andan itibaren dokunmak bir rahatlık kaynağıdır. Sevdiğimiz birinin elini tutmak gibi... Sağ elinizi kalbinizin üzerine ve sol elinizi karnınızın üzerine koyarak kendinizi rahatlatabilirsiniz. Böylece vücudunuzun ana stres hormonu olan kortizol seviyelerini azaltırsınız.
Bir çalışmada, elini kalbinin üzerine koyma tekniğini kullanan katılımcıların kullanmayanlara göre kortizol seviyelerinde daha hızlı bir düşüş gösterildiği görüldü.
Vücudun strese karşı savaş ya da kaç tepkisi devreye girdiğinde, göz bebekleri genişler, görüş alanı daralır, gerçek ve mecazi anlamda perspektif bulmak zorlaşır. Ancak kasıtlı olarak daha panoramik bir bakış açısı benimseyebilirseniz, bu da zorlu görünen şeylerin içine daha az çekilmiş hissetmeniz kolaylaşır.
Bir çalışma, renkli slaytlara bakmak gibi kısa süreli görsel dikkat dağıtıcı faaliyetlerin insanları sıkıntı verici zihinsel döngülere takılıp kalmaktan kurtarabildiğini ortaya koymuştur.
Burnunuzdan nefes almak için dudaklarınızı hafifçe kapatmanın şaşırtıcı derecede fizyolojik faydaları vardır. Stres, yüksek kan basıncı ile ilişkilendirilirken, burundan nefes almak kan basıncını düşürür.
Burnunuzdan nefes aldığınızda, akciğerleriniz oksijeni daha verimli bir şekilde çeker, böylece daha derin nefesler alabilirsiniz. Burnunuz aynı zamanda güçlü bir filtredir, aldığınız havayı arındırır ve bu da daha iyi bir bağışıklık sistemi demektir. Burnunuzdan nefes almak uyku apnesini ve uyku kalitesini de iyileştirir.
Stres kaynaklı semptomlara yenik düşmek yerine, zorlu durumlara önceden hazırlanabilir ve stresinizi azaltabilirsiniz.
Bunun için stresli olduğunuzda hissettiğiniz en yaygın duygular hakkında beyin fırtınası yapmak için birkaç dakikanızı ayırın.
İş için yapacağınız bir sunumdan önce karnınızda kelebekler uçuşuyor, nefesiniz kesiliyor ya da bunaldığınız için titriyor olabilirsiniz. Tüm bunlar olmadan güvenli bir ortamdayken bu hislerden bazılarını yeniden yaratmayı deneyin. Örneğin, bir dakika boyunca daire şeklinde yavaşça dönerek panik hissi yaratabilir, ardından kasıtlı olarak hızla nefes alıp verebilirsiniz. Birkaç dakika boyunca bu hisleri hissetmenize izin verin, ardından ertesi gün birkaç gün üst üste tekrarlayın.
Vücudunuzun olağan stres tepkisini kasıtlı olarak yeniden oluşturmak rahatsız edici olsa da hoş olmayan hislerin bile geçici olduğunu görmenize yardımcı olur. Daha sonra stresin fiziksel belirtileri riskli durumlarda ortaya çıktığında, bunları tolere edebilmek daha kolay hâle gelir.